კანონის ბატონობა

ცივილიზებულ ცხოვრებაში კანონის უზენაესობა რომაელებისგან მიღებული მემკვიდრეობაა. შუა საუკუნეების მოაზროვნეებმა შეიმუშავეს ბუნებითი სამართლის თეორია, რომლის მიხედვითაც, მონარქებს ენიჭებოდათ ძალაუფლების განხორციელების უფლება, რისი შედეგიცაა ინგლისში სამოქალაქო კოდექსის ტრადიციის ჩამოყალიბება. XVI და XVII საუკუნეებში, აბსოლუტიზმის ბატონობისას, კანონის უზენაესობა უფრო ირღვეოდა, ვიდრე დაცული იყო, მაგრამ იდეა ხელისუფლების დამორჩილებისა გარე შეზღუდვებისადმი ძალაში რჩებოდა: „Non sub homine sed sub Deo et lege“ („არა კაცის, არამედ ღვთისა და კანონის ქვეშევრდომობა“). კანონის უზენაესობის ტრადიციამ საფუძველი ჩაუყარა კონსტიტუციონალიზმსა და ადამიანის უფლებებს, მათ შორის, კერძო საკუთრების უფლებას, უკანონობის წინააღმდეგ ბრძოლას. სხვა ცივილიზაციათა უმრავლესობაში კანონი გაცილებით ნაკლებ როლს თამაშობდა ცნობიერებისა და ქცევეს ჩამოყალიბებაში.