ჸა ჸე ჸვ ჸი ჸო ჸუ ჸჰ ჸჷ ჸჸ
ჸო/ ჸობ ჸოვ ჸოთ ჸოლ ჸომ ჸონ ჸორ ჸოუ ჸოფ ჸოშ ჸოხ ჸოჸ

ჸოთამა (ჸოთამას)

  1. სახელი ოჸოთანს ზმნისა სროლა
     
    ქიდიიჭყეს ქასაგანიში ჸოთამა: ი. ყიფშ., გვ. 17 - დაიწყეს ისრის სროლა. ათაში ოკო, ბოში, ჸოთამავა!: ა. ცაგ., გვ. 23 - ასე უნდა, ბიჭო, სროლაო! ქუმარზენთო, ჯიმალეფი, ჸოთამაში ნებას?: მ. ხუბ., გვ. 161 - მაძლევთ, ძმებო, სროლის ნებას? მუშ დუს ქუა ოჸოთუო?: თ. სახოკ., გვ. 254 - თავის თავს ქვა ესროლაო? ქომიღოლე მუთუნი, მაჸოთინედასი ფერია: ი. ყიფშ., გვ. 57 - გამიკეთე რაიმე, სროლა რომ შემეძლოს ისეთიო.
  2. გდება, ჩაგდება (ხელში)
     
    ათე გინს წორეთ ქიპოთანქია: ი. ყიფშ., გვ. 44 - ამ ხბოს სწორედ ვიგდებო (ხელში). დუდიშა გეგნიჸოთანქინი, თინა წოხოლე ქაწორხვადუნია: ა. ცან., გვ. 105 - რასაც თავიდან გადაიგდებ (საქმეს მოიშორებ), წინ დაგხვდებაო. ჸოთამას ენაცვლება რღვაფა, როცა პირდაპირი ობიექტი ბევრს აღნიშნავს: ქუას ოჸოთანს ქვას აგდებს // ქუალემს ორღვანს ქვებს ყრის. დიორდეშეს ართი ქუა გეგნაჸოთუ, უკული ართო გეგნაარღუ - ჯერ ერთი ქვა გადააგდო, შემდეგ ერთად გადაყარა.
  3. ჩაკვრა (თვალისა)
     
    თოლი დომიჸოთი, წარ დომივალე, თექ გოფრჩქინდჷქ: მასალ., გვ. 50 - თვალი ჩამიკარი, წარბით მანიშნე (წარბი დამიქნიე), იქ გავჩნდებიო.
  4. აგდება, აცრუება (გულისა)
     
    გეიჸოთუ გური საქვარიშა - აიცრუა (აიყარა) გული საქმეზე.
  5. დინაფა ფარაში დაკარგვა ფულისა (პასიური ფორმა)
    ფარაქ მედინუ ფული დაიკარგა
    ფარაქ მედინუ ფული დაიკარგა
    ახავაი, მუ ჯიმა ვოჸოთი! - ვაი (აბაიმე), რა ძმა დავკარგე!
    დაკარგვა (ფულისა)
     
    ჸოთამა ფარაში დაკარგვა ფულისა (აქტიური ფორმა).
    ფარა მიოჸოთუ - ფული დაკარგა.
    ახავაი, მუ ჯიმაქ მიდინუ! - ვაი (აბაიმე), რა ძმა დამეკარგა!
  6. fig. მოსმენა, ყურადღების მიქცევა
    გდება (ყურისა)
     
    ჸოთამა ჸუჯიში
    ბაბაგე, ჸუჯი ქომიჸოთი, ვემიხირანი! - მამაისი, ყურადღება მიმიქციე, არ მოიპარონ! ოჸოთანს (ოჸოთუ ესროლა..., უჸოთამუ უსვრია..., ნოჸოთამუე(ნ) ისროდა... თურმე) გრდმ. ისვრის, აგდებს, კარგავს.... იჸოთანს (იჸოთუ ისროლა..., უჸოთამუ უსვრია...) გრდმ. სასხვ. ქც. ოჸოთანს ზმნისა - ისვრის, იგდებს (თავისას)... უჸოთანს (უჸოთუ უსროლა..., უჸოთამუ უსვრია...) გრდმ. სასხვ. ქც. ოჸოთანს ზმნისა - უკარგავს, უკრავს (თვალს), უგდებს, უსვრის (თოფს)... იჸოთე(ნ)//იჸოთინე(ნ) (იჸოთინუ შესაძლებელი გახდა სროლა) გრდუვ. შესაძლ. ვნებ. ოჸოთანს ზმნისა - შეიძლება დაკარგვა, სროლა, გდება, ჩაკვრა თვალისა... აჸოთე(ნ)//აჸოთინე(ნ) (აჸოთინუ შეძლო ესროლა, ნოჸოთამუე(ნ) შესძლებია ესროლა...) გრდუვ. შესაძლ. ვნებ. უჸოთანს ზმნისა - შეუძლია დაკარგოს, ისროლოს, გადააგდოს, ჩაუკრას თვალი... ოჸოთინაფუანს (ოჸოთინაფუუ ასროლინა..., უჸოთინაფუაფუ უსროლინებია..., ნოჸოთინაფუე(ნ) ასროლინებდა... თურმე) კაუზ. ოჸოთანს ზმნისა - ასროლინებს, აკარგვინებს, აგდებინებს, აკვრევინებს თვალს... მაჸოთამალი მიმღ. მოქმ. მსროლელი, {და}მკარგავი, {გადა}მგდები... ოჸოთამალი მიმღ. ვნებ. მყ. სასროლი, {და}საკარგავი, {გადა}საგდები... ჸოთამილი მიმღ. ვნებ. წარს. {გა}სროლილი, {და}კარგული, {გადა}გდებული... ნაჸოთემი მიმღ. ვნებ. წარს. ნასროლი, {და}ნაკარგი, {გადა}ნაგდები... ნაჸოთამუერი მიმღ. ვნებ. წარს. სროლის, {და}კარგვის, {გადა}გდების... საფასური. უჸოთამუ მიმღ. უარყ. {გა}უსროლელი, {და}უკარგავი, {გადა}უგდებელი.
    Source: მეგრულ-ქართული ლექსიკონი = Megrelian-Georgian dictionary : [3 ტომად] / ოთარ ქაჯაია ; [სარედ. საბჭო: თ. გამყრელიძე (მთ. რედ.) [და სხვ.]]. - თბილისი : ნეკერი, 2001. - 29 სმ..
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9