„სველი პურმარილი“ (ფშ.) ერთგვარი საჭმელია ფშავში. ადუღებულ წყალში ჩაყრიდნენ დაფხვნილ ხაჭო-ყველს, ჩააჭრიდნენ ხახვს და დადგამდნენ. წამოდუღების შემდეგ პურს ჩაალბობდნენ და ჭამდნენ. ლიტ.: More…
ჩახმახიანი და განიერტუჩიანი დიდი თოფი, უფრო სათოფურებიდან სასროლი, ამისათვის ციხის თოფად იწოდებოდა. ხელში მძიმე დასაჭერია, მსროლელები ერთმანეთზე დაყრდნობითაც ისროდნენ. =ქართული More…
(მესხ-ჯავახ.) - პაიჭები კაცის. მზადდებოდა მატყლის ძაფისაგან, იქსოვებოდა წინდის ჩხირებზე. ძირითადად შავს ან წაბლისფერს ამზადებდნენ, რომელთაც ბოლოში ამოსადები ჰქონდა გაკეთებული. იყო უსახო და More…
სახურავიანი ხის ყუთი. თუნუქის გარსაკრავი სალტეებით შეკრული. გამოიყენებოდა ქალის ტანსაცმლისა და სამკაულების შესანახად. იყო სამზითვო და ქალის პირად საკუთრებას წარმოადგენდა. ოჯახის გაყრის დროს More…
მომცრო ზარი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen materiellen More…
აქ: კახეთის სამეურნეო ცხოვრებაში დამკვიდრებული არყის სახდელი საწარმო, რომელიც ჩვეულებრივ იმართება შემოდგომით ღვინის დადუღების შემდგომ, ამოღებული ჭაჭიდან. ზაოტი წარმოადგენს ჩვეულებრივ More…
„ზუჩის ჯაჭვი“ (საბა). ზარადი წარმოადგენს ჯაჭვის ბადეს, რომელიც გარშემოკრულია საომარ თავსაბურავებზე, მუზარადსა და ჩაჩქანზე (იხ. ჩაჩქანი). ზარადის თითოეული რგოლი (ჭიკუ) უმეტეს შემთხვევაში More…
ოქრომჭედლის იარაღი, მრავალპირიანი მაშის მსგავსი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
პატარა, ხელით დასაწკარუნებელი ზარი. ადმინისტრაციულ სისტემაში ხელქვეითის, კლერკის გამოსაძახებელად. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the More…
მონეტების, ორდენების, მედლებისა და სხვა სახელმწიფო ნიშნების დამამზადებელი სახელმწიფო საწარმო, რომელიც ფართოდ იყენებს მოვერცხლვისა და საიუველირო მინანქრით ლითონის ნაკეთობათ დაფარვის More…
ძვირფასად ნაქსოვი აბრეშუმი, ოქრომკედით ნაკერი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
ქვემეხი (ქართ.) წარმოადგენს სპილენძისაგან ან ბრინჯაოსაგან დამზადებულ ლითონის მილს, რომლის ერთი ბოლო ამოლუქულია, ზემოდან კი საფალიე ნახვრეტი აქვს. ხშირ შემთხვევაში ზარბაზნების შუა წელზე More…
ძვირფასეულობის შესანახი პატარა ყუთი. მისი შიგთავსის შესაბამისად ზარდახშები იმკობოდნენ ძვირფასი მასალით. თბილისურ ყოფაში განსაკუთრებით გავრცელებული ჩანს ირანული ტიპის ზარდახშები, რომლებიც More…
ლითონის სარეკი. ძირითადად ცილინდრული ფორმისა, რომელსაც აქვს ენა. მისი მნიშვნელობა განსაკუთრებით გამოკვეთა ქრისტიანობამ, როგორც ცნობილია, მკვდრეთით აღდგომის იდეა ქრისტინაული მორალის More…
ოქრომკედნარევი ფართლეული. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen More…
არყის გამოსახდელი ქვაბის სპილენძის ხუფი, სახურავი, ლაფრანი. კვერავდნენ სპილენძის რამდენიმე ფურცლის, ფირფიტისაგან. ზარფუშს აქვს წინ გაშვერილი მილი, რომელიც თავში განიერია, ბოლოში კი ვიწრო, More…
ოქროს ან ვერცხლის სხეპლა. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen More…
რკინის ფეხებიანი სადგარი, რომელზედაც დაედება ქვაბი საარყე, საფელამუშე, საწყლე და ა.შ. შეიძლება იდგეს როგორც ბუხარში, ისე მის გარეთ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
შესაწირავი ღვინო. ყურძნის მოსავლის საუკეთესო ნაწილიდან პირველი ნაწური, რომელიც დაყენებული და შეთქმული იყო სალოცავის სახელზე, რათა სალოცავს კარგი თვალი დაეჭირა შემომწირველზე, ემფარველა More…
(ხევს.) ქადების გამოსაცხობი რკინის რგოლი, რომელიც ჭერში დამაგრებული რკინის საკიდით, ჩამოკიდებულია ცეცხლზე და ზედ დადებულია სიპი ქვა. ცეცხლის დანთებისას ქვა ხურდება, მასზე დააკრავენ ქადას. More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page