1.ბოჭორიძე გ. მოგზაურობა სამცხე-ჯავახეთში.-თბ.,1992.-გვ.221-222.
წუნდის ეკლესიისა და მისი სამრეკლოს აღწერილობა, ხუროთმოძღვრული დახასიათება და წარწერების მოკლე პალეოგრაფიული ანალიზი.
2.წუნდა //საქართველოს სულიერი საგანძური.წ.I.-თბ.,2005.-გვ.268.
XII-XIII საყკუნეების დარბაზული ტიპის ეკლესიის მოკლე ხურომოძღვრული დახასიათება. ტექსტი ქართულ და ინგლ. ენებზე. დართული აქვს ძეგლის საერთო ხედის ფოტო.
3.ახალციხე-ვარძია //ზაქარაია პ. თბილისი. ბორჯომი. ვარძია.-თბ.,1977.-გვ.57-58.
მოკლე ცნობა V საუკუნეში მეფის საზაფხულო რეზიდენციის - წუნდის შესახებ.ეკლესიის ამგებად (წარწერის მიხედვით) მოხსენიებულია იჩქით გურგენის ძე.
4.ჯავახეთის 1933 წლის ექსპედიციის დღიური //ბერძენიშვილი ნ. საქართველოს ისტორიის საკითხები.I.-თბ.,1964.-გვ.127- 136.
ქალაქის დაარსების ისტორია, მდებარეობა, ციხისა და ეკლესიის აღწერილობა, წარწერების ვრცელი პალეოგრაფიული დახასიათება ჯავახეთის 1933 წლის ექსპედიციის დღიურის მიხედვით.
5.წუნდა //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია.ტ.XI.-თბ.,1987.-გვ.351.
მოკლე ცნობები სამხრეთ საქართველოს ისტორიულ ქალაქ წუნდის ტერიტორიაზე შემორჩენილი XII-XIII საუკუნეების დარბაზული ეკლესიის შესახებ.
6.წუნდის წარწერა //ცისკარიშვილი ვ. ჯავახეთის ეპიგრაფიკა როგორც საისტორიო წყარო.-თბ.,1959.-გვ.46-49.
ნაქალაქარ წუნდის კარგად შემონახული წარწერების პალეოგრაფიული და ენობრივი ანალიზი. მოხსენიებული არიან: მ.ბროსე, ივ.როსტომაშვილი. ტექსტს ახლავს საილუსტრაციო მასალა (ტაბ.VII).
7.ბორჯომიდან ვარძიამდე //გაბაშვილი ც. ვარძია გზამკვლევი.-თბ.,1945.-გვ.27-29.
მოკლე ცნობა თლილი ქვით ნაგები ერთნავიანი ეკლესიის -წუნდის შესახებ. მოცემულია ეკლესიის ხედისა და კარიბჭის დეტალის ფოტოები.
8.მჭედლიშვილი მ. წუნდა // ძეგლის მეგობარი.-1987.-კრ.77.-გვ.26-29.
წუნდის შესახებ არსებული სამეცნიერო მასალის მიმოხილვა; წუნდისა და კუმურდოს ეკლესიების იდენტურობის თაობაზე. მოხსენიებულნი არიან: ვახტანგ გორგასალი, იოანე ეპისკოპოსი, სკოცარი (სკორცია), ვ. ცისკარიშვილი.
9.წუნდის ტაძარი //საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლები.-თბ.,2010.-გვ.225-227. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.
მოკლე ცნობა XII-XIII საუკუნეებში აგებული ეკლესიის შესახებ. ამგებად მოხსენიებულია იჩქით გურგენის ძე. ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტოები.
10.[გვარამაძე ივანე] ვინმე მესხი ახალციხის მაზრაში //გაზ. ”დროება”.-1878(6 დეკემბერი).-N250.-გვ.1-3; N251.-გვ.1-3.
11.კალისტრატე. საისტორიო მასალა. (1027-1072) //გაზ. "ივერია".-1891(9 სექტ.).-N239.-გვ.3.
12.ხერთვისის ციხე და წუნდა //ელიზბარაშვილი ნ., კუპატაძე ბ. საქართველოს 100 ღირსშესანიშნაობა.-თბ.,2011.-გვ.95.
წუნდა, როგორც ჯავახეთის ძველი პოლიტიკური და საეკლესიო ცენტრი. XII-XIII საუკუნეებში აგებული მცირე დარბაზული ეკლესიის მოკლე ხუროთმოძღვრული აღწერილობა. მოხსენიებულნი არიან: ქალაქის დამაარსებელი (თქმულების მიხედვით) ეთნარქ ჯავახოსი, ქართლის სამეფოს დამაარსებელი მეფე ფარნავაზი. ტექსტს ერთვის წუნდის ეკლესიისა და ქტიტორთა წარწერის ფოტოები.
13.Месхиа Ш. Города и городской строй феодальной Грузии.-Тб.,1959.-С.45-46.
14.Кипшидзе Н. Борджоми и его ущелье.-Тб.,1952.-С.151.
15.Гомелаури И., Кения Р. Каталог проектов, обмеров и рисунков академика архитектуры Н.П. Северова //Ars Georgica.-серия В-1964.-N6.-С.207.
16.ნაქალაქევი (წუნდა). წუნდა //შუბითიძე ვ. ქართული ციხესიმაგრეები და ეკლესია-მონასტრები.-თბ.,2012.-გვ.144; გვ.157. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.
17.წუნდის ეკლესია //ხარაძე კ. სამცხის ბუნებისა და ხუროთმოძღვრების ძეგლები.-თბ.,2016.-გვ.101-104.
დარბაზული ტიპის ეკლესიის არქიტექტურული აღწერილობა. ტექსტს ახლავს ფოტომასალა.
18.წუნდა //ნათენაძე ნ. მესხი მელექსე.-თბ.,2018.-გვ.297-299.