გამართლება

აქტი, რომლითაც ღმერთი ცოდვილ ადამიანს ანიჭებს თავის სიყვარულსა და მადლს (რომელთა სამყაროში არსებობა და ქმედითობა ქრისტეს ძალამ განაპირობა) და რომლითაც ადამიანი იღებს ამ ნიჭებს ღმრთისადმი სიყვარულით, რაც მას ცოდვილიდან მართლად აქცევს. ეკლესიის არსებობის პირველ საუკუნეებში პელაგიანელობა ფაქტობრივად დაუპირისპირდა გამართლების დოქტრინას, რაკი, პელაგიანელობის თანახმად, ადამიანს მადლი არა კეთილად მოქცევისათვის, არამედ მხოლოდ ქმედებათა გასაადვილებლად ესაჭიროება. ამ თეორიის თანახმად, ყველაფერი თავად კეთილ ნებაზე იყო დამოკიდებული. თუმცა გამართლების ყველაზე მკვეთრი კრიტიკით ლუთერი გამოვიდა. რომაელთა მიმართ წმიდა პავლეს წერილის ცოტა ნაძალადევი ინტერპრეტაციის საფუძველზე ლუთერი ამტკიცებდა, რომ ადამიანი მხოლოდ „რწმენის მეშვეობით“ გადარჩება, რადგან თავად გამართლების დამსახურება არ ძალუძს. ტრიდენტის კრებაზე კათოლიკურმა თეოლოგიამ საგანგებოდ აღნიშნა, რომ გამართლება მხოლოდ იესო ქრისტეს მეშვეობითაა შესაძლებელი და რომ ღმრთის წინაშე ადამიანთა ქმედებებს იესოს დამსახურება ანიჭებს მნიშვნელობას. მართლაც, წმიდა პავლე ამტკიცებს, რომ „ძალა აქვს სიყვარულით მოქმედ რწმენას“ (გალ. 5:6).