აზა

აზა / მჲალხა აზა (ვაინ. Аза / Маьлха Аза – „მზის ქალიშვილი აზა“) – ცისკრის ქალღმერთი, ყოველი სულდგმულის მფარველი, მზის ქალიშვილი (ვარიანტი: დედა, რომელსაც ბუნიობის პერიოდებში მზე წელიწადში ორჯერ სტუმრობს: ზამთარში – სამი დღე-ღამე, ზაფხულში – სამი კვირა) ვაინახურ მითოლოგიაში; იბადება მზის სხივისგან; წარმოადგენს მზის სხივთა ცხოველმყოფელ ძალას. ნართული ეპოსის მიხედვით, მზეთუნახავი აზა ცოლად მიყვება ნართ ხამჩი ფათარაზს – ურჩხულის მიერ ჩაყლაპული მზის მხსნელს.

ლიტერატურა

• Антология ингушского фольклора. Т. 4. Нальчик, 2006;
• Далгат Б. К. Первобытная религия чеченцев и ингушей. М., 2004;
• Мальсагов А. У. Аза // Мифологический словарь. Главный редактор Е. М. Мелетинский. М., 1991;
• Кодзоев Н. Д. Астрономия и мифы ингушей // Лавровский сборник. Материалы XXXVIII и XXXIX среднеазиатско-кавказских чтений 2014-2015 гг. СПб., 2015;

წყარო

კავკასიის ხალხთა მითები და რიტუალები