წინასწარგანსაზღვრულობა

აღნიშნავს ღმრთის მიერ მარადისობიდან განსაზღვრულ გეგმას, მიმართულს თითოეული ადამიანის ხსნისკენ. ახალი აღთქმიდან აღებულ ტერმინს თეოლოგიური ტრადიცია ადასტურებს (ავგუსტინე, თომა აკვინელი); ის ხაზს უსვამს ყველასთვის და არა მხოლოდ რჩეულთათვის, განკუთვნილი ხსნის ცნებას: „ღმერთს ნებავს, რომ ყველა ადამიანი გადარჩეს“ (1 ტიმ., 2:4). თუმცა, თავისი თავისუფლებიდან გამომდინარე, ადამიანს აქვს შესაძლებლობა, შეეწინააღმდეგოს ღმრთის მიერ ჩაფიქრებულ ხსნის გეგმას: „ვინაიდან წვეული ბევრია, რჩეული კი ცოტა“ (მათ. 22:14). წინასწარგანსაზღვრულობის თემა, რომელიც მოიცავს, აგრეთვე, ღმრთის მხსნელი ნების, ადამიანის თავისუფლების, სიკეთისა და ბოროტების ჩადენის მისი უნარის საკითხებს, საუკუნეთა მანძილზე არაერთი კამათის საგანი გახდა, რომლებმაც ზოგჯერ მცდარ და ერეტიკულ იდეებს მისცეს დასაბამი (მაგ., კალვინელობა).