მიმდგარნი, (ზღვის) კიდეზე გაშენებულნი
- 47. აქა ფატმანისაგან ნესტან-დარეჯანის ამბის მბობა
- 1130
- (ა) „ამა ქალაქსა წესია დღესა მას ნავროზობასა –
- (ბ) არცა ვინ ვაჭრობს ვაჭარი, არცა ვინ წავა გზობასა;
- (გ) ყოველნი სწორად დავიწყებთ კაზმასა, ლამაზობასა,
- (დ) დიდსა შეიქმან მეფენი პურობა-დარბაზობასა.
- 1131
- (ა) „ჩვენ დიდ-ვაჭართა ზედა-გვაც დარბაზს მიღება ძღვენისა,
- (ბ) მათ საბოძვრისა ბოძება ჰმართებს მსგავსისა ჩვენისა,
- (გ) ათ დღემდის ისმის ყოველგნით ხმა წინწილისა სმენისა,
- (დ) მოედანს მღერა, ბურთობა, დგრიალი ცხენთა დგენისა.
- 1132
- (ა) „ქმარი ჩემი დიდ-ვაჭართა წაუძღვების, უსენ, წინა,
- (ბ) მათთა ცოლთა მე წავასხამ, მაწვეველი არად მინა;
- (გ) დედოფალსა ძღვენსა ვუძღვნით, მდიდარი თუ გლახა ვინ-ა,
- (დ) დარბაზს ამოდ გავიხარებთ, მხიარულნი მოვალთ შინა.
- 1133
- (ა) „დღე მოვიდა ნავროზობა, დედოფალსა ძღვენი ვსძღვენით;
- (ბ) ჩვენ მივართვით, მათ გვიბოძეს, ავავსენით, ავივსენით;
- (გ) ჟამიერად მხიარულნი წამოვედით ნებით ჩვენით,
- (დ) კვლა დავსხედით გახარებად, უნებურნი არ ვიყვენით.
- 1134
- (ა) „ბაღსა შიგან თამაშობად საღამოსა გავე ჟამსა,
- (ბ) გავიტანე ხათუნები, – მათი ჭმევა ჩემგან ხამსა,
- (გ) მომყვებოდეს მომღერალნი, იტყოდიან ტკბილსა ხმასა,
- (დ) ვიმღერდით და ვყმაწვილობდით, ვიცვალებდით რიდე-თმასა.
- 1135
- (ა) „იქ ბაღსა შიგან ტურფანი სახლნი, ნატიფად გებულნი,
- (ბ) მაღალნი, ყოვლგნით მხედველნი, ზღვას ზედა წაკიდებულნი,
- (გ) მუნ შევიტანენ ხათუნნი იგი ჩემთანა ხლებულნი,
- (დ) კვლა დავიდევით ნადიმი, დავსხედით ამოდ შვებულნი.
- 1136
- (ა) „ვაჭრის ცოლთა მხიარულმან ვუმასპინძლე ამოდ, დურად;
- (ბ) სმასა ზედა უმიზეზოდ გავხე რასმე უგემურად,
- (გ) რა შემატყვეს, გაიყარა, სხდომილ იყო რაცა პურად,
- (დ) მარტო დავრჩი, სევდა რამე შემომექცა გულსა მურად.
- 1137
- (ა) „უკმოვახვენ სარკმელნი და შევაქცივე პირი გზასა,
- (ბ) ვიხედვიდი, ვიქარვებდი კაეშნისა ჩემგან ზრდასა;
- (გ) შორს ამიჩნდა ცოტა რამე, მოცურვიდა შიგან ზღვასა,
- (დ) მფრინველად ვთქვი ანუ მხეცად, სხვას ვამსგავსე მემცა რასა!
- 1138
- (ა) „მაშორვიდა, ვერად ვიცან; მომეახლა, იყო ნავი;
- (ბ) ორთა კაცთა, ტანად შავთა, თვით პირიცა ედგა შავი;
- (გ) იქით-აქათ მოსდგომოდეს, ახლოთ უჩნდა ოდენ თავი,
- (დ) გამოვიდეს, გამიკვირდა იგი უცხო სანახავი.
- 1139
- (ა) „გამოზიდნეს იგი ნავი, გამოიღეს ბაღსა წინა,
- (ბ) მიიხედნეს, მოიხედნეს, ვინ გვიჭვრეტსო, სადა ვინ-ა,
- (გ) ვერა ნახეს სულიერი, ვერცა რამან შეაშინა;
- (დ) მე იდუმალ ვიხედვიდი, სულ-ღებული ვიყავ შინა.
- 1140
- (ა) „მით ნავიდაღმა მათ რამე გარდმოსვეს კიდობანითა,
- (ბ) აჰხადეს, ქალი გარდმოხდა უცხოთა რათმე ტანითა,
- (გ) თავსა რიდითა შავითა, ქვეშეთ მოსილი მწვანითა,
- (დ) მზესა სიტურფედ ეყოფის, იყოს მისითა გვანითა.
- 1141
- (ა) „რა მობრუნდა ქალი ჩემკე, შემოადგეს სხივნი კლდესა,
- (ბ) ღაწვთა მისთა ელვარება ელვარებდა ხმელთა, ზესა;
- (გ) დავიწუხენ, თვალნი ყოლა ვერ შევადგენ, ვითა მზესა,
- (დ) უკმოვიხაშ კარი, ჩემგან მათი ჭვრეტა ვერა ცნესა.
- 1142
- (ა) „მოვიხმენ ოთხნი მონანი, ჩემსა წინაშე მდგომელნი,
- (ბ) ვუჩვენე: „ჰხედავთ, ინდოთა ტყვედ ჰყვანან შუქნი რომელნი?
- (გ) ჩაეპარენით, ჩაედით წყნარად, ნუ ჩქარად მხლტომელნი,
- (დ) მოგყიდონ, ფასი მიეცით, რასაცა იყვნენ მნდომელნი.
- 1143
- (ა) „თუ არ მოგცენ, ნუღარ მისცემთ, წაჰგვარეთ და დახოცენით,
- (ბ) მოიყვანეთ ისი მთვარე, ქმენით კარგად, ეცადენით!“
- (გ) ჩემნი ყმანი ზედადაღმა ჩაეპარნეს, ვითა ფრენით,
- (დ) დაევაჭრნეს, არ მოჰყიდეს, შავნი ვნახენ მეტად წყენით.
- 1144
- (ა) „მე სარკმელთა გარდავადეგ, რა შევიგენ, არ მოჰყიდეს,
- (ბ) შევუზახენ: „დახოცენით!“, დაიპყრნეს და თავსა სჭრიდეს;
- (გ) იგი ზღვასა შეასრივნეს, შემოადგეს ქალსა, სცვიდეს;
- (დ) ჩავეგებე, გამოვჰგვარე, ზღვის პირს ხანსა არ დაზმიდეს.
- 1145
- (ა) „რა გიამბო ქება მისი, რა სიტურფე, რა ნაზობა!
- (ბ) ვფიცავ, რომე იგი მზეა, არა ჰმართებს მზესა მზობა!
- (გ) ვინ გაიცდის შუქთა მისთა, ვინმცა ვით ქმნა ნახაზობა!
- (დ) მე თუ დამწვავს, აჰა მზა ვარ, აღარ უნდა ამას მზობა!
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1146
- (ა) ესე სიტყვა დაასრულა, ფატმან იკრნა პირსა ხელნი;
- (ბ) ავთანდილსცა აეტირნეს, გარდმოყარნა ცრემლნი ცხელნი;
- (გ) ერთმანერთი დაავიწყდა, მისთვის გახდეს ვითა ხელნი,
- (დ) ღვარმან, ზედათ მონადენმან, გააწყალნა ფიფქნი თხელნი.
- 1147
- (ა) მოიტირეს, ყმამან უთხრა: „ნუღარ გასწყვედ, გაასრულე!”.
- (ბ) ფატმან იტყვის: „მივეგებე, გული მისთვის ვაერთგულე,
- (გ) გარდვუკოცნე ყოვლი ასო, თავი ამად მოვაძულე,
- (დ) ზედა დავსვი ტახტსა ჩემსა, შევეკვეთე, გავესულე.
- 1148
- (ა) „ვჰკადრე: „მითხარ, ვინ ხარ, მზეო, ანუ შვილი ვისთა ტომთა?
- (ბ) იმა ზანგთა სით მოჰყვანდი შენ, პატრონი ცისა ხომთა?
- (გ) მან პასუხი არა მითხრა მე სიტყვათა ესეზომთა,
- (დ) ას-ნაკეცი წყარო ვნახე ცრემლთა, მისთა მონაწთომთა.
- 1149
- (ა) „რა მივაჭირვე კითხვითა, მეტითა საუბარითა,
- (ბ) გულ-ამოხვინჩვით ატირდა მით რამე ხმითა წყნარითა;
- (გ) ბროლ-ლალსა ღვარი ნარგისთათ მოსდის გიშრისა ღარითა;
- (დ) მისი მჭვრეტელი დავიწვი, გავხე გულითა მკვდარითა.
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1150
- (ა) „მითხრა: „შენ ჩემთვის, დედაო, ხარ უმჯობესი დედისა,
- (ბ) რას აქმნევ ჩემსა ამბავსა, ზღაპარი არის ყბედისა!
- (გ) ღარიბი ვინმე, შემსწრობი ვარ უბედოსა ბედისა;
- (დ) თუ რაცა მკითხო, ძალიმცა გიგმია არსთა მხედისა!“
- 1151
- (ა) „ვთქვი: „უჟამოდ არ წესია მოყვანა და მზისა ხმობა:
- (ბ) მომყვანელი გაშმაგდების და წაუვა ერთობ ცნობა;
- (გ) ხმობა უნდა ჟამიერად, სააჯოსა ყოვლსა თხრობა.
- (დ) რად არ ვიცი ამა მზისა საუბრისა უჟამობა?“
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1152
- (ა) „ავიყვანე იგი პირ-მზე ნაქები და ვერ ვთქვი უქი;
- (ბ) სურვილმან და მზემან მისმან, ძლივ დავმალე მისი შუქი!
- (გ) ჩამოვჰბურე მრავალ-კეცი სტავრა მძიმე, არ სუბუქი;
- (დ) ცრემლსა სეტყვს და ვარდსა აზრობს, წამწამთაგან მოქრის ბუქი.
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1153
- (ა) „მოვიყვანე შინა ჩემსა იგი პირ-მზე ტანით ალვით,
- (ბ) მოვუკაზმე სახლი ერთი, შიგან დავსვი მეტად მალვით,
- (გ) არვის ვუთხარ სულიერსა, შევინახე ფარვით, კრძალვით,
- (დ) ერთი ზანგი ვამსახურე, მე შევიდი, ვნახი
- ხალვით.
- 1154
- (ა) „ვით გიამბო საკვირველი მე, გლახ, მისი ყოფა-ქცევა,
- (ბ) დღე და ღამე გაუწყვედლად ტირილი და ცრემლთა ფრქვევა!
- (გ) შევეხვეწი: „დადუმდიო“, წამ ერთ ჰქონდის ჩემი თნევა,
- (დ) აწ უმისოდ ვით ცოცხალ ვარ, ჰაი ჩემთვის, ვაგლახ მე, ვა!
- 1155
- (ა) „შინა შევიდი, მას წინა ედგის ცრემლისა გუბები,
- (ბ) შიგან სისხლისა მორევსა ეყრდნის გიშრისა შუბები,
- (გ) მელნისა ტბათათ იღვრების სავსე სათისა რუბები,
- (დ) შუა ძოწსა და აყიყსა სჭვირს მარგალიტი ტყუბები.
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1156
- (ა) „ჟამი ვერ ვპოვე კითხვისა ნიადაგ ცრემლთა ღვრისაგან,
- (ბ) თუმცა მეკითხა: „ვინ ხარ და ეგრე გასრული – რისაგან?“
- (გ) მჩქეფრად სისხლისა ნაკადი მოსდის ალვისა ხისაგან,
- (დ) მას ხორციელი რა გასძლებს სხვა, კიდეგანი ქვისაგან!
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1157
- (ა) „არად უნდის საბურავი, არცა წოლა საგებლითა,
- (ბ) მიწყივ იყვის რიდითა და მით ერთითა ყაბაჩითა,
- (გ) მკლავი მისი სასთაულად მიიდვის და მიწვის მითა,
- (დ) ძლივ ვაჭამი ცოტა რამე ათასითა შეხვეწითა.
- 1158
- (ა) „სხვა გიამბო საკვირველი რიდისა და ყაბაჩისა;
- (ბ) ვარ მნახავი ყოვლისავე უცხოსა და ძვირფასისა,
- (გ) მაგრა მისი არა ვიცი, ქმნილი იყო რაგვარ რისა:
- (დ) სილბო ჰქონდა ნაქსოვისა და სიმტკიცე – ნაჭედისა.
- 1159
- (ა) „მან ტურფამან სახლსა ჩემსა ეგრე დაყო ხანი დიდი;
- (ბ) ვერ გავანდევ ქმარსა ჩემსა, შესმენისა მქონდა რიდი,
- (გ) ვთქვი: „თუ ვუთხრობ, ვიცი, დარბაზს გამამჟღავნებს ისი ფლიდი“.
- (დ) ესემეყო საგონებლად, შევიდი თუ გამოვიდი.
- 1160
- (ა) „ვთქვი: „თუ არ ვუთხრა, რა ვუყო, ჩემგან რა მოეგვარების?
- (ბ) არცა რა ვიცი, რა უნდა, რა ვისგან მოეხმარების;
- (გ) ქმარი რა მიგრძნობს, მო-ცა-მკლავს, ვეღარა მომეფარების;
- (დ) ვითა დავმალო ნათელი, ვინ მზესა დაედარების?!
- 1161
- (ა) „მე, გლახ, მარტომან რა ვუყო, მიმატებს ცეცხლთა დებასა!
- (ბ) მო და გავანდო, ნუ შევალ უსენის შეცოდებასა!
- (გ) არ გამამჟღავნოს, ვაფიცო, თუ მომცემს იმედებასა,
- (დ) სულსა ვერ წასწყმედს, ვერა იქმს ფიცისა გაცუდებასა“.
- 1162
- (ა) „მივე მარტო, ქმარსა ჩემსა ველაღობე, ველაციცე,
- (ბ) მერმე ვუთხარ: „გითხრობ რასმე, მაგრა პირველ შემომფიცე,
- (გ) არვის უთხრა სულიერსა, საფიცარი მომეც მტკიცე“.
- (დ) ფიცი ფიცა საშინელი: „თავიცაო კლდეთა ვიცე!
- 1163
- (ა) „რაცა მითხრა, სიკდილამდის არვის ვუთხრა სულიერსა,
- (ბ) არა ბერსა, არა ყმასა, მოყვარესა, არცა მტერსა“.
- (გ) მერმე ვუთხარ ყველაკაი უსენს, კაცსა ლმობიერსა:
- (დ) „მოდი, მომყევ აქა სამე, მო, გიჩვენებ მზისა ფერსა“.
- 1164
- (ა) „ადგა, ამყვა და წავედით, შევვლენით კარნი სრისანი,
- (ბ) უსენ გაჰკვირდა, გა-ცა-ჰკრთა, რა შუქნი ნახნა მზისანი;
- (გ) თქვა: „რა მიჩვენე, რა ვნახე, რანია, ნეტარ, რისანი?!
- (დ) თუ ხორციელი არისცა, თვალნიმცა მრისხვენ ღმრთისანი!“
- 1165
- (ა) „ვთქვი, თუ: „არცა რა მე ვიცი ამისი ხორციელობა,
- (ბ) რაცა რა გითხარ, მის მეტი არა მაქვს მეცნიერობა;
- (გ) მე და შენ ვჰკითხოთ, ვინ არის, ვისგან სჭირს ისი ხელობა,
- (დ) ნუთუ რა გვითხრას, ვეაჯნეთ, ქმნას დიდი ლმობიერობა“.
- 1166
- (ა) „მივედით, გვქონდა ორთავე კრძალვა მისისა კრძალისა;
- (ბ) ვჰკადრეთ, თუ: „მზეო, სახმილი გვედების შენგან ალისა!
- (გ) გვითხარ, რა არის წამალი მთვარისა შუქ-ნამკრთალისა?
- (დ) რას შეუქმნიხარ ზაფრანად შენ, ფერად მსგავსი ლალისა?“
- 1167
- (ა) „რაცა ვჰკითხეთ, არა ვიცი, ესმა ანუ არ ისმენდა:
- (ბ) ვარდი ერთგან შეეწება, მარგალიტსა არ აჩენდა;
- (გ) გველნი მოშლით მოეკეცნეს, ბაღი შეღმა შე-რა-შენდა,
- (დ) მზე ვეშაპსა დაებნელა, ზედა რათმცა გაგვითენდა!
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1168
- (ა) „ვერა დავჰყარეთ პასუხი ჩვენ საუბრითა ჩვენითა:
- (ბ) ვეფხი-ავაზა პირ-ქუშად ზის, წყრომა ვერ ვუგრძენითა.
- (გ) კვლაცა ვაწყინეთ, ატირდა მჩქეფრად ცრემლისა დენითა,
- (დ) „არა ვიციო, მიმიშვით!“ – ეს ოდენ გვითხრა ენითა.
- 1169
- (ა) „დავსხედით და მას თანავე ვიტირეთ და ცრემლი ვლამეთ,
- (ბ) რაცა გვეთქვა, შევინანეთ, სხვამცა რაღა შევაწამეთ!
- (გ) ძლივ ვიაჯეთ, შევიხვეწეთ, დავადუმეთ, დავაამეთ,
- (დ) ჩვენ მივართვით ხილი რამე, მაგრა ვერა ვერ ვაჭამეთ.
- 1170
- (ა) „უსენ იტყვის: „ბევრ-ათასნი ჭირნი ამან ამიხოცნეს;
- (ბ) ესე ღაწვნი მზისად ხმანან, კაცთაგანმცა ვით იკოცნეს!
- (გ) უმართლეა, ვერ-მჭვრეტელმან თუ პატიჟნი იასოცნეს,
- (დ) მე თუ შვილნი მირჩევნიან, ღმერთმან იგი დამოხოცნეს!“
- 1171
- (ა) „მას ვუჭვრიტეთ დიდი ხანი, წამოვედით სულთქმით, ახით.
- (ბ) შეყრა გვიჩნდის სიხარულად, გაყრა დიდად ვივაგლახით.
- (გ) ვაჭრობისა საქმისაგან მოვიცალით, იგი ვნახით,
- (დ) გულნი ჩვენნი გაუშვებლად დაეტყვევნეს მისით მახით.
- 1172
- (ა) „რა გარდახდა ხანი რამე, გამოვიდეს ღამე-დღენი,
- (ბ) უსენ მითხრა: „არ მინახავს ძოღანდლითგან მეფე ჩვენი.
- (გ) მივაზირებ, წავალ, ვნახავ, ვუდარბაზო, ვუძღვნა ძღვენი“.
- (დ) მოვახსენე: „დია, ღმერთო, ბრძანებაა ეგე თქვენი!“
- 1173
- (ა) „უსენ ტაბაკსა დააწყო მარგალიტი და თვალები.
- (ბ) დავჰვედრე: „დარბაზს დაგხვდების დარბაზის ერი მთრვალები;
- (გ) ამა ქალისა ამბავსა, მომკალ, თუ არ ეკრძალები“.
- (დ) კვლა შემომფიცა: „არ ვიტყვი, თავსაცა მეცეს ხრმალები!“
- 1174
- (ა) „უსენ მივიდა, ხელმწიფე დაჰხვდა ნადიმად მჯდომელი,
- (ბ) – უსენ, არიფი მეფისა, მეფეცა მისი მნდომელი, –
- (გ) წინა მიისვა, შეიძღვნა, ძღვენი მიართვა რომელი.
- (დ) აწ ნახო მთრვალი ვაჭარი, ცქაფი, უწრფელი, მსტრომელი!
- 1175
- (ა) „რა მეფემან უსენს წინა სვა მრავალი დოსტაქანი,
- (ბ) კვლა შესვეს და კვლა აუვსნეს სხვა ფარჩნი და სხვა ჭიქანი.
- (გ) დაავიწყდეს იგი ფიცნი, რა მუსაფნი, რა მაქანი!
- (დ) მართლად თქმულა: „არა ჰმართებს ყვავსა ვარდი, ვირსა – რქანი“.
- 1176
- (ა) „უთხრა დიდმან ხელმწიფემან უჭკუოსა უსენს, მთრვალსა:
- (ბ) „დია მიკვირს, საძღვნოდ ჩვენად სით მოიღებ ამა თვალსა,
- (გ) მარგალიტსა დიდროვანსა, უსახოსა ჰპოვებ ლალსა?
- (დ) ვერ გარდვიხდი, თავმან ჩემმან, ძღვენთა შენთა ნაათალსა“.
- 1177
- (ა) „თაყვანის-სცა უსენ, ჰკადრა: „ჰე, მაღალო ხელმწიფეო,
- (ბ) ზეცით შუქთა მომფენელო, მარჩენალო, არსთა მზეო!
- (გ) რაცა სხვა მაქვს, ვისი არის ოქრო, თუნდა საჭურჭლეო?
- (დ) დედის მუცლით რა გამომყვა? მბოძებია თქვენგან მეო.
- 1178
- (ა) „ამას გკადრებ, თავმან თქვენმან, არა გმართებს მადლი ძღვნისა;
- (ბ) სხვა რამე მითქს, სარძლო თქვენი, შესართავი თქვენის ძისა;
- (გ) მას უცილოდ დამიმადლებთ, ოდენ ჰნახოთ მსგავსი მზისა;
- (დ) მაშინ მეტად გაამრავლოთ თქვენ ბრძანება ნეტარძისა“.
- 1179
- (ა) „რას ვაგრძელებდე? გატეხა ფიცი, სიმტკიცე სჯულისა,
- (ბ) უამბო პოვნა ქალისა, მჭვრეტთაგან მზედ სახულისა.
- (გ) მეფესა მეტად ეამა, მიეცა ლხინი გულისა,
- (დ) უბრძანა დარბაზს მოყვანა, სრულ-ქმნა უსენის თქმულისა.
- 1180
- (ა) „მე აქა ჩემსა ამოდ ვჯე, მუნამდის არ მიკვნესია.
- (ბ) შემოდგა კარსა მეფისა მონათა უხუცესია,
- (გ) თანა ჰყვა მონა სამოცი, ვით ხელმწიფეთა წესია,
- (დ) მოვიდეს, დია გავჰკვირდი, ვთქვი: „რამე საქმე ზესია“.
- 1181
- (ა) „მისალამეს, „ფატმან, – მითხრეს, – ბრძანებაა ღმრთისა სწორთა:
- (ბ) დღეს რომელი უსენ შესძღვნა ქალი, მსგავსი მზეთა ორთა,
- (გ) აწ მოგვგვარე, წავიყვანოთ, ვლა არ გვინდა გზათა შორთა”.
- (დ) ესე მესმა, დამტყდეს ცანი, რისხვა ღმრთისა ეცა გორთა.
- 1182
- (ა) „მე გაკვირვებით კვლა ვჰკითხე: „რა ქალი გინდა, რომელი?“
- (ბ) მათ მითხრეს: „უსენ შემოსძღვნა პირი ელვათა მკრთომელი“.
- (გ) არა მარგებდა, დაესკვნა დღე ჩემთა სულთა მხდომელი,
- (დ) ავთრთოლდი, ავდეგ ვეღარა, ვერცა ქვე ვიყავ მჯდომელი.
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1183
- (ა) „შევე, ვნახე იგი ტურფა მტირალად და ცრემლ-დასხმულად,
- (ბ) ვჰკადრე: „მზეო, ბედმან შავმან ვით მიმუხთლა, ჰხედავ, რულად!
- (გ) ცა მობრუნდა რისხვით ჩემთვის, იავარ-მყო, ამფხვრა სრულად,
- (დ) შემასმინეს, მეფე გითხოვს, ვარ ამისთვის გულ-მოკლულად“.
- 1184
- „მან მითხრა: „დაო, ნუ გიკვირს, ეგე რაზომცა ძნელია!
- ბედი უბედო ჩემზედა მიწყივ ავისა მქმნელია.
- კარგი რა მჭირდეს, გიკვირდეს, ავი რა საკვირველია!
- სხვა-და-სხვა ჭირი ჩემზედა არ ახალია, ძველია“.
- 1185
- (ა) „თვალთათ, ვითა მარგალიტი, გარდმოყარა ცრემლი ხშირი,
- (ბ) ადგა ასრე გულ-უშიშრად, ვეფხი იყო ანუ გმირი,
- (გ) ლხინი ლხინად არად უჩნდა, მართ აგრეთვე ჭირად ჭირი.
- (დ) მთხოვა, გარე აჯიღითა მოიბურა ტანი, პირი.
- 1186
- (ა) „შევე საჭურჭლეს, რომელსა ფასი არ დაედებოდა,
- (ბ) თვალ-მარგალიტი ავიღე, რაც ოდენ ამეღებოდა,
- (გ) თვითო და თვითო თვითოსა ქალაქსა ეფასებოდა,
- (დ) მივე, მას წელთა შევარტყი, შავ-გული ვისთვის კვდებოდა.
- 1187
- (ა) „ვარქვი: „ჩემო, განღა სადმე გეხმარების ესეგვარი“.
- (ბ) მათ მონათა ხელთა მივეც იგი პირი, მზისა დარი.
- (გ) ცნა მეფემან, მოეგება, ჰკრეს ტაბლაკსა, გახდა ზარი;
- (დ) იგი მივა თავ-მოდრეკით წყნარი, არას მოუბარი.
- 1188
- (ა) „ზედა მოატყდა მჭვრეტელი, გახდა ზათქი და ზარები,
- (ბ) ვერ იჭირვიდეს სარანგნი, მუნ იყო არ-სიწყნარები;
- (გ) იგი რა ნახა მეფემან, საროსა მსგავსი ნარები,
- (დ) გაკრთომით უთხრა: „ჰე, მზეო, აქა ვით მოიგვარები?“
- 1189
- (ა) „ვით მზემან, მისნი მჭვრეტელნი შექმნნა თვალისა მფახველად;
- (ბ) მეფემან ბრძანა: „გამხადა ნახული მე უნახველად!
- (გ) ღმრთისაგან კიდე ვინმც იყო კაცი ამისად მსახველად!
- (დ) ჰმართებს ამისსა მიჯნურსა, ხელი თუ რბოდეს, ახ, ველად!”
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1190
- (ა) გვერდსა დაისვა, ეუბნა ტკბილითა საუბარითა:
- (ბ) „მითხარო, ვინ ხარ, ვისი ხარ, მოსრული ვისით გვარითა?“
- (გ) მან არა გასცა პასუხი პირითა, მზისა დარითა,
- (დ) თავ-მოდრეკილი, დაღრეჯით ქვე ზის ცნობითა წყნარითა.
- 1191
- (ა) „არ ისმენდა მეფისასა, რასა გინდა უბრძანებდა,
- (ბ) სხვაგან იყო გული მისი, სხვასა რასმე იგონებდა;
- (გ) ვარდი ერთგან შეეწება, მარგალიტსა არ აღებდა,
- (დ) მჭვრეტნი მისნი გააკვირვნა, რასამცა ვინ იაზრებდა!
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1192
- (ა) „მეფე ბრძანებს: „რა შევიგნათ, გული ჩვენი რათ იხსნების?
- (ბ) ამა ორთა კიდეგანი აზრი არა არ იქმნების:
- (გ) ან ვისიმე მიჯნურია, საყვარელი ეგონების,
- (დ) მისგან კიდე არვისად სცალს, არცაღა ვის ეუბნების,
- 1193
- (ა) „ანუ არის ბრძენი ვინმე, მაღალი და მაღლად მხედი,
- (ბ) არცა ლხინი ლხინად უჩანს, არცა ჭირი ზედა-ზედი,
- (გ) ვით ზღაპარი, ასრე ესმის უბედობა, თუნდა ბედი,
- (დ) სხვაგან არის, სხვაგან ფრინავს, გონება უც, ვითა ტრედი.
- 1194
- (ა) „ღმერთმან ქმნას, შინა მოვიდეს ძე ჩემი გამარჯვებული,
- (ბ) მე დავახვედრო ესე მზე, და-, მისთვის დამზადებული;
- (გ) მან ათქმევინოს ნუთუ რა, ჩვენცა ვცნათ გაცხადებული,
- (დ) მუნამდის მთვარე შუქ-კრთომით ჯდეს, მზისა მოშორვებული“.
- 1195
- (ა) „ხელმწიფისა შვილსა გითხრობ კარგსა ყმასა, გულოვანსა,
- (ბ) უებროსა ზნედ და თვალად, შვენიერსა პირსა, ტანსა;
- (გ) მაშინ ლაშქარს წასრულიყო, მუნ დაჰყოფდა დიდსა ხანსა,
- (დ) მამა მისთვის ამზადებდა მას მნათობთა დასაგვანსა.
- 1196
- (ა) „მოიღეს, ტანსა ჩააცვეს შესამოსელი ქალისა,
- (ბ) მას ზედა შუქი მრავალი ჩნდა მნათობისა თვალისა,
- (გ) დაადგეს თავსა გვირგვინი ერთობილისა ლალისა,
- (დ) მუნ ვარდსა ფერი აშვენებს ბროლისა გამჭვირვალისა.
- 1197
- (ა) „მეფემან ბრძანა: „მოკაზმეთ საწოლი უფლის-წულისა!“
- (ბ) დაუდგეს ტახტი ოქროსა, წითლისა მაღრიბულისა;
- (გ) ადგა თვით დიდი ხელმწიფე, პატრონი სრისა სრულისა,
- (დ) მას ზედა დასვა იგი მზე, ლხინი მჭვრეტელთა გულისა.
- 1198
- (ა) „უბრძანა ცხრათა ხადუმთა დადგომა მცველად კარისად,
- (ბ) ხელმწიფე დაჯდა ნადიმად, მსგავსად მათისა გვარისად,
- (გ) უბოძა უსენს უზომო მუქფად მის მზისა დარისად.
- (დ) სცემენ ბუკსა და ტაბლაკსა მოსამატებლად ზარისად.
იხ. ტაეპის განმარტებანი
- 1199
- (ა) „გააგრძელეს ნადიმობა, სმა შეიქმნა მეტად გრძელი,
- (ბ) ქალი პირ-მზე ბედსა ეტყვის: „რა ბედი მიც ჩემი მკლველი!
- (გ) სადაური სად მოსრულვარ, ვის მივჰხვდები ვისთვის ხელი!
- (დ) რა ვქმნა, რა ვყო, რა მერგების, სიცოცხლე მჭირს მეტად ძნელი!“
- 1200
- (ა) „კვლაცა იტყვის: „ნუ დავაჭნობ შვენებასა ვარდთა ფერსა!
- (ბ) ვეცადო რას, ნუთუ ღმერთმან მომარიოს ჩემსა მტერსა!
- (გ) სიკვდილამდის ვის მოუკლავს თავი კაცსა მეცნიერსა?
- (დ) რა მისჭირდეს, მაშინ უნდან გონებანი გონიერსა!“