 |
 | |
| შერჩეული ტერმინები: 219 | გვერდი: 5 / 11 |
- კომპოზიცია
- (KOMPONERE) ნაწარმოების აგებულება, მისი შემადგენელი ნაწილების განლაგება და ურთიერთშეფარდება. „კომპოზიცია” ლათინურად ნიშნავს აწყობას, აშენებას, შედგენას. ნებისმიერი ლიტერატურული [სრულად »»]
- კომპონენტი
- მხატვრული ნაწარმოების შემადგენელ ნაწილი. ნებისმიერი ლიტერატურული ნაწარმოები კომპონენტებისაგან აიგება. რომ ავიღოთ პატარა ლირიკული ლექსი, მაგალითად ი. ჭავჭავაძის, „გაზაფხული”, ისიც კი [სრულად »»]
- კონსონანსი
- რითმა, რომელშიც მხოლოდ თანხმოვნებია შეთანხმებული. მაგ: „გარჯა – გიჯობს; სიცხე – საცხობს.” იხ. აგრეთვე: რითმა =გაჩეჩილაძე, სიმონ. სიტყვიერებისა და ლიტერატურის თეორია : IX-X კლ. [სრულად »»]
- კონტრასტული სახეები
- ადამიანთა ტიპები, რომლებიც ერთმანეთს უპირისპირდებიან. გმირი უპირისპირდება ლაჩარს, ძუნწი უხვს, უნებისყოფო მტკიცეს და ა.შ. იხ. აგრეთვე: სინონიმური სახეები =გაჩეჩილაძე, სიმონ. [სრულად »»]
- კულმინაცია
- (CULMEN) ლიტერატურული ნაწარმოების ის ნაწილი, სადაც მდგომარეობა ყველაზე უფრო დაძაბული ხდება და წინააღმდეგობა უმაღლეს წერტილს აღწევს (კულმინაცია ლათინურად ნიშნავს მწვერვალს, გუმბათს). [სრულად »»]
- ლეგენდა
- ზღაპრული ხასიათის მოკლე მხატვრული გადმოცემა, რომელიმე ისტორიული პირის ან რაიმე მნიშვნელოვანი მოვლენის შესახებ. სახელწოდება „ლეგენდა” რელიგიური წარმოშობისაა. „ლეგენდა” ლათინურად ნიშნავს [სრულად »»]
- ლექსი
- მხატვრულ ნაწარმოები, რომელშიც აზრები ხატოვნად არის გამოსახული, დაცულია სიტყვების თანაზომიერება და სხვადასხვა სტრიქონში განმეორებულია ბოლო ბგერები. პოეზია ლექსების ერთობლიობას ნიშნავს. [სრულად »»]
- ლირიკა
- პოეზიის გვარი, რომელშიც უშუალოდ არის გადმოცემული ავტორის პირადი მისწრაფება, განცდა, შთაბეჭდილება, რასაც იგი იღებს ცხოვრების ამა თუ იმ მოვლენისაგან. მწერლის მიერ პირადი განცდების [სრულად »»]
- ლირიკული ლექსის კომპოზიცია
- სიუჟეტიანი ნაწარმოებისათვის დამახასიათებელი მოქმედების განვითარების ქვედა საფეხურები ლირიკულ ლექსში იშვიათად გვხვდება, მაგრამ მასში ხშირად აშკარად გამოიყოფა სიუჟეტის ცალკეული ელემენტები. [სრულად »»]
- ლირიკული გადახვევა
- ავტორის მიერ ამბის თხრობის დროებითი შეწყვეტა და პირადი აზრის ან შთაბეჭდილების უშუალო გამოხატვა, რაც გვიადვილებს მხატვრული ნაწარმოების თემისა და იდეის გარკვევას. მხატვრულ ნაწარმოებში [სრულად »»]
- ლირიკული სახე
- ისეთი სახე, რომელიც უშუალოდ განიცდის მის მიერ მოთხრობილ მოვლენას. ასეთ სახეს ქმნის, მაგალითად, ნ. ბარათაშვილის „ვპოვე ტაძარი”, „სულო ბოროტო”, ა. წერეთლის „აღმართ–აღმართ”, გ. [სრულად »»]
- ლირიკულ–ეპიკური ნაწარმოები
- ნაწარმოები, რომელიც ერთსა და იმავე დროს თითქმის თანაზომიერად შეიცავს ლირიკულ ელემენტსაც და ეპიკურსაც, რაიმე ფორმის ამბავსაც მოგვითხრობს, რაც მწერლის გარეშე ხდება და იმავე დროს თვით [სრულად »»]
- ლიტერატურული დახასიათება
- ადამიანის ფიზიკური და ფსიქიკური თვისებების მოხაზვა მოქმედი პირის ცოცხალი სახის შექმნის მიზნით. დახასიათება, ფართო გაგებით, ნიშნავს ამა თუ იმ მოვლენის ძირითადი ნიშნების [სრულად »»]
- ლიტერატურული მეთოდი
- ლიტერატურული ნაწარმოების მეშვეობით სინამდვილის ასახვის თავისებური გზა. („მეთოდოს” ბერძნულად ნიშნავს გზას). ამა თუ იმ მწერალს ან მწერალთა ჯგუფს სინამდვილის ასახვის სხვადასხვა [სრულად »»]
- ლიტერატურული მიმართულება
- მონათესავე ფორმისა და შინაარსის მქონე ნაწარმოებების ავტორ მწერალთა ხანგრძლივი ერთობლიობა. ლიტერატურის ისტორიაში შეინიშნება ფორმის, შინაარსის, თეორიულ შეხედულებათა ისეთი ერთობლიობა, [სრულად »»]
- ლიტერატურული მიმდინარეობა
- მონათესავე ფორმისა და შინაარსის მქონე მწერალთა ხანმოკლე ერთობლიობა. ყოველ მხატვრულ ნაწრმოებს და ყოველ მწერალს შინაარსისა და ფორმის თავისებურება ახასიათებს. ამ თავისებურებასთან [სრულად »»]
- ლიტოტესი
- საგნის ან მოვლენის დამცირებულად გამოხატვა. „მგზავრის წერილებში” რუსი ოფიცერი ასე ახასიათებს თბილისს: „აბა, რა ქალაქია თქვენი ქალაქი, ერთი თავიდან რომ გადააფურთხო, ქალაქის [სრულად »»]
- მადრიგალი
- სახოტბო ლექსი, რომელიც მიმართულია ამა თუ იმ პიროვნებისადმი. ქართულ ლიტერატურაში მადრიგალის ნიმუშებია: „საყურე” – ნ. ბარათაშვილის, „უცხო ქვეყნელს” – მ. გურიელის, „ყვავილს” – რ. [სრულად »»]
- მაღალი შაირი
- რიტმულად ჩქარი ტემპის მქონე ტერფებისაგან შედგენილი შაირი. მაღალი შაირი ოთხი ოთხმარცვლიანი ტერფისაგან შედგება: „შემოვიდა რუსთაველი ის სულმნათი და მგოსანი.” [სრულად »»]
- მაჯამა
- ომონიმური რითმა. „აღმართ–აღმართ მივდიოდი მე ნელა, სერზე შევდეგ, ჭმუნვის ალი მენელა, მზემც სხივი მომაფინა მაშინა, სიცოცხლე ვგრძენ, სიკვდილმა ვერ მაშინა.” – (აკაკი). [სრულად »»]
| სიტყვიერებისა და ლიტერატურის თეორიის ლექსიკონი | ლექსიკონები |
 ძირითად გვერდზე | 10 საუკეთესო • დაგვიკავშირდით • Login |  გვერდის დასაწყისი |
| © 2008 David A. Mchedlishvili | XHTML | CSS | Powered by Glossword 1.8.9 |