საშუალო ზომის თიხის ჭურჭელი. ◊ საწყაო. ქართლსა და კახეთში გავრცელებული კოკა დასავლეთ საქართველოს ყოფაში ხმარებული საწყაო ჭურჭლის - ჩაფის ანალოგიურია. კოკის როგორც საწყაო More…
ხისაგან დამზადებული საწყლე ჭურჭელი. ძირითადად ამზადებდნენ კატრისა და ნაძვის ხისაგან. ხის კოკა სამ პატარა ფეხზეა შედგარი და გააჩნია გვამი, ტანი და სახელურები. ამზადებდნენ ისე, როგორც კუტალს. More…
აბრეშუმის თესლიდან გამოჩეკილი ჭიის//“მურის“ კეცის ფორმის დასასმელი. აკეთებდნენ ნაცარმოყრილ მიწაზე თბილი წყლით მოზელილი ნაკელისა და ბზის ნარევით. დასავლეთ საქართველოში (გურია, იმერეთი, More…
სათევზაო გოდორი, წოწოლა მოყვანილობისაა, პირი შიგნით აქვს ჩაბრუნებული. დაწნულ კოკოზას ჩქერებში დგამდნენ, გვერდებზე დიდ ქვებს შემოუწყობდნენ. თევზი კოკოზას ჩაბრუნებულ „ყელში“, ანუ „პირში“ More…
(იმერ.) - წვრილძირიანი კონუსური ფორმის გოდორი, რომელიც გამოიყენება ჭაჭიანი ჭურიდან ღვინის ამოსაწურად. იწვნება გათლილი თხილის ტკეჩებისგან. ღვინის გადაღებისას როცა ფსკერისკენ ჩასული ჭაჭის More…
სახვნელის ნაწილი, მოხრილი ხე, რომელიც მასრის თავშია გაყრილი და ხელს უწყობს ხნულის გაღრმავებას. ლიტ. ქელ. 2009. ◊ ვერცხლის გრძელტარიანი სასმისი ხევსურეთში. ლიტ. ქელ. 2009. More…
ტყავის ჭურჭელი, რომლითაც ღვინოს გადაიტანდნენ. საკოლოტედ შეარჩევენ ასაკოვან ხარს. დაკლავენ ზაფხულის დამლევს, სანამ საზამთრო ბალნით შეიმოსებოდეს. გაატყავებენ დიდი სიფრთხილით, რომ არსად More…
აქ. მწყემსის ჯოხი, რომელსაც თავში აქვს პატარა კაუჭი ცხვრის დასაჭერად. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = More…
(ქართლ.) - მოკლე, ორტაბიკიანი უღელი, რომელსაც აქვს „საქედური“, მას უმეტესადჯიუტ მოზვერს ადგამდნენ, რათა მოზვერი „გამოქნილიყო“, მოთვინიერებულიყო. გ. გ. =ქართული მატერიალური More…
სამარხვო საჭმელი ერთგვარი. ზეთში ჩაყრიან ხახვს, ჩაფშვნიან პურს, დაასხამენ ძმარს და მიირთმევენ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the More…
მრგვალი, ღრმა, ყურიანი უფეხო ხის სასმისი. გამოიყენებოდა წყლისა და რძის სასმელად. საქართველოს ეთნოგრაფიულ სინამდვილეში მისი ანალოგიური სასმისებია: ქვიშინა (ლეჩხ.), კვანჩხი (რაჭ,), ჩაყვა More…
თავკომბალა ჯოხი, თიხის ჭურჭლის შენებისას შიგნიდან უხვედრებენ რბილი ნაკეთობა რომ არ დაინგრეს. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the More…
(გურ.)- ჭურიდან ღვინის ამოსაღები ჭურჭელი. კეთდება მწარე გოგრისგან ანუ ხაპისგან (იხ. ორშიმო). ორშიმოსგან განსხვავებით კოპეს ტარი შუა ადგილზე გამჭოლად ეგება და გასაჟონი ადგილები სანთლით More…
(დას. საქ.) - ჩიხტაში ჩასადები „ქართული თავხურვის“ ელემენტი. მასალად გამოიყენებოდა რბილი და ღია ფერის ქსოვილები, უპირატესად სატინა და ატლასი. ნახევრად რკალისებური ფორმის მისაღებად ვიწრო და More…
(შ. ქართ.) - ქართული ცულის ერთ-ერთი სახეობა. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
(იმერ.) - ირგვლივ ნაოჭასხმული ქალამანია. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon More…
(კახ.) - მოწნული გოდორი, მასში ჩასვამენ ახლად დაბადებულ ბატკანს. კორაკინა იმ სიმაღლეა, რომ ვერც ბატკანი ამოხტება იქიდან და ვერც სხვა ჩაუხტება. ცოტა რომ მოჩიტდება, საბატკნეში More…
(ხევი) - სათავსი. სახლის-სამყოფოს კუთხეებში ამოჭრილი ბრტყელი ქვებით მოპირკეთებული. იხმარებოდა სხვადასხვა ნივთების დასადებად. ლიტ.: ვ. ითონიშვილი, ხევი ძველად და ახლა, 1967. ლ. ბ. More…
(საინგ.) - ჯამ-ჭურჭლის დასაწყობი ხის თარო, მიდგმული კედელთან და დამაგრებული. ლიტ.: მ. ჯანაშვილი, საინგილო, 1911-1913. ლ. ბ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი More…
ხორბლისაგან დამზადებული ფაფის საკვები. მზადდებოდა კანგაცლილი დაღერღილი მარცვლისაგან. ეს კერძი, ისე როგორც წანდილი (იხ.), საწესო-სარიტუალო საკვებია. ამზადებენ შობას, სულთმოფენობას, More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page