 |
 | |
ურემი ორბორბლიანი
ქართული ტვირთის საზიდი ტრანსპორტის ტიპი, რომელიც თითქმის მთელ საქართველოში იყო გავრცელებული. აღმ. საქართველოში ორი ქვესახეობითაა წარმოდგენილი საბარო ურემი და საძნე, ანუ ბჯის ურემი. დას. საქართველოში კი ერთი სახეობით - ხელნა ურემი. საძნე ურემს საბარო ურემთან შედარებით მაღალი და წვეტიანი ჭალები აქვს. ურემს გააჩნია უბე, ღერძ-ბორბლები და უღელი. უბე წარმოადგენს ურმის მთლიან ნაწილს, რომელზედაც იდება ტვირთი და აქვს შემდეგი ნაწილები: ხელნები, დანდლები, კოფო, ჭალა, ზეწარი და სხვა. უბე შეკრულია გრძელი ხელნებისგან და ქმნის ტოლფერდ სამკუთხედს, რომელზედაც განთავსებულია ჭალები - ერთგვარი ღობე, რომელიც აუცილებელია ურემზე დადებული ტვირთის დასამაგრებლად. ურმის მნიშვნელოვანი ნაწილია თვლები//ბორბლები, რომლებიც შედგება მორგვის, ფერსოსა და სოლებისგან, სადაც გაყრილია ღერძი. ურმის ღერძზე ერთი თვალი თავისუფლად ბრუნავს, მეორე კი გაჭედილია, რაც ძალზე აიოლებს ურმის ერთ ადგილზე მობრუნებას - ესაა ქართული ურმის ერთი დამახასიათებელი თვისება. ურმის კონსტრუქციაში განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს უღელს (იხ.), რომლის მეშვეობითაც გამწევ ძალას ურემი მოძრაობაში მოჰყავს. ორბორბლიანი ურემი ძირითადად გამოყენებული იყო საქართველოს ბარში.
ლიტ.: მ. გეგეშიძე, ქართული ხალხური ტრანსპორტი, 1956.
ე. ნ.
ლიტ.: მ. გეგეშიძე, ქართული ხალხური ტრანსპორტი, 1956.
ე. ნ.
Source: ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen materiellen Kultur = Le dictionnaire ethnologique de culture materielle = Этнографический словарь грузинской матриальной културы / საქ. ეროვნ. მუზეუმი ; [პროექტის ავტ. და სამეცნ. ხელმძღვ. ელდარ ნადირაძე ; რედ. როინ მეტრეველი ; ავტ.-შემდგ.: გვანცა არჩვაძე, მარინა ბოკუჩავა, თამარ გელაძე და სხვ.]. - თბ. : მერიდიანი, 2011. - 610 გვ. : ფოტოილ. ; 30 სმ.. - თავფურ., შესავალი ქართ., ინგლ., გერმ., ფრანგ. და რუს. ენ.. - ეძღვნება აკად. გიორგი ჩიტაიას ხსოვნას. - ISBN 978-9941-10-489-3,
 to main page | Top 10 • Feedback • Login |  top of page |
| © 2008 David A. Mchedlishvili | XHTML | CSS | Powered by Glossword 1.8.9 |