გრიგოლ ივანეს ძე გველესიანი

   გრიგოლ გველესიანმა ღრმა კვალი დატოვა თავისი პუბლიცისტური მოღვაწეობით. იგი სისტემატურად თანამშრომლობდა ქართულ ჟურნალ-გაზეთებში: „ცნობის ფურცელი“, „ივერია“, „კვალი“, „კოლხიდა“, „სახალხო საქმე“, „ერი“, „ჩვენი ერი“, „მეგობარი“, „ჩვენი მეგობარი“, „იმერეთი“ და სხვა გამოცემებში. მის წერილებში კარგად იყო შერწყმული განსწავლულობა, კრიტიკოსის ლიტერატურული გემოვნება და ალღო.

    გრიგოლ გველესიანის მონაწილეობითა და დახმარებით საძირკველი ჩაეყარა ქუთაისის სახალხო უნივერსიტეტს, რომლის ირგვლივ შეიკრიბნენ ცოდნის შეძენის წყურვილით გატაცებული ადგილობრივი რევოლუციური მუშაკები. გველესიანის სახლი ერთ-ერთ გამაერთიანებელ ცენტრს წარმოადგენდა ქუთაისის კულტურულ-საგანმანათლებლო და საზოგადოებრივი მუშაობისთვის, რაშიც აქტიურად მონაწილეობდა მისი მეუღლეც მელანია გველესიანი. გრიგოლი დიდი ყურადღებით ეპყრობოდა წიგნების გამომცემელ საზოგადოებას. იგი აქტიურად მონაწილეობდა ყველა კულტურულ-საგანმანათლებლო საქმიანობაში, იქნებოდა ეს ქუთაისის საადგილმამულო ბანკი, "ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება", ქუთაისის სახალხო უნივერსიტეტი, ისტორიულ-ეთნოგრაფიული საზოგადოება თუ ქუთაისის ისტორიული მუზეუმის შექმნა.

   1918 წლიდან გრიგოლ გველესიანი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობაში მუშაობდა. გახლდათ იუსტიციის მინისტრის მოადგილე და მას, როგორც ღრმად განსწავლულ იურისტს, საქართველოს რესპუბლიკის პირველი კონსტიტუციის პროექტის შემუშავება დაევალა და ეს დავალება მან წარმატებით შეასრულა, მაგრამ დიდმა ჰუმანისტმა სიკვდილი, როგორც სასჯელის უმაღლესი ზომა, კონსტიტუციის პროექტში არ შეიტანა, რაზეც ნოე ჟორდანიას შეუნიშნავს: „გრიგოლ, ჩვენ მონასტრებს არ ვაშენებთ“-ო. ქვეყანაში შექმნილი რთული სიტუაციის მიუხედავად, გრიგოლ გველესიანს თავისი პოზიცია არ შეუცვლია. შემდეგ კონსტიტუციის პროექტი დაამუშავა პავლე საყვარელიძემ, რომელმაც სავსებით გაიზიარა გველესიანის შეხედულება.

   1919 წლის 7 ოქტომბერს დამფუძნებელმა კრებამ საქართველოს სენატის წევრად აირჩია. იყო ჯერ სენატის თავმჯდომარის მოადგილე, ხოლო შემდეგ თავმჯდომარე. მუშაობდა სენატის სამოქალაქო საკასაციო დეპარტამენტში.

   1921 წლის თებერვალში გრიგოლ გველესიანმა უარი განაცხადა ემიგრაციაში წასვლაზე. გასაბჭოების შემდეგ მუშაობდა სხვადასხვა თანამდებობებზე. სიცოცხლის ბოლოს საქართველოს სსრ ფინანსთა სახალხო კომისარიატში ერთ-ერთ ქვეგანყოფილებას ხელმძღვანელობდა.

   გიორგი გველესიანი გარდაიცვალა 1926 წლის 17 იანვარს თბილისში და დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.