ვულკანური მინა. ქართულად „აქლემის თვალს“ და „ცის ნატეხას“ უწოდებენ. საქართველოში ეს მინერალი ადგილობრივ მოიპოვება. გამოყენება ჰქონდა ჯერ კიდევ პალეოლითში, ხოლო ნეოლითისა და ბრინჯაოს ხანაში More…
(მეგრ.) - მარტივი სახვნელი იარაღი. შედგებოდა: მხრის (აგაფა, დედო), ქუსლის („ჩაფლა“), ერქვანისა და სახნისისაგან („კინა“). ასეთი სახვნელები გავრცელებული იყო თითქმის მთელ საქართველოში (გურია, More…
ნაკურთხი არდაგი, ძღვენის დასაგებელი ტრაპეზზე, წმიდა ძღვენის ქვეშ, ოთხკუთხა ფორმის სელის ან აბრეშუმის ნაჭერი, რომელზეც უფალ იესო ქრისტეს საფლავად დადებაა გამოსახული. ოთხივე კუთხეში More…
საქართველო უძველესი საზღვაო ქვეყანაა. ნაოსნობაც უძველესი საქმიანობა იყო ქართველებისათვის. ამას ადასტურებენ ძველი ბერძენი და რომაელი ისტორიკოსები, გეოგრაფები, მწერლები (ჰომეროსი, პინდარე, More…
ცალფა ნავის გასათლელი ცული. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der More…
(თბ.) ხანჯლის თასმა, რომელშიც ქამარი გაეყრება და წელზე ჩამოიკიდება. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = More…
სიმებიანი საკრავი (იხ. ათძალი). See also: ათძალი =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
(მეგრ.) - მესაქონლეობასთან დაკავშირებული შრომის ორგანიზაციის დიდმასშტაბიანი ფორმა - მსხვილფეხა საქონლის მეპატრონეთა გაერთიანება. შრომის ორგანიზაციის ეს წესი დაკავშირებული იყო მესაქონლეობის More…
(მეგრ.) - ეზოებად დაყოფილ კარ-მიდამოში ერთი ეზოდან მეორეში გადასასვლელი პრიმიტიული კიბე. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian More…
სამღვდელო შესამოსელის ნაწილი, სხვა შესამოსელზე აღმატებული. წარმოადგენს ორნაწილიან ფართო ლენტს, რომელიც ქედზე ჩამოიცმება და მკერდზე თავისუფლადაა დაშვებული. იგივეა, რაც დიაკვნის ორარი, ანუ More…
შუა საუკუნეების საქართველოში (სამეგრელო) ფართოდ გავრცელებული აფრებიანი ხომალდი, რომელიც 200-დან 300-მდე მგზავრს გადაიყვანდა. გამოირჩეოდა სისწრაფითა და კარგი მანევრირებით. ლიტ.: ზ. More…
ფეხის ხის პრიმიტიული პროთეზი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der More…
მღვდელმთავრის შესამოსლის ნაწილი. წარმოადგენს გრძელ და განიერ ლენტისებურ ქსოვილს, რომელიც კისერზე, საკოსის (იხ.) ზემოდან აქვს შემოხვეული ეპისკოპოსს. მისი ერთი ბოლო (მარცხენა) წინაა More…
ურმის თავის დასაყენებელი. როცა ხარებს გამოუშვებენ, ხელნაზე დამაგრებულ კონკილას უღელთან შეუდგამენ და ურემი ჰორიზონტალურობას შეინარჩუნებს. ე. ნ. =ქართული მატერიალური კულტურის More…
მომცრო საწნახელი დასავლეთ საქართველოში. ივ. ჯავახიშვილის განმარტებით, სიტყვა ონჯარო დაკავშირებული უნდა იყოს ჭყლეტვასთან. სხვა კილოკავებში ონჯარო პატარა გობსაც ნიშნავს. ყურძნის საჭყლეტ More…
კვარცის ნაირსახეობა, ფერით თეთრი, მყარია და მბზინვარე. მოიპოვებოდა როგორც აზიაში, ისე ევროპაში. ანტიკური ხანის საქართველოში გემმების საკეთებლად გამოუყენებიათ. ლიტ.: ვ. ზუხბაია, ქვის More…
ძალებიანი საკრავი, რომლის თანხლებით სრულდებოდა ფსალმუნები და საგალობლები. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material More…
მთლიანი ხის ბადიმი. ე.ნ. ◊ ხის, ქვის ან თუნუქის გობისებური ნივთი, რომელსაც სამეურნეო ნაგებობების ბოძებს ახურავენ ზემოდან, რათა ბოძებზე აყოლით მღრღნელებმა ვერ შეაღწიონ More…
ტივის სამართავი გრძელი ხე, ნიჩაბივით პირი აქვს. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page