(ხევს.) - ხევსურეთის ეთნოგრაფიულ სინამდვილეში დამოწმებულია უბის ფარი,რომელიც ჩვეულებრივ ფართან შედარებით მცირე ზომისაა. უბის ფარიც მრგვალი მოყვანილობისაა, (დმ.დაახ. - 20 სმ.) უბის ფარის More…
ცხენის აღკაზმულობის მნიშვნელოვანი დეტალი, რკინის, ფეხთშესაყარი, რომელიც კეხის ფრთაზეა ჩამოკიდებული ისეთ მანძილზე, რომ მასში ფეხგაყრილ მხედარს მუხლი ოდნავ მოხრილ მდგომარეობაში ჰქონდეს. More…
ქსოვილის საუთოო თუჯის ხელსაწყო. ქალაქური ცხოვრების პროდუქტი. ჩვეულებრივ ტიპურ უთოს გააჩნია ტანი (სადაც იყრება ნახშირი), ტარი და სახურავი. გვერდები დაფანჯრული აქვს, რათა ნაკვერჩხალმა More…
ძნისა და ჩალის შესაკრავი, საკონავი. ამზადებენ სიმინდის ჩალის, პურისა და ღომის ნამჯის ან დაგრეხილი წნელისაგან. სამეურნეო საქმიანობაში, სამეურნეო პროდუქტების ნარჩენებით შეკონვა უაღრესად More…
ცხენის აკაზმულობის ერთ-ერთი მთავარი ნაწილი. არსებობს ორი სახის უნაგირი: კაცისა და ქალის. ქალის უნაგირს-ტახტა გვერდით აქვს მოქცეული, რადგან ქალი გვერდიდან ჯდება და ფეხებიც ერთ მხარეს აქვს More…
ქვის საჩუქურთმებელი, საჭრელებელი იარაღი, რომელსაც აქვს მაღალი ტანი და ჩაქუჩის საცემი თავი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the More…
(სამცხ-ჯავ.) - ბჯის ურემი, ორბორბლიანი სახმელეთო ტრანსპორტის, ქართული ურმის ნაირსახეობა, ნამკალ-ნათიბის საზიდი. ბჯის ურემს აწყობდნენ ჯავახეთში, რითაც გამოირჩეოდა სოფლები ჩუნჩხა და More…
ქართული ტვირთის საზიდი ტრანსპორტის ტიპი, რომელიც თითქმის მთელ საქართველოში იყო გავრცელებული. აღმ. საქართველოში ორი ქვესახეობითაა წარმოდგენილი საბარო ურემი და საძნე, ანუ ბჯის ურემი. დას. More…
დასავლეთ საქართველოში გავრცელებული ურმის ტიპი, რომელიც თავისი კონსტრუქციით მისადაგებულია მთაგორიან რელიეფს. მისი სინონიმებია ჩოჩიალა, აჩაჩა, ფრჩხილა, მთის, ფიცრული, ხოხიკია, დაბალი, More…
ქვის სამტვრევი მასიური რკინისთავიანი იარაღი. ხის ტარი ამოცმის წესით აქვს დაგებული. ქვითხუროობაში ურო, ანუ „ვარიოზი“ ქვას ზედმეტ ნაწილებს აცლის. იგი არის მძიმე იარაღი და ხელოსანი მუშაობს More…
„ხართა ქედსადები“ (საბა). სამეურნეო პირობებიდან გამომდინარე საქართველოში მრავალი დანიშნულების უღელი დასტურდება. ესენია: სამარხილე, სალაჩქიმე, საკალოე, სააჩაჩე. ასევე, საყევრის, საწკეპი, More…
ხატის უღელი, სხვადასხვა გასაჭირის დროს, მორწმუნე ხატს რაიმეს ტარებას აღუთქვამდა, მას განსაზღვრულ დრომდე ატარებდა და მერე ხატს შესწირავდა. ამ თვალსაზრისით მთიანეთში ერთ-ერთი ყველაზე More…
წუღა, წაღა, მესტი, თარგზე გამოჭრილი მსუბუქი თხელძირიანი რბილი ფეხსაცმელი, აქვს მაღალი ან დაბალი ყელი. საქართველოში დამოწმებულია სამი ქვეტიპი: 1. ერთნაჭრიანი - დახურული, ფართოენიანი ან More…
ტაბუირებული „გუიზ“-ის ფქვილისგან გამომცხვარი შესაწირავი კვერები, რომელთა ხილვა და შეჭმა აღკვეთილი იყო ოჯახის გარეშე პირთათვის. ნ. გ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
უდედოდ მოზელილი, სიმინდის ტაროთი გაბრტყელებული, მრგვალი, პატარა დაწინწკლული პური. უხა ქორწილში დიდი რაოდენობით ცხვებოდა. მას სუფრის წევრები ყიდულობდნენ მცხობელებისგან არა მარტო საჭმელად, More…
(ძვ.) - რძის ნაწარმის საერთო სახელწოდება (ხაჭო, რძე, დო, მაწონი). =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი