ნო-

(ქართული ნა-ს შესატყვისი) აწარმოებს: 1. წარსულდროიანი ვნებითი გვარის მიმღეობას: ნო-კვეთი ნაჭერი (შდრ. კვათუა ჭრა,კვეთა); ნო-ტეხი ნატეხი (შდრ. ტახუა ტეხა); ნო-თირი {გამო}ნაცვალი (შდრ. თირუა ცვლა); ნო-წკერი ნაპობი (შდრ. წკირუა პობა). შდრ. ლაზ. ნოველი კვალი, ნავალი (ნ. მარი). 2. მარტო ან -ევ-, -ენ- სუფიქსებთან ერთად (ნო- — - -ევ-, ნო- — - -ენ-) — ზოგიერთ გეოგრაფიულ სახელს: ნო-ქალაქი//ნო-ქალაქ-ენ-ი ნაქალაქარი. ნო-ჯიხ-ენ-ი ნაციხარი (შდრ. ჯიხა ციხე); ნო-ბულ-ი//ნო-ბულ-ევ-ი//ნო-ბულ-ენ-ი ნაბლევი — სადაც ბლის ხე იდგა (პ. ცხად., კატალ., გვ. 56). 3. -ენ, - ერ სუფიქსებთან (ნო- — -ენ, ნო- — -ერ) — ზმნიზედების ერთ ჯგუფს: ნო-სადილ-ენ-ს სადილის შემდეგ (შდრ. სადილი სადილი); ნო-წირუ-ენ-ს წირვის შემდეგ (შდრ. წირუა წირვა); ნო-თანაფ-ენ-ს ნააღდგომევს (შდრ. თანაფა აღდგომა); ნო- ახალწან-ერ-ს ნაახალწლევს (შდრ. ახალწანა ახალი წელი). 4. იშვიათად -ილ, -უ სუფიქსებთან (ნო- — -ილ, ნო- — -უ) — წინავითარების სახელებს: ნო-დიხ-უ ნამიწარი (შდრ. დიხა მიწა); ნო-ჸუდ-უ ნასახლარი (შდრ. ჸუდე სახლი); ნო-ხორ-ილ-ი ნასახლარი (შდრ. ხორუა სახლობა); ნო-ქურ-ილ-ი ნაქუსლარი (შდრ. ქური ქუსლი)... 5. -ია სუფიქსთან (ნო- — -ია) ერთგვარი კნინობით-დამცირებითი ნიუანსი შეაქვს სახელის მნიშვნელობაში: ნო-ჩაფულ-ია ნახმარი, გამოუსადეგარი ფეხსაცმელი (შდრ. ჩაფულა ფეხსაცმელი); ნო-ჸუდ-ია ძველი და პატარა სახლი (შდრ. ჸუდე სახლი); ნო-შქართუნ-ია ძველი, უვარგისი საბანი (შდრ. შქართუნი საბანი). 6. -უე სუფიქსთან (ნო- — -უე) — წინარეწარსულ ფორმებს (მეოთხე სერიის მწკრივებს): ნო- თას-უე(ნ) თესავდა თურმე — ნათესავა (შდრ. თასუა თესვა); ნო-ნგარ-უე(ნ) ტიროდა თურმე — ნატირალა (შდრ. ნგარა ტირილი); ნო-ბირ-უე(ნ) მღეროდა თურმე — ნამღერალა (შდრ. ბირა სიმღერა); ნო-ჸუნ-უე(ნ) ჰყავდა თურმე — ნაყოლება (შდრ. ჸვენა// ჸვენუა//ჸუნუა ყოლა). 7. -უერ სუფიქსთან (ნო- — -უერ-) — ანაზღაურების გამომხატველ წარსულდროიან მიმღეობას: ნო-ხაჩქ-უერ-ი თოხნის, თოხნისათვის გასამრჯელო, ხელფასი (შდრ. ხაჩქუა თოხნა); ნო-ჭ-უერ-ი შეკერვის ფასი, გასამრჯელო (შდრ. ჭალა კერვა); ნო-ბირ-უერ-ი სიმღერის ფასი, გასამრჯელო (შდრ. ბირა სიმღერა). ნო-ს ხშირად ენაცვლება ნა-, ამიტომ ხშირია პარალელური ფორმები: ნობირუერი//ნაბირუერი.