Etym. ებრ. massorah „ტრადიცია“, მაშასადამე, „ტრადიციის ქომაგნი“ ასე ეწოდება ბიბლიის იმ სწავლულებს, ვინც 500-900 წლებში ჩაიწერა ბიბლიურ ტექსტებთან დაკავშირებული ყველა ზეპირი „ტრადიცია“, კერძოდ, ყოველივე ის, რაც ტექსტის ზუსტ წაკითხვასთან იყო დაკავშირებული. ამ ადამიანებმა გადაწერეს ბიბლიის ებრაული ტექსტი და 22 თანხმოვნისგან შემდგარ უძველეს დამწერლობას ხმოვნები და მახვილები დაურთეს. მათვე დაყვეს წიგნები თავებად და მუხლებად. მასორელთა სკოლა არსებობდა ტიბერიადაში (დასავლეთის მასორა) და ბაბილონში (აღმოსავლეთის მასორა).
Source: პეტროზილო, პიერო. ქრისტიანობის ლექსიკონი/პიერო პეტროზილო; [იტალ. თარგმნა მარიკა სააკაშვილმა; რედ. მერაბ ღაღანიძე; სულხან-საბა ორბელიანის სასწ. უნ-ტი, ქრისტ. თეოლოგიისა და კულტ. ცენტრი]. - თბ.: სულხან-საბა ორბელიანის სასწ. უნ-ტის გამოც., 2011. - 434გვ.; 24სმ.. - ყდაზე: ბერნარდო დადი „ნეტარი ქალწული მარიამის გვირგვინით შემკობა“. - ISBN: 978-9941-0-3408-4