 |
 | |
| შერჩეული ტერმინები: 219 | გვერდი: 2 / 11 |
- ბარბარიზმები
- (BARBAROS) ამა თუ იმ ენის ბუნებისათვის შეუფერებელი ან უცხოური ენიდან საჭიროების გარეშე შემოსულ სიტყვა, გამოთქმა. მაგალითად: „შპილკა” (სარჭი), „შკაფი” (კარადა), „ვინტოვკა” (შაშხანა), [სრულად »»]
- ბგერწერა
- სიტყვები და გამოთქმები, რომელთა ხმოვანება ემსგავსება გამოსახატავი მოვლენისათვის დამახასიათებელ ხმოვანებას. მაგ: გალაკტიონი დამსგავსებული ბგერებით ასე გადმოგვცემს ქარის ქროლვას: [სრულად »»]
- ბესიკური
- თოთხმეტმარცვლიანი ლექსი. მაგ: „გასწი მერანო, შენს ჭენაბას არ აქვს სამძღვარი, და ნიავს მიეც ფიქრი ჩემი შავად მღელვარი”. – (ნ. ბარათაშვილი). შაირისა და შავთელურის შემდეგ [სრულად »»]
- ბიოგრაფია
- ცხოვრების აღწერა („ბიოს” – ბერძნულად ცხოვრება, „გრაფიო” – ვწერ, აღვწერ). ბიოგრაფია გვიხატავს ამა თუ იმ პიროვნების თავგადასავალს. იგი ეყრდნობა ფაქტიურ მასალებს, გვიხატავს რომელიმე [სრულად »»]
- ბოლორითმები
- ტაეპების დაბოლოებათა შემთანხმებელი რითმები. მაგ: „ორმოში ფეტვი ჩავყარე შესანახადაო, ორმოში წყალი ჩასულა, დასალპობადაო, ორმოდან ამოვყარე გასაშრობადაო, ჩიტი [სრულად »»]
- გავრცობილი ანტითეზისი
- ანტითეზისი, რომელშიც დაპირისპირებულია არა ორი, არამედ რამდენიმე საწინააღმდეგო ცნება და სახე. „ან შენ როგორ ძლებ უწუთისოფლოდ, მერე, იცი კი, რარიგ ტკბილია, აქ სიკვდილია, იქ კი [სრულად »»]
- გამეორება
- პოეტური სინტაქსის სახე, რომელშიც ერთი და იგივე სიტყვა ან გამოთქმა მეორდება შთაბეჭდილების გაძლიერების მიზნით. ამ ხერხით მკითხველის ყურადღება განსაკუთრებით მახვილდება იმ ცნებაზე, რასაც [სრულად »»]
- გაპიროვნება
- ტროპი, რომლითაც უსულო საგანი, ცხოველი ან რაიმე განყენებული მოვლენა გვეხატება როგორც ცოცხალი, გრძნობიერი, გონიერი არსება მასზე ადამიანის რამდენიმე ან მთელი რიგი თვისებების გადატანის [სრულად »»]
- გაჩუმება
- ფიგურა, რომელშიც სათქმელი დამთავრებული არ არის. შეწყვეტას ის მოვლენა იწვევს, რომ მღელვარების დროს ჩვენ შედარებით სწრაფად ვაზროვნებთ და, სიჩქარის გამო, ვერ ვასწრებთ ფრაზებისა და [სრულად »»]
- გმირული სახე
- ადამიანის ისეთი ტიპი, რომელიც თავგანწირულად იბრძვის უდიდეს დაბრკოლებათა წინააღმდეგ მაღალი საზოგადოებრივი იდეალის განსახორციელებლად. ასეთი სახეა ცოტნე დადიანი, ბიძინა ჩოლოყაშვილი, [სრულად »»]
- გრადაცია
- პოეტური სინტაქსის სახე, რომელშიაც გამოყენებულია გამოსახატავი ცნების მნიშვნელობის გამაძლიერებელი სიტყვები. ძველი საბერძნეთის განთქმული ორატორი დემოსთენე თავის სიტყვაში „გვირგვინის [სრულად »»]
- დაბალი შაირი
- რიტმულად ნელი ტემპის მქონე ტერფებისაგან შედგენილი შაირი. დაბალი შაირი ექვსტერფიანია. „იყო არაბეთს როსტევან, მეფე ღმრთისაგან სვიანი.” – (შოთა). |2| |3| |3| |2| |3| |3| იხ. აგრეთვე: [სრულად »»]
- დაქტილური რითმა
- რითმა, რომლითაც სამი მარცვალია შეთანხმებული. მაგ: „იყო არაბეთს როსტევან, მეფე ღმრთისაგან სვიანი, მაღალი, უხვი, მდაბალი, ლაშქარმრავალი, ყმიანი." – (შოთა). იხ. აგრეთვე: რითმა [სრულად »»]
- დაქტილური ტერფი
- სამი მარცვლისაგან შემდგარი ტერფი, რომელთაგან პირველი მარცვალი მახვილიანია, ხოლო დანარჩენი ორი კი უმახვილო. დაქტილოს ბერძნულად თითს ნიშნავს. მისი სიმბოლური ნიშანია – დაქტილური [სრულად »»]
- დახასიათება
- ადამიანის, საგნის ან რაიმე მოვლენის განმასხვავებელი თვისებების ჩამოთვლა. დახასიათება შეიძლება იყოს მხატვრული და არამხატვრული. მხატვრულ დახასიათებას თვითონ მწერალი გვაძლევს. [სრულად »»]
- დიალოგი
- მოქმედი პირების ერთმანეთთან საუბარი. აი, როგორ გადმოგვცემს დიალოგის სახით გაბრიელისა და გლახუკას საუბარს ი. ჭავჭავაძე: „– შენი სახელი, ძმობილო?– მკითხა მან. –გაბრიელ. [სრულად »»]
- დისონანსი
- უკიდურესად არაზუსტი რითმა მაგ: კავები – გეკავა; ბეჯითი – ნაბიჯით და სხვ. =გაჩეჩილაძე, სიმონ. სიტყვიერებისა და ლიტერატურის თეორია : IX-X კლ. სახელმძღვ.. - მე-2 გადამუშ. და შევს. [სრულად »»]
- დრამა
- ლიტერატურის ისეთი გვარი, რომელშიც გამოსახვის მთავარ საშუალებად ადამიანთა მოქმედების უშუალოდ ჩვენებაა გამოყენებული. ეპოსში, მაგალითად, „კაკო ყაჩაღში” ავტორი პირადად მოგვითხრობს [სრულად »»]
- დრამატული სახე
- ისეთი სახე, რომელიც გვეხატება უმთავრესად ჩვენების საშუალებით იხ. აგრეთვე: დრამა =გაჩეჩილაძე, სიმონ. სიტყვიერებისა და ლიტერატურის თეორია : IX-X კლ. სახელმძღვ.. - მე-2 გადამუშ. და [სრულად »»]
- დღიური
- ყოველდღიური ჩანაწერი ავტორის პირად ან საზოგადოებრივ ცხოვრებაში მომხდარი საინტერესო მოვლენების შესახებ. სათაურის ნაცვლად დღიურში დასახელებულია დღეები (რიცხვები და ზოგჯერ საათებიც კი) [სრულად »»]
| სიტყვიერებისა და ლიტერატურის თეორიის ლექსიკონი | ლექსიკონები |
 ძირითად გვერდზე | 10 საუკეთესო • დაგვიკავშირდით • Login |  გვერდის დასაწყისი |
| © 2008 David A. Mchedlishvili | XHTML | CSS | Powered by Glossword 1.8.9 |