(bunker–სანახშირე ტრიუმი) სათბობის მიღება გემზე. ტერმინი შენარჩუნდა დღემდე, თუმცა ნახშირი, როგორც გემის მექანიზმების სათბობი, აღარ იხმარება. =ვარძელაშვილი, დიმიტრი. საზღვაო ლექსიკონი : More…
(dagelijsanker – ყოველდღიური ღუზა) მარცხენა სადგომი ღუზის დასახელება საიალქნო და საიალქნოორთქლმავალი ფლოტის ხომალდებზე XIXს-ის 70-იან წლებამდე. =ვარძელაშვილი, დიმიტრი. საზღვაო More…
(dam) საზღვაო ჰიდროტექნიკური ნაგებობა ზღვის სანაპირო დაბლობების დატბორვისგან დასაცავად, პორტის მისასვლელი არხების შემოსაღობად სანაოსნო პირობების გაუმჯობესების მიზნით, ავანპორტებისა და More…
გარეშე ძალების მომენტი, რომელიც გემის კრენს იწვევს. კრენის ძირითადი მიზეზები შეიძლება იყოს ქარისა და ტალღების მოქმედება, საბუქსირო გვარლის გაკვრები, გემის დატვირთვის არასიმეტრიულობა, More…
(dam–კაშხალი; loop–სვლა, სირბილი) სატვირთო და სამგზავრო გემი XVII– XVIIIსს-ის ჰოლანდიის არხებსა და მდინარეებზე. სიგრძე 14–18მ. =ვარძელაშვილი, დიმიტრი. საზღვაო ლექსიკონი : [1500-მდე More…
(dumping, dump–ჩაყრა) წარმოების ნარჩენების მოშორების მიზნით გამაჭუჭყიანებელი ნივთიერებების ზღვაში განზრახ ჩაყრა. დამპინგით მსოფლიო ოკეანეში მოხვედრილია გამაჭუჭყიანებელი ნივთიერებების 10%. More…
ხანძარსაწინააღმდეგო სისტემა, რომლის დანიშნულებაა ფეთქებადი და ადვილაალებადი ნივთიერებების საცავების წყლით დატბორვა გემზე ხანძრის ან აფეთქების საფრთხის დროს. =ვარძელაშვილი, დიმიტრი. More…
See also: ბაგალა =ვარძელაშვილი, დიმიტრი. საზღვაო ლექსიკონი : [1500-მდე სიტყვა და გამოთქმა] / დიმიტრი ვარძელაშვილი ; [რედ.: ალექსანდრე ჯავახიშვილი, ნოდარ ებრალიძე (ლიტ. რედ.)]. - More…
ზღვა “დახურულად” ითვლება, თუ ის გარშემორტყმულია 2 ან რამდენიმე სახელმწიფოს ტერიტორიით და შეერთებულია მსოფლიო ოკეანესთან წყლის გზით, რომელსაც მხოლოდ ამ სახელმწიფოების ნაპირებთან მივყავართ. More…
პორტი, შედგენილი აუზებისგან, რომლებიც რაბებით ან ნახევარრაბებით არის გამოყოფილი ზღვისგან; იქმნება წყლის დონის ცვალებადობის დიდი (5მ-ზე მეტი) ამპლიტუდების დროს ◊ პორტი, დაკეტილი More…
(de – წინსართი, რომელიც აღნიშნავს მოცილებას, დაქვეითებას; άήρ – ჰაერი) აპარატი, რომლის ძირითადი დანიშნულებაა გემზე საკვები წყლის გაწმენდა მასში შემავალი აირებისგან. =ვარძელაშვილი, More…
(debarquer– ნაპირზე გადატვირთვა) მოტივტივე ნავმისადგომი (არათვითმავალი გემი), რომელის დანიშნულებაა სამგზავრო ან სატვირთო გემების მიდგომა და მომსახურება. See also: ნავმისადგომი More…
(débarquer; disbarcare – გემიდან ნაპირზე გადმოსვლა, გადმოტვირთვა) ჯარების, შეიარაღების, ტექნიკისა და საბრძოლო მასალების გადატვირთვა გემებიდან სანაპიროზე, მოწინააღმდეგის მხრიდან More…
(de – წინსართი, რომელიც აღნიშნავს მოცილებას, დაქვეითებას; gaz – აირი, გაზი) სატვირთო ან სასათბობე ტანკებში ნავთობპროდუქტების ორთქლის კონცენტრაციის აფეთქებადობის ზღვარს ქვემოთ ხელოვნურად More…
(dead weight – მკვდარი წონა) ყველა ტვირთის მასა, რომლის მიღებაც გემს შეუძლია. სამოქალაქო გემების დედვეიტი არის სხვაობა სასარგებლო წყალწყვასა და დაცლილი გემის წყალწყვას შორის. დედვეიტი More…
(deviatio–გადახრა) მაგნიტური კომპასის მგრძნობიარე ელემენტის გადახრა მაგნიტური მერიდიანის მიმართულებიდან გემის მაგნიტური ველის გავლენით =ვარძელაშვილი, დიმიტრი. საზღვაო ლექსიკონი : More…
(dés – უარყოფის ნაწილაკი; insectum – მწერი) გემებზე ფეხსახსრიანთა – ინფექციური დაავადებების გადამტანთა, აგრეთვე საყოფაცხოვრებო მწერების (ბუზების, ქინქლების, რწყილების, ტარაკნების და სხვ.) More…
(odoratio–სუნი; dés – უარყოფის ნაწილაკი) ტექნოლოგიური ოპერაცია გემზე – წყლის გაწმენდა მასში გახსნილი მინარევებისგან, რომლებიც გემოსა და სუნს აძლევენ. =ვარძელაშვილი, დიმიტრი. საზღვაო More…
(dead wood – მკვდარი ხე) ძელები, რომლებითაც ხის გემზე მჭიდროდ ავსებენ სივრცეს ყოველ შტევენსა და კილს შორის, რათა დასათვალიერებლად ძნელად მისადგომ ადგილზე წყალი არ დაგროვდეს. ◊ More…