თამარ დავითის ასული ბაგრატიონ–გრუზინსკი

    თამარ ჭავჭავაძე ცოლად გაჰყვა ერეკლე II შვილიშვილს ირაკლი ალექსანდრეს ძე ბაგრატიონს და მათ შეეძინათ ორი ქალიშვილი: ელისაბედი და ეკატერინე. ირაკლი ბაგრატიონი გარდაიცვალა 1882 წელს და ოჯახის მთელი ტვირთი თამარს დააწვა. მეუღლის გარდაცვალების შემდეგ თამარი ქალიშვილებთან ერთად საზღვარგარეთ გაემგზავრა. ორივე ქალიშვილს განათლება პარიზის კათოლიკურ მონასტერთან არსებულ ქალთა სასწავლებელში მიაღებინა. თამარი ცხოვრობდა პარიზში, დრეზდენში, რომში და საბოლოოდ ვენეციაში დასახლდა, სადაც ქართული ყოფა-ცხოვრების ამსახველი ექსპონატებით, საკუთარ ვილაში, ქართული კულტურის მუზეუმი მოაწყო და უცხოელებს თავისი ქვეყნის კულტურას აცნობდა. 1895 წელს იგი ქალიშვილეთან ერთად სამშობლოში დაბრუნდა.

   თამარ ჭავჭავაძე გარდაიცვალა 1933 წელს თბილისში და დაკრძალულია მცხეთაში, სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარში მეუღლის გვერდით.