ძვირფასი ქვებითა და მარგალიტებით შემკული აბრეშუმის დიდებულთა თავსაკრავი, რომელსაც შუბლზე იკეთებდნენ და უკან იკრავდნენ, დიადემა გვირგვინის ნაირსახეობას წარმოადგენდა. ლიტ.: ივ. More…
ბიზანტიელი კეისრების სამოსელის ელემენტი, რომელიც ძალზე გავრცელებული იყო ქართველ მეფეთა ჩაცმულობაშიც. ესაა ლოროსის (იხ.) განვითარებული სახე. წარმოადგენდა გრძელ ქსოვილს, რომელიც ლოროსის More…
მიწის სახვნელი იარაღი. იგი რამდენიმე სახელით არის ცნობილი: ქართული გუთანი, დიდი გუთანი, დიდი ქართული გუთანი, ხის გუთანი, შავი გუთანი, პაპას გუთანი. ყველა ეს სახეობა მეტ-ნაკლებად More…
თუში გათხოვილი ქალის თავსაბურავი, თავსახურ კუჭურაზე გადმოსაფენი. მასალად გამოიყენებოდა წმინდა შალი, შავი და ლურჯი ფერის სატინა ან ლასტიკი. მანდილის სამკუთხა ფორმის მისაღებად დიდი განის More…
ორსანთელა. ორსანთლიანი ფიგურული შანდალი, შუაში ლენტით შეკრული ორი კელაპტრით, რომლითაც მღვდელმთავარი ღმრთისმსახურებისას ხალხს აკურთხებს. სიმბოლურად მოასწავებს ქრისტეს ორბუნებოვნებას - More…
დასარტყმელი საკრავი. კონუსის ფორმის თიხის ან ხის ორი (ზოგჯერ სამი, იშვიათად ოთხი) ტყავგადაკრული ქოთანი ერთმანეთზე თასმებით გადაბმული. ქოთნების სიმაღლე თანაბარია. ქოთნები შეღებილია წითელ ან More…
კლდეზე მოკიდებული მარილივით ფხვნილი, რომელსაც ააფხეკენ და საღებავში შეურევენ. ხევსურეთში მას ლები ეწოდებოდა, სვანეთში კი - ჯერაბი. ღებვისას ხმარობდნენ როგორც ფერმჭერ საშუალებას. ლ. მ. More…
ქვის სათლელი რკინის იარაღი, აქვს მძიმე ტანი, კბილებით ასწორებს, თლის ქვის ზედაპირს და ზედ ხაზებს ტოვებს. ზოგიერთი დიშლი სწორპირიანია და გამოიყენებდნენ როგორც სამშენებლო ქვის, ასევე საოჯახო More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი