აქტიური აღქმა, როცა სუბ. წინასწარ შემუშავებული გეგმის მიხედვით უდგება ობიექტის აღქმას, გამოყოფს ამ ობიექტის დამახ. ნიშნებს, ახდენს მის ანალიზს. დ. რ-რც აღქმა, იმით განსხვავდება პასიური აღქმისაგან (საკუთრივ პერცეფციისაგან), რომ მისთვის გამსაზღვრელია არა მარტო გამღიზიანებელი, არამედ, მასთან ერთად, საგნისკენ სუბ-ის შემეცნებითი მიმართებითაც დ-ის შემთხვევაში აღქმის „აღმოცენებაც და შინაარსიც სუბ-ის განზრახვაზეა დამოკიდებული“ (დ. უზნაძე) და რ-რც წინასწარ განზრახული აღქმა, მეცნ-ული კვლევის მეთოდს წარმოადგენს რ-რც ფს-გიაში, ისე სხვა მეცნ-აშიც.