ინსტრუმენტული (ოპერანტული) პირობითობა

სტიმულებზე რეაგირებას ემყარება. ინსტრუმენტული პირობითობის თეორიის მიხედვით, ინდივიდი ცდა-შეცდომის საფუძველზე სწავლობს. იგი ისეთ ქცევას ირჩევს, რომელიც პოზიტიურ შედეგს მოუტანს და ნეგატიურს - თავიდან ააცილებს. სასურველი ქცევის გამეორების სურვილი კიდევ უფრო გაძლიერდება, თუ ასეთი ქცევისათვის ინდივიდი დაჯილდოვდება. ინსტრუმენტული პირობითობის ფუძემდებელი სკინერი ამ დასკვნამდე ცხოველებზე ჩატარებული ცდების საფუძველზე მივიდა. იგი ცხოველებს ცეკვასა და პინგ-პონგს ასწავლიდა და სასურველი ქცევისას აჯილდოვებდა. სკინერმა ორი ტიპის, პოზიტიური და ნეგატიური, გამაძლიერებელი (ჯილდო) გამოყო, რომლებიც გავლენას ახდენს ქცევის გამეორების ალბათობაზე. პოზიტიური გამაძლიერებელი ქცევის გამეორების ალბათობას ზრდის.