ძვენა (ძვენას)

1. ლაზ. ძუნ ძევს (ნ. მარი).
   სახელი ძუ(ნ) ზმნისა
   დება; ყრა (ბევრისა); არსებობა
    

   ოჭკომალიში ძვენას ვოუღუნია ჭკუა - საჭმლის ქონებას არ აქვსო ჭკუა. ეს ვაჯოხო ძვენა - ამას არ ჰქვია არსებობა (უსულო საგნისა, მაგ., საჭმლის პროდუქტებისა). თირი ძუ - თოვლი დევს. მესოფელე ჯოღორიზმა პატი გეძუნია - მესოფლიე ძაღლის ოდენა პატივი აძევსო (// ადევსო). ვითოჟირი ჯიმალენს ართი ორთუმელი მეუძჷნა - თორმეტ ძმას ერთი სასთუმალი უდევთ (გამოცანა: წელიწადი და თორმეტი თვე). ბერეგის იბექჷდი, დუდი მიკოიძჷდჷ ცაშა: კ. სამუშ., ქხპს, გვ. 114 - ხმელეთზე ბაქიობდი, თავი გებჯინა (მიდებული გქონდა) ცაზე. ასე თი შქვიდელი ზღვაში ქვინს ქოძუ: ი. ყიფშ., გვ. 6 -- ახლა ეს დამხრჩვალი ზღვის ფსკერზე (კი) დევს. ძუ(ნ) მწკრივნაკლი სტატიკური ზმნაა. ძუ ფუძეს ემყარება აწმყოს წრის მწკრივები; მყოფადის წრე - აძვენუუ ფუძეს. მეორე და მესამე სერია აკლია. მეოთხე სერიაში გამოყენებულია ნოძვე(ნ) ფუძე. დაწვრილებით იხ. ტ. 1, ტაბულა ხხ1,

   გვ. 97-106. შდრ. ლაზ. ძუნ ძევს (ნ. მარი).

   See also: აშადვალა (აშადვალას), დვალა (დვალას), აშაძვენა (აშაძვენას), აწოძვენა (აწოძვენას), ძუ, ძჷ
2. მო- ზმნისწინით (მო-ძვენა) აღნიშნავს ფეხსაცმლის ჩაცმას
    

   ახალი კუჩხმოდვალი მააძუუ - ახალი ფეხსაცმელი აცვია. მააძუ(ნ) (აწმყოს წრის მწკრივებში) გრდუვ. სტატიკ. აცვია ფეხზე. მააძვენუუ(ნ) (მყოფადის წრის მწკრივებში) გრდუვ. ვნებ. ეცმება ფეხზე. მეორე და მესამე სერია აკლია. მონოძვე(ნ) (მეოთხე სერიის მწკრივებში) გრდუვ. სტატიკ. ფეხზე ეცვა თურმე. აქტივის (მოქმედებითი გვარის) ფორმებში ენაცვლება: დვალა: მითმიდვანს ფეხზე იცვამს; მიიდვანს ჩაიცვამს ფეხზე, მიიდუ{უ} ჩაიცვა ფეხზე; მუუდვალუ ჩაუცვამს ფეხზე; მონოდვალუე(ნ) ჩაიცვამდა თურმე ფეხზე.

3. გე- ზმნისწინთან (გე-ძვენა) აღნიშნავს ვალს; `მმართებს'
    

   ვითი გერი დო ტურაში მეტი ვეგემიძჷდუო ძვენა (ძვენას) გე- ზმნისწინთან (გე-ძვენა) აღნიშნავს ვალს; `მმართებს'. ვითი გერი დო ტურაში მეტი ვეგემიძჷდუო სქანდა ოგაფური?: ა. ცაგ., გვ. 36 - ათი მგლისა და ტურის მეტი არ მედო შენზე გადასახადი? ვეშილებედუავო, თიში მინჯეს ნასისხერი ჟირი თიზუმა ქიგეძუდუკონიე: მ. ხუბ., გვ. 21 - არ შეიძლებოდაო, იმის პატრონს ნასესხები ორი იმდენი რომ მართებოდაო. მილიონიშა თინა ღირუ, ვალი მითინიში ვეგეძჷნი - მილიონად ის ღირს, არავისი ვალი რომ არ მართებს. გე-ძუ(ნ) `მართებს' აწმყოს წრის მწკრივებშია გამოყენებული, მყოფადის წრეში - გეაძვენუუ(ნ) ემართება. მეორე და მესამე სერია აკლია, 4 სერია ემყარება გენოძვე(ნ) ემართა თურმე - ფუძეს. მეორე და მესამე სერია იყენებს გედვალა ფუძეს: გიადუ (ღ გეადუ) დაედო ვალი (2 სერია) და გედვალუ დასდებია (3 სერია).

   Source: მეგრულ-ქართული ლექსიკონი = Megrelian-Georgian dictionary : [3 ტომად] / ოთარ ქაჯაია ; [სარედ. საბჭო: თ. გამყრელიძე (მთ. რედ.) [და სხვ.]]. - თბილისი : ნეკერი, 2001. - 29 სმ..