- ვ.ი. ვერნადსკის კონცეფცია, რომელიც ბუნებრივი ჰაბიტატისგან ადამიანის დამოუკიდებლობის პირობების, მისი ჰეტეროტროფიის დაქვეითების, ფორმულირებას ახდენს. თანამედროვე ფილოსოფიურ ლიტერატურაში, More…
მკვეთრი აცივება, შესაძლებელია ბირთვული იარაღის მასიური გამოყენების შემდეგ, ატმოსფეროში დიდი რაოდენობით კვამლისა და მტვრის გამოყოფის გამო, რაც გაართულებს მზის სხივებს დედამიწაზე შეღწევას. More…
სახეობების მიერ გამოყენებადი, რეპროდუქციული გამრავლების ტიპი, რომლის დროს ერთდროულად ერთი (იშვიათად, ორი ან სამი) ახალშობილი იბადება. ის შთამომავლობის გაზრდაში გულისხმობს დიდი ენერგიის ან More…
(ინგლ. aapamoor) - მაღლივი (ზემოური) ჭაობები, რომლებსაც ასევე უწოდებენ ომბროტროფულ ჭაობებს - მჟავე, ტენიანი ჰაბიტატები, რომელიც ღარიბია მინერალური მარილებით და არის საბინადრო გარემო ფლორისა More…
(ძველი ბერძნული α - უარყოფითი თავსართი, βίος [bios] - სიცოცხლე და γένεσις [genesis] -წარმოქმნა) - სიცოცხლის გაჩენა ან აბიოგენეზი არის უსულო ბუნების ცოცხალში გადაქცევის პროცესი. ვიწრო More…
(ძვ.ბერძნ. α - უარყოფითი თავსართი და, βίος - სიცოცხლე) - ცოცხალ ორგანიზმებზე გავლენის მქონე, არაორგანული გარემოს პირობების ერთობლიობა. ცოცხალი (ბიოტური) და არაცოცხალი (აბიოტური) ბუნების More…
(ძვ. ბერძ. α - უარყოფითი თავსართი, βίος - სიცოცხლე და ლათინური factor - მწარმოებელი) - ბიოტური და ანთროპოგენური ფაქტორებიდან პრინციპიალურად განსაზღვრული, ორგანიზმების გარემომცველი და მათზე More…
(ძვ. ბერძ. α - უარყოფითი თავსართი, βίος - სიცოცხლე და ლათინური factor - მწარმოებელი) - ბიოტური და ანთროპოგენური ფაქტორებიდან პრინციპიალურად განსაზღვრული, ორგანიზმების გარემომცველი და მათზე More…
(ძველი ბერძნული α - უარყოფითი თავსართი, βίος - სიცოცხლე და κοινός - საერთო) - აბიოტური (ინერტული) გარემო ფაქტორების ერთობლიობა ( აბიოტური გარემო), როგორიცაა წყალი, ჰაერი, ნიადაგი და More…
(ლათინურად ablatio წართმევა)- დედამიწის შემსწავლელ მეცნიერებებში - თოვლის,ფირნისა და ყინულის მოცილება დნობისა და აორთქლების შედეგად, ძირითადად კლიმატურ ფაქტორებზე დამოკიდებულებით; აბლაცია More…
სიჩქარე, რომლითაც თოვლი ან ყინულის ზედაპირი ქრება. =გუნია, გარი. ეკოლოგიის საფუძვლების ტერმინების განმარტებითი გლოსარიუმი: დედამიწისა და გარემოს შემსწავლელ მეცნიერებათა დარგში = More…
(ლათინური ab origene – დასაწყისიდან) – რომელიმე ტერიტორიის დიდი ხნის ძირითადი ბინადარი (ადამიანი, პირუტყვი, მცენარე). =გუნია, გარი. ეკოლოგიის საფუძვლების ტერმინების განმარტებითი More…
პოპულარული სახელწოდება ცირუსის სხივური ფორმის ღრუბლებისა, რომელიც შედგება ცირუსის მრავალი გრძელი ბუმბულისა და ბუმბულოვანი პლუმაჟისგან,რომელიც თითქოს ჰორიზონტის ერთი წერტილიდან ასხივებს. More…
(ლათინური abrasion - ჩამოფხეკა, ჩამოშლა) - დანალექი ქანების გამორეცხვა, ძირითადად, ქვიშით და სხვა კლდისა და მყინვარების ფრაგმენტებით დატვირთული წყლის ნაკადებით. =გუნია, გარი. More…
მომაკვდინებელი შხამი და უაღრესად ტოქსიკური ნივთიერება. მას შეიცავს ეგრეთ წოდებული როზარი ბარდის (ან ყვითელი ბარდის), Abrus precatorius-ის თესლები. ამ ძლიერი ტოქსინის 0,198 მგ ინჰალაციამ More…
ატმოსფერული ჰაერის სვეტის მდგომარეობა, როდესაც მას აქვს ტემპერატურის სუპერადიაბატური გრადიენტი, ანუ მშრალ - ადიაბატურ გრადიენტზე მეტი.ასევე ცნობილია, როგორც ავტოკონვექციური არასტაბილურობა; More…
გულისხმობს მეტეოროლოგიური ელემენტის უმაღლეს ან ყველაზე დაბალ დაფიქსირებულ მნიშვნელობას, იქნება ეს საკვლევ სადგურზე ან ტერიტორიაზე,განსაზღვრულ პერიოდში. =გუნია, გარი. ეკოლოგიის More…
ატმოსფერული ჰაერის სვეტის მდგომარეობა, როდესაც მისი ტემპერატურის გრადიენტი ნაკლებია გაჯერებულ - ადიაბატურ გრადიენტზე. =გუნია, გარი. ეკოლოგიის საფუძვლების ტერმინების განმარტებითი More…
ლათინური absorbens (absorbentis) შთამნთქმელი) – ნივთიერება, რომელსაც აბსორბციის უნარი გააჩნია. =გუნია, გარი. ეკოლოგიის საფუძვლების ტერმინების განმარტებითი გლოსარიუმი: დედამიწისა და More…
(ლათ. absorptio, absorbeo დან - შთანთქმა) - აირების და ორთქლის მოცულობითი შეწოვა თხევადი ან მყარი სხეულის მიერ (შთამნთქმელების) ხსნარის წარმოქმნით; სორბციის კერძო შემთხვევა. მყარი ან More…