წყდულეთი

(ქც 4: 329,13), წყლულეთი, წყრულეთი იხსენიება შემდეგ წერილობით წყაროებში: ვახუშტი ბაგრატიონის „აღწერა სამეფოსა საქართველოსა“ (ქც 4: 329,13), XVII-XVIII სს-ის საბუთები (მასალები საქ. ისტ. გეოგ. 1964: 264; მასალანი საქ. სტატ. 1907: 87).

ვახუშტი ბაგრატიონი წყდულეთის შესახებ გადმოგვცემს: „კოჟრის ჩდილოთ კერძ არს სკვირეთის მდინარე, აწ წოდებული ვერე ... ვანათს ქვეით არს ციხე წვერისა, სამხრით, აქავ არს ხევი გელიყარისა; მას ქუეით, წყდულეთს, ერთვის ვერეს ხევი, და ამ ხევის თავს, მთაში, ჩდილოთკენ, არს ციხე ლასტისა“ (ქც 4: 329,13).

მდებარეობს თეთრიწყაროს მუნიც-ში, თანამედროვე სოფლების, ვანეთისა და ღვევის აღმოსავლეთით, მდ. ვერეს მარცხენა ნაპირზე (ლორთქიფანიძე 1935: 374; ხარაძე 1991: 109).

წყაროებში იხსენიება XVII ს-დან. იგი ყაფლან ორბელიანს ეკუთვნოდა. 1721 წ. „მეწინავე სადროშოს“ აღწერის მიხედვით, სოფელში ითვლებოდა 2 მებატონე – გიორგი და სვიმონ რევიშვილები, 6 გამომღები და 1 ბოგანო ყმა (მასალანი საქ. სტატ. 1907: 87; ლორთქიფანიძე 1935: 374; მასალები საქ. ისტ. გეოგ. 1964: 264). წყდულეთი დღეს ნასოფლარია.

წყდულეთი არქეოლოგიურად შეუსწავლელია.

ნასოფლარზე შემორჩენილია XII-XIII სს-ის ღვთისმშობლის ეკლესიის ნანგრევები (ხარაძე 1991: 109).