გონება

1. ფიქრი, მიჩნევა, ზრახვა; «მოგონება»; გულის-ზრახვა:
    

   „რომელსა არა ჰ გ ო ნ ე ბ დ ე თ… მოვიდეს“ ლ. 12,40; „ვინ-იგი გ გ ო ნ ი ე მე ყოფად?“ საქ. მოც, 13,25; ჰ გ ო ნ ე ბ დ ე ს

   ცვალებად ჟამთა და შჯულსა“ O, – „მ ო ი გ ო ნ ე ს ცვალება ჟამთა და შჯულისა“ pb., დან. 7,25; „რასა ჰ გ ო ნ ე ბ შენ?“ მთ.

   17,25; „მე ესრეთ ვ ჰ გ ო ნ ე ბ“ C, ლ• 7,43; „მე ესრე მ გ ო ნ ი ე ს“ ჰრომ. 8,19; „ა გ ო ნ ა, ვითარმედ ბრძენ არს“ იგ. სოლ.

   17,28; „რასა ჰ გ ო ნ ე ბ თ უფლისა მიმართ“ ნაუმ 1,9; „გონებაჲ ი გ ო ნ ე ბ ს საქმეთა დუხჭირთა“ მ. სწ. 145,25; „ენაჲ ზრახავს

   მას, რომელსა მოსცემს გული და გ ო ნ ე ბ ა ჲ.“ მ. სწ. 176,13; „ყური ისმენს გარეშეთა სიტყუათა და მისცემს ცნობასა

   გ ო ნ ე ბ ი ს ა ს ა“ მ. სწ. 176,14; „განანათლოს გ ო ნ ე ბ ა ჲ შენი (წიგნის კითხვამან)“ მ. სწ• 19,2; „არა იჴსენებდი... და არცა

   ი გ ო ნ ე ბ დ ი სიმდიდრესა“ მ. სწ. 109,15; „არა ესრეთ ი გ ო ნ ე ბ ს“ G, – „არა ესრეთ გ უ ლ ს ა მ ო უ ჴ დ ა“ O, ეს. 10,7.

2. «გული», «გონიერება», აზრი, ზრახვა; ზნე-ჩვეულება; «გაგონება»:
    

   „შეიყუარო... ყოვლითა გ ო ნ ე ბ ი თ ა შენითა“ მთ. 22,37; „გარდაიცვალეს გ ო ნ ე ბ ა ჲ ერისაჲ“ M, — „განადგინეს გ უ ლ ი ერისაჲ“

   G, ისუ ნ. 14,8; „მოქცევად… ურჩნი გ ო ნ ე ბ ი თ ა მართალთაჲთა“ DE,—„მოქცევად… ურჩნი გ ო ნ ი ე რ ე ბ ა ს ა მართალთასა“ C, ლ.

   1,17; „გ ო ნ ე ბ ი თ ა შენითა ნუ სწყევ მეფესა“ ეკლ. 10,20; „დააბრმნა თუალნი გ ო ნ ე ბ ი ს ა მისისანი“ ფლკტ. 142,37; „გარდაიქცა

   გ ო ნ ე ბ ა ჲ მათი გულისხმის-ყოფისაგან“ O, – „გარდააქციეს გ ა გ ო ნ ე ბ ა მათი გულისხმის-ყოფისაგან“ pb., 59,15; „ველურ იყო

   გ ო ნე ბ ა ჲ მისი“ მრთ. A, ანტ. დ. 291v; „გ ო ნ ე ბ ა ს ა თჳსსა აჰწონდა“ მრთ. A, ანტ. დ. 20v; „განმრავლდა გ ო ნ ე ბ ა ჲ მისი“

   ზირ, 24,32; „გულარძნილნი გ ო ნ ე ბ ი თ ა განეყოფიან ღმრთისაგან“ pb., –– „დრკუთა გ უ ლ ი ს-ზ რ ა ხ ვ ა თ ა განაშოვრიან

   ღმრთისაგან“ O, სიბრძ. სოლ. 1,3.

   Source: აბულაძე ილია, „ძველი ქართული ენის ლექსიკონი“ (მასალები); გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბილისი, 1973.