გრძნობის ორგანო
- ხოლო საცნობელნი არიან ორღანონი გრძნობისანი, ესე იგი არიან ასონი, რომელთა მიერ ვიგრძნობთ (დამასკ., გარდ., ეფრ., 120); პირველი საგრძნობელი არს ხედვაჲ, ხოლო საცნობელ ორღანო გრძნობითისა ხედვისა არიან ძარღუნი შუბლისანი და თუალნი (დამასკ., გარდ., ეფრ., 121); – αἴσθησις ἡ – საცნობელნი კაცისანი ხუთ არიან: ა) სახედველნი, ბ) სასმენელნი, გ) ყნოსაჲ, დ) გემოისხილვაჲ, ე) შეხებაჲ. და ამათვე საგრძნობელცა სახელ-ედების, რამეთუ ამათ მიერ ვიგრძნობთ ყოველსავე (დამასკ., გარდ., ეფრ., 114); პირველნი ნივთნი აგებულთანი, ზემო თქუმულისა მისებრ სახისა, გონებითა იხილვებიან, ხოლო სახენი გუამთა შინა დაწესებულნი და თუალთა მიერ და საცნობელთა განცდადნი შეუღლვილ არიან სიპოხითა (ბას., ექუს., გ. ათ., 46-47); ყოველნი იგი ასონი ხუთთა ხოლო საცნობელთა მიერ განგებულ იქმნებიან? (სტით., სომხ. წვალ., არს., II,22); ვნებანი სულისანი ხუთ არიან, რამეთუ შესწორებულად ხუთთა საცნობელთა ხუთ არიან ვნებანიცა (დამასკ., დიალ., ეფრ. 54,11); – φρήν ἡ – რამეთუ ვითარ-ესე ჩუენ შორის უდარესისა მიმართ მიდრეკილ არს მთრვალობაჲ უზომოჲთა აღმოვსებითა და გონებისა და საცნობელთა განკრთომილებითა (არეოპ., ეპ., ეფრ., 9.5)
Source: ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი = Old georgian-greek documented dictionary of philosophical-theological terminology: (მასალები) / [ქართველოლ., ჰუმანიტ. და სოც. მეცნ. ფონდი რუსთაველის ფონდი; პროექტის ავტ. და სამეცნ. ხელმძღვ. დამანა მელიქიშვილი; პ/მგ რედ. ანა ხარანაული, ბერძნ. ტექსტის რედ.: ლევან გიგინეიშვილი, ვიქტორია ჯუღელი]. - I-ლი გამოც.. - თბ.: ბაკურ სულაკაურის გამ-ბა, 2010. - 29სმ.