დესპოტიზმი

ავტორიტარული რეჟიმის არქაული სახე. სახელმწიფო მმართველობის ორ დამახინჯებულ ფორმას შეესაბამება: არისტოტელეს მიხედვით - ტირანიასა და ოლიგარქიას. სახელმწიფო პირადი მოთხოვნილებების დაკმაყოფილების, კერძო მისაკუთრების ობიექტურ ფორმად იქცევა (გამდიდრება, დესპოტის შესაძლო ფანტაზიები) მისი ან მათი მხრიდან, ვინც მართავს. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, დესპოტიზმი ძალაუფლების განხორციელების ორიდან ერთ-ერთი (ან ერთდროულად ორივე) საშუალებით გამოიხატება: ერთი ან რამდენიმე მმართველის მიერ სახელმწიფოს პატრიმონიალური ექსპლუატაციით, რომლებიც კანონს საკუთარ ან თანამოაზრეებისა და მხარდამჭერების ინტერესებს უქვემდებარებენ. ერთპიროვნული გადაწყვეტილებები (სისასტიკე სისასტიკისთვის, ახირებები და საკუთარი ვნებები...), რომლებშიც ვლინდება დესპოტის სურვილი. თანამედროვეობის დესპოტურ მმართველთა სია გრძელია: ბოკასა ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკაში, დიუვალიე ჰაიტიზე, ტრუხილიო დომინიკის რესპუბლიკაში, მარკოსი ფილიპინებზე, მობუტუ ზაირში.