იასონ მერაბის ძე ლორთქიფანიძე (თავადი)

  იასონ ლორთქიფანიძე დაიბადა 1866 წელს ქუთაისის გუბერნიის სოფელ ჩუნეშში საზოგადო მოღვაწის მერაბ ლორთქიფანიძის ოჯახში, დედა წულუკიძეთა ოჯახის ასული იყო. იასონი იმერელ თავადთა შთამომავალი იყო, მისი წინაპრები იმერეთის მეფის კარზე მიღებული პირები ყოფილან და მათ „ფიცის კაცებს“ უწოდებდნენ. ამ „ფიცის კაცთა“ წინამძღოლი ყოფილა იასონის ბაბუა გიორგი ლორთქიფანიძე, რომელიც ბავშვობიდანვე დაახლოებული ყოფილა იმერეთის მეფე სოლომონ II.

    ქუთაისის გიმნაზიის დამთავრების შემდეგ სწავლობდა პეტერბურგის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე, რომელიც 1889 წელს დაამთავრა და სამშობლოში დაბრუნდა. აქტიურად იყო ჩაბმული საზოგადოებრივ საქმიანობაში. რუსეთის ადგილობრივმა ხელისუფლებამ მისი მოღვაწეობა არაკეთილსაიმედოდ მიიჩნია და ახალგაზრდა იურისტს მუშაობა აუკრძალა. ამის გამო იგი იძულებული გახდა ჯერ განჯაში, შემდეგ კი ვლადიკავკაზში გაეგრძელებინა საქმიანობა.

   განჯაში მისი თაოსნობით დადგინდა ნიკოლოზ ბარათაშვილის საფლავის ადგილსამყოფელი, რის შედეგადაც 1893 წ. ბარათაშვილის ნეშტი თბილისში გადმოასვენეს.

   იასონ ლორთქიფანიძე იყო ვლადიკავკაზში ქართველთა წვრილი სესხის ამხანაგობის დამაარსებელი და თავმჯდომარე.

   1907 წლიდან იგი იყო "ქართველთა შორის წერა–კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების" წევრი, დაარსებიდანვე კავკავის განყოფილების ნამდვილი წევრი, ხოლო 1922 წლიდან აირჩიეს საზოგადოების გამგეობის თავმჯდომარედ.

   1917 წელს საქართველოში ბრუნდება. ამავე წელს იგი გახდა თბილისის უნივერსიტეტის დასაარსებლად შემდგარი კომიტეტის წევრი, განაგებდა ამ კომიტეტის საფინანსო ნაწილს.

   1918 წლიდან იგი იყო სახელმწიფო საბჭოს წევრი, 1919–1920 წლებში ეროვნულ–დემოკრატიული პარტიის წევრი, 1917–1920 წლებში ამიერკავკასიის ბანკის დამაარსებელი და მმართველობის თვმჯდომარე.

    1920 წელს, თბილისში დემოკრატიული რესპუბლიკის ეროვნული სახელმწიფო ბანკის დაფუძნების შემდეგ  მისი პირველი მმართველი.

• ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება, საზოგადოების კავკავის განყოფილების გამგეობის წევრი (1909-)
• ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება, საზოგადოების კავკავის განყოფილების ნამდვილი წევრი (1909-1916)
• ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება, საზოგადოების თბილისის განყოფილების წევრი (1918-)
• ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება, საზოგადოების ნამდვილი წევრი (1907-)
• ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება, საზოგადოების გამგეობის თავმჯდომარე (1922-)