(ხევი) - სახლის გადახურვისას გამოყენებული სვილის ნამჯა, რომელზედაც აყრიან მიწას და შემდეგ ტკეპნიან. ლიტ.: ქელ. 2009. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = More…
აღვირზე რგოლებით დამაგრებული ორნაწილიანი მეტალი, რომელიც ცხენს ამოედება პირში და მისი მეშვეობით მხედარი ცხენს აჩერებს ან აძლევს მიმართულებას. ზოგჯერ ლაგამს უკეთებდნენ ხორკლებს, რათა მართვის More…
მდინარეზე ნავის სამართი გრძელი და მსხვილი კეტი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
პირფართო სარწყული დოქი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen More…
თხელი პური. ამგვარი ფორმის პური ფართოდ იყო გავრცელებული მთელს წინა აზიაში. კავკასიაში ცნობილია ქართული, სომხური, აზერბაიჯანული და აისორული ლავაშები. ქართული ლავაში შედარებით სქელი, სომხური More…
(სვან)-სამყოფი. ძველი საცხოვრებელი ნაგებობები სვანეთში. ძირითადად ორნაირი სახის იყო. პირველი წარმოადგენდა რთულ კომპლექსს, ხოლო მეორე მარტივს, ერთშენობიანს. რთულ კომპლექსურ ნაგებობათა More…
ტყავის დასაჭრელებელი ხელსაწყო. იგი ადრე რქისა ყოფილა, მოგვიანებით - ხისა. ლათასმურას კბილებში მოთავსებულ ტყავს დანის პირით დაჭრიდნენ საჭირო ზომისას. ნ. ჯ. =ქართული მატერიალური More…
(თუშ.ხევს.) - ლუდის გამოხდისას სისწვენის მოსაკავებელი, გეჯისებური დიდი ზომის ჭურჭელი როგორც ხის, ასევე სპილენძისა. ლათბას შეკერავდნენ სპილენძის ფირფიტებისაგან, ისევე როგორც ლუდის ქვაბს. More…
არაბ. „ლაინ“ ან „ლეინ“ ნიშნავს რბილს, ნაზს. შინაური წესით ოთხ დგიმით დამზადებული ბამბის ქსოვილი - ნარმა შეღებილი მუქლურჯად ლილაში. წმინდად დართულით იკერებოდა ახალუხი, ასევე საცვლები და More…
კლდეში ამოჭრილი დიდი ქვევრისებური წყლის რეზერვუარი. საუკეთესო ნიმუშები დადასტურებულია დავითგარეჯის უდაბნოში-ლავრაში, ნათლისმცემელში, დოდოს რქაში. აქაური ბერები პიტალო კლდის მასივზე ჭრიდნენ More…
(ლაზ.) - ჭოროხულ ნავზე ნიჩბების დასამაგრებელი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
გამჭვირვალე წითელი ფერის ქვა, ისტორიულ წარსულში ლალი წარმოადგენდა იმპორტულ ქვას, რომელიც ძირითადად აღმოსავლეთის ქვეყნებიდან შემოჰქონდათ, მისი სახელიც არაბულ-სპარსული წარმოშობისაა, ხოლო More…
ზეთიან-პატრუქიანი სანათი, სხვადასხვა სიდიდისა სხვასხვა სოციალური გარემოსთვის შეთანწყობილი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the More…
ბედის კვერზე (იხ.) მოზრდილი კვერი. აცხობდნენ ახალი წლის შესახვედრად. ერთი კვირა გაუტეხავს ინახავდნენ. წყალკურთხევის წინა დღეს - ლამპარის კვერს საცერში ჩადებდნენ და აჰკიდებდნენ ბიჭს, რომელიც More…
სვანური სახლის მაჩვიბის გასანათებელი საშუალება რომელსაც კიდებდნენ კერის თავზე, „შგილზე“. შედის სვანური კერის კომპლექსში. გამოიყოფა მარტივი და რთული კონსტრუქციის ლამტვარალი. მარტივი More…
ჭერზე აკრული, ღარამოღებული, გაშალაშინებული ფიცარი. ◊ ნავთის სასხმელი შუშიანი სანათი, რომელსაც აქვს ფითილი და მისი ასაწევ-დასაწევი ბურთულა. ქართული მატერიალური კულტურის More…
(ლაზ.) - ნავში შესული წყლის ამოსახაპი ჭურჭელი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
ძვირფასი ცისფერი ქვა, რომელიც უძველესი დროიდან გამოიყენებოდა საიუველირო ხელოვნებაში. მისგან ამზადებდნენ ბეჭდებს, თვლებს, ყუთებს ამულეტებისთვის. გვიან შუა საუკუნეებში ლაჟვარდით ამკობდენ More…
ხის მოხელე მორს ლარით დაჩილფავდა (აღნიშნავდა), რომლის მიხედვითაც უნდა გაეპო, გაეხერხა თუ გაეთალა სხვადასხვა საჭიროების ფიცრები. ლარი // რალი (რაჭ) // ჩილფი (ქართ.კახ. იმერ.) // ჩირფი More…
(სვან.) - ვარცლის დასადგმელი სკამი. ამ სკამის თავში უფროსი რძალი - მერბიელი (პურის მცხობელი) ჯდებოდა. მას ებარა ოჯახის პურეულის მარაგი და მასვე ეკისრებოდა პურის ცხობა. სვანურ ქორწილში კერის More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი