ჭირნხულის გასესხება სამერმისოდ, ახალი მოსავლით გადასახდელად. ამგვარი სესხი დიდი შემწეობა და შეღავათი იყო მათთვის, ვისაც ცუდი მოსავალი მოუვიდოდა და შუა წელში პური ან სიმინდი More…
გზადმიმავალთა სასიმღერო, ზურნა-დედეუკზე დასაკრავი ჰანგი დოლის თანხლებით. „საგზაურს“ უნებურად აყოლებენ ფეხს და ისე მიდიან. „განმარტებით ლექსიკონში“ საგზაური საბას მიხედვით ამგვარად არის More…
ამ ხალხურ ლექსში, რომელსაც გამოქვეყნეული სათაურით (ხალხ. ლექსები და ზღაპრ.“ შეკრებ. გ. ნათაძის მიერ, ს. ხუციშვილის რედ.) „ქართლში შესანიშნავი სად რა იცის“ ჰქვია, შექებულია, განთქმული More…
სადა არაყს, უბრალო, წმინდა არაყს უწოდებენ, უტკბილოს, უსურნელოს, შეუზავებელს. სიტყვა „სადა“ იხმარება ზოგი ისეთი სიტყვის მსაზღრელადც, რომელსაც მსგავსად „სადა არაყისა“, თითქოს არ შეეფერება More…
სავსედ ვართო, – უარის მაგივრად ეტყოდნენ პურის სასესხებლად მისულ მეზობელს, თუ პური გამომცხვარი არ ჰქონდა, თუ პური არ ედოთ. არა გვაქვსო, არ იტყოდნენ. ერთი ახსნით ეს ოჯახის თავმოყვარეობის More…
მდინარე კავთურის ხეობა თავისი სოფლებით, მიწა-წყლით. =„საკავთიხეოში გაგიმარჯოს!“. =შატბერაშვილი, გიორგი. თხზულებანი: 4 ტომად. - თბ.: საბჭ. საქართველო, 1970. - 20 სმ. ტ. 4: წერილები; More…
„საკოცნელი“ ლოყაა, „საწვეროსნო“ წვერის ადგილი, ნიკაპი. „საკოცნელი მეუბნება!“ – იტყვიან, როცა ლოყა ექავებათ. როცა ნიკაპი ექავებათ, ამბობენ „საწვეროსნო მეუბნებაო“. ხალხური ახსნით, როცა More…
„საკუთარი“ იხმარება წმინდას, გაურეველის მნიშვნელობით. მაგალითად, „წმინდა პურს, რომელშიც სიმინდი ან ქერი არ ურევია, „საკუთარი პური“ ჰქვია. სიმინდაგრეულ პურს „მჭადპური“ ჰქვია, ქერგარეულს – More…
პატარა ქვა, რომელსაც სამანს ჩაუგდებენ გვერდით, სანამ სასამნე ორმოს მიწით ამოავსებენ და დატკეპნიან. სამანის ქვას მოზრდილსა და მოგრძოს არჩევენ რომ მიწის ზემოთ კარგად ჩანდეს, სამანის ბარტყს კი More…
სანამ სამანს ორმოში ჩააგდებენ (ჩასვამენ), ორმოს ძირში „ხაკა ნახშირს“ (დაფშვნილ ნახშირს) ჩაყრიან: თუ სამანს ვინმე ადგილს შეუცვლის, ან ჟამთა ვითარებაში ქვა ამოვარდება და სამანი დაიშლება – More…
ძმები რომ გაიყრებიან, ვისაც ნაკლები ან ცუდი წილი შეხვდება, რამეს დაუმატებენ. ამ დამატებულს „სამეტო“ ჰქვია. =შატბერაშვილი, გიორგი. თხზულებანი: 4 ტომად. - თბ.: საბჭ. საქართველო, 1970. More…
ამჟამად ეს გამოთქმა იხმარება გადატანით „სასაუბრე-სალაყბოს“ მნიშვნელობით, ძველად ერქვა მოჯამაგირეთა თავშესაყარ, დასასვენებელ ადგილს, უმთავრესად მზიანსა და მზვარეს. =„ვსხედვართ სამოჯამაგირო More…
ადვილად მისადგომი, მოსახერხებელი. =„მიწებს იმის მიხედვით მივუზომავთ, ვისთვისაც სად იქნება სამხრო“. =შატბერაშვილი, გიორგი. თხზულებანი: 4 ტომად. - თბ.: საბჭ. საქართველო, 1970. - 20 სმ. More…
ადგილი ბოსლის ზღვესა და ზღვეს შუა, სადაც დაგებულია ფილაქანი, ხოლო თუ ზღვე ერთია, სანარწყავი მაშინ ზღვეს ბოლო ადგილია, სანარწყავში ზღვეებიდან იწრიტება საქონლის შარდი, იხვეტება ნეხვი... „ხბო More…