ძვ. სადგური(სამყოფელი) საზაფხულო,(საბა) =აქლემი და ვირი; ; თქვა რუქამ არაკი:; ერთი აქლემი და ერთი ვირი, დიაღ დაღლეტილნი, დაძმობილდენ და თავის პატრონს გაეპარნენ. წავიდნენ აგარათა ადგილთა. [სრულად »»]
ავაზა, ვეფხვზე მცირე და მისი მსგავსი ცხოველი, მოშინაურებულით ნადირობენ =ბრმა ავაზი ; ; თქვა სხვამან:; ავაზი მყვა, მამისაგან დანარჩომი, რომე ნადირი ვერ გარდეხვეწის. სენიანობით თვალები [სრულად »»]
ულაგმო აღვირი =ყადი და ეშმაკი; ; ; რუქამ არაკი:; ორნი კაცნი გზასა მივიდოდნენ. ერთმან ქვას ფეხი წამოჰკრა და ეშმაკს აგინა. მეორემ უთხრა: რა გაწყინა, მან ხომ არ გირჩია, ყოველნი ეგრე უბრალოდ [სრულად »»]
ცუდი, უხეირო =მკალავი და ვირი ; თქვა ჯუმბერ არაკი:; ; ერთი მკალავი იყო. ვირს საფქვავი აჰკიდა, წისქვილში წავიდა, დაფქვა, გამობრუნდა. გზაზე ვირი დაუდგა. ვეღარ დაძრა, დაღონდა. ჯიბეში [სრულად »»]
აბრეშუმის ან ცხვრის ნაწლავის (წელის)ძალი, სიმი =მუშა კაცი და ბედი ; ; თქვა ლეონ არაკი:; იყო ერთი უცხო მუშა კაცი სოფელსა ერთსა და ქონებისა მისისა რიცხვი არ იცოდა. ; ; დღესა ერთსა დილაზე [სრულად »»]
სამარადჟამოდ, საუკუნოდ =; ; ჯუმბერ ძე ფინეზისა; ; ; გამოხდეს ხანი და ჟამი რაოდენიმე. შეიწყალა ღმერთმან და მისცა მეფესა ძე ესეთი, რომე სინათლითა მზე მოშურნეობდა, ათხუთმეტისა დღისა მთვარე [სრულად »»]
ძვ. ქალაქი აფხაზეთში =მეფე ანაკოფიისა ; ; თქვა რუქამ არაკი:; მეფე იყო ანაკოფიისა. მრავალი ერი მონებდა და ყოველი კაცი უყვარდა. ერთგულისას ამას იტყოდის: რა გინდ ბევრი ვაწყინო, ისევ ერთგული [სრულად »»]
ზაფხულის სახნავი (შემოდგომაზე დასათესად) =მხვნელი, ფეიქარი და მკერვალი; ; თქვა რუქამ არაკი:; სამნი ძმანი იყვნენ: ერთი მხვნელი, ერთი ფეიქარი და ერთი მკერვალი. უხუცესი მხვნელი და ბერი კაცი [სრულად »»]
ვერ შეირგო, ვერ შეიშნოვა =ქირმან-შაჰის ძე; ; ; თქვა მეშვიდემან. ; ქირმან-შაჰის ძე დია დასნეულდა. მისთვის მრავალნი მკურნალნი შეკრბნეს და ვერა არგეს რა. აბდულ-ჯაფარ წაიყვანეს. ბევრი რამ [სრულად »»]
ხელჯოხი; ჯოხი; საბრჯენ-დასაყრდნობელი =ინდოთ მეფე და ვაზირნი; ; თქვა ლეონ არაკი:; ; მამისა მამა ჩემი, მასმია, ინდოთ მეფისა ხუთთა ვაზირთა უხუცესი ყოფილა. იგი უხუცვსი ვაზირი მეფესა დიდად [სრულად »»]
წელსქვევით მოსაფარი, სელი ქსოვილი =ძუნწი ვაჭარი; ; თქვა ვაზირმან არაკი:; ; ერთი დიდვაჭარი იყო. ეგზომი განძი შეყარა, სალაროთა რიცხვი არ იცოდა. სიბერემდე არა სვა, არა ჭამა, არცა რა [სრულად »»]
ერთგვარი ხორბლეული =მხვნელი, ფეიქარი და მკერვალი; ; თქვა რუქამ არაკი:; სამნი ძმანი იყვნენ: ერთი მხვნელი, ერთი ფეიქარი და ერთი მკერვალი. უხუცესი მხვნელი და ბერი კაცი იყო. ცოლი მოუკვდა და [სრულად »»]
ფული =ქვის მთლელი ; თქვა მეექვსემან:; მე ქვის მთლელი ვიყავ და ყოველთა დღეთა თითოს ასპანურს მომცემდენ ხელფასად. მით სასმელ-საჭმელს ვიყიდდი და მის ქალაქის გლახაკთ ვაწვევდი, მეცა ვჭამი და [სრულად »»]
შხამიანი გველი =მტერობით განკურნებული; ; ; თქვა მეცხრემან ; მეზობელი ჩემი დასნეულდა. ყოველი მონაგები მკურნალზე წარაგო, და ვვრავინ რა ჰკურნა. ; ; ესმა: შირაზის ქალაქსა ერთი აქიმი არის, რა [სრულად »»]
მკვდრის მოსახსენებლად გამართული ლოცვა და ჭამა-სმა =უსაქმო კაცი ; ; თქვა კიდევ ლეონ არაკი:; იყო ერთი მოცლილი, უსაქმო კაცი. არას ნივთისაგან საქმარი არა იცოდა რა. შემოუვიდა გულშიგან და იწყო [სრულად »»]
ხის აღვირი =უბედური დიდვაჭარი; ; თქვა ვაზირმან არაკი:; ; იყო დიდვაჭარი ერთი, რომელი ღმერთსა არა ესვიდა. გასცა ყოველი თვისი მონაგები და პური იყიდა: მომავალსა წელსა უკეთუ დამცირდეს, ერთსა [სრულად »»]