ერთ-ერთი არქაული საკრავი ქართულ ინსტრუმენტარიუმში. იგი ყველაზე ცოცხლად სვანეთშია შემონახული. რაჭული ჭიანური ორსიმიანია, სვანური და თუშური - სამიანი. სვანური ჭუნირი კორპუსი (კარვა, საცერი) More…
მუსიკალური საკრავი, გუდასტვირის ნაირსახეობა. გავრცელებული იყო აჭარაში, მესხეთში, ლაზეთსა და შავშეთ-იმერხევში. სახელწოდება „თულუმი“ თურქულია. წერილობითი წყაროების საფუძველზე ივანე More…
ვაზის შესადგმელი პატარა სარი. თუ სარს საგანგებო ხეებისგან ამზადებდნენ (მუხა, წაბლი, ეკალი), ჭიგო ყველა ხისგან შეიძლება დამზადდეს (კოპიტი, რცხილა, იფანი). ზოგჯერ იგი არაა გათლილი და ამ ხეთა More…
ჯაჭვის პერანგის შემადგენელი რგოლი. ჭიკუ შეიძლება ყოფილიყო რკინის ან ფოლადის, ჭიკუს თავების შეკვრის წესის მიხედვით განასხვავებენ ჯაჭვის პერანგის ტიპებს (იხ.ჯაჭვის პერანგი). მ. ქ. More…
ჭილისგან მოქსოვილი საფენი, გამოიყენებდნენ დასაგებად, საფენად, საწოლად, წნავდნენ სხვადასხვა სახის სამეურნეო ნივთებს. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic More…
ღვინის სასმისი. მზადდებოდა როგორც თიხისგან, ასევე ხისგანაც (ბზა, კაკალი, ძელქვა). მუცლიანი და ყელიანი პატარა სასმისია. შავ ფორმებში გამოთლის შემდეგ მუცელს ძირიდან შეყვებიან და გამოიღებენ More…
დაჭედილი ლაზური ნავი სათევზაოდ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der More…
(მეგრ.) - მატყლისგან დაგრეხილი თოკი, რომელსაც ფხვიერი მასისგან დანაყულ საღებავში ამოავლებენ და სანავე ფიცრის სწორად გახაზვაში იყენებდნენ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
თიხის ჭურჭლის შესაღებად განკუთვნილი ნივთიერება - ტყვიის, კალის, თაგვმარილას, შუშისა და შავი ქვის (მარგანეცის) ნაერთი. მოჭიქული ჭურჭელი ორჯერ გამოიწვის. პირველ გამოწვას „წითლად დაწვას“ More…
ტრადიციული ქართული საცხოვრებელი ეზო - კარის შესასვლელი, სხვადასხვა ტიპის და მასალისგან აგებული ნაგებობა. არსებობდა ტიპური ჭიშკრების მარტივი და რთული ფორმები. მარტივი ჭიშკარი პატარაა, რთული More…
ლუდის უცეცხლოდ ასადუღებელი საფუარი, პირველი ადუღებისას ლუდზე წამოსული ქაფი, ერთგვარი დურდო, რომელსაც მოხდიან ქაფქირით (მოქაფავენ), ქატოსთან ერთად შეზელენ, გაახმობენ და შეინახავენ More…
ძველ ქართულში აღნიშნავდა აბრეშუმს. მოგვიანებით შეცვალა სპარსული ენიდან შემოსულმა „აბრეშუმმა“. ტერმინი გვხვდება V საუკუნიდან. ლიტ.: ივ. ჯავახიშვილის ენციკლოპედიური ლექსიკონი, 2002. More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი