აკაცია
აკაცია – (ბერძ. Akakia ეგვიპტური ეკლიანი ხე), მიმოზისებრთა ქვეოჯახის მცენარეთა გვარი, რომელსაც საკმაოდ მკვრივი, მაგარი, მომწვანო-მოწაბლისფერი მერქანი აქვს. უმეტესად ეკლიანი ხეებია. განივკვეთში ნაქურთენს მცირე ზოლი უჭირავს, ძირითად ნაწილს კი შეადგენს გული. სიმკვრივე 600-820 კგ/მ. იზრდება მშრალ უდაბნოებსა (მექსიკის შეერთებეული შტატები, ავსტრალიის კავშირი) და ჭარბტენიან ადგილებში (ინდოეთის რესპუბლიკა, მადაგასკარის რესპუბლიკა). ცნობილია 750-მდე სახეობა, რომელთა ნახევარი გავრცელებულია ავსტრალიის კავშირში (იქ აკაცია ეროვნული ემბლემაა). როგორც სწრაფმზარდ მცენარეს რგავენ ფერდობების გატყიანებისა და ქალაქების გამწვანებისათვის. მერქანს იყენებენ ავეჯის წარმოებაში. სენეგალური აკაციასგან იღებენ გუმიარაბიკს.
საქართველოში გავრცელებულია შემდეგი ჯიშები: ლეგა, აბანოზის, აბრეშუმა, თეთრი და ყვითელი აკაცია.
აკაცია ბიბლიაში
აღთქმის კიდობანი ბიბლიის ებრაული ორიგინალის მიხედვით (შემოტ, 25, 5 და შემდგ.) დამზადდა შიტტიმის ხისაგან, ე.ი. აკაციის ხისაგან. აკაციის სახეობა გამოსვლათა წიგნში დაკონკრეტებული არ არის, მაგრამ ებრაული ტრადიცია მას „სავანას აკაციად“ (Acacia tortilis-ად) მიიჩნევს. უნდა აღინიშნოს, რომ დაბადების 25-27 თავებში, სადაც საუბარია აღთქმის კიდობანზე, და იმ მასალაზე, რისგანაც დამზადდა იგი, „vulgate“-ში ყველგან საუბარია „Lugna setthim“-ზე, ე.ი. აკაციის სახეობაზე ბიბლიის ქართულ თარგმანთა ყველა უძველესი ხელნაწერის მიხედვით აღთქმის კიდობანი მომზადდა ულპოლველისაგან, ე.ი. ურთხელისაგან.
საქართველოს საპატრიარქოს მიერ გამოცემულ ბიბლიაში ძველქართული სიტყვა ულპოლველი, შეცვლილია ახალქართული სახელწოდებით, ურთხელით. ბაბილონის თალმუდის მიხედვით აკაციის ებრაული სახელწოდებაა „როშ ჰაშანა“, ხოლო ზემოთ მოტანილ მუხლში ნახსენები სავანის აკაციისა კი – „შიტათ ჰა სოქახ“.
„გააკეთონ კიდობანი ურთხელისაგან: სიგრძე ორნახევარი წყრთა, სიმაღლე – ერთნახევარი ნყრთა. ხალასი ოქროთი მოჭედე შიგნიდან და გარედან და ოქროს გვირგვინი შემოავლე ირგვლივ“. (გამოსვლათა 25,10-11)
გააკეთა საკმევლის სამსხვერპლო ურთხელისაგან: ერთი წყრთა სიგრძე ჰქონდა, ერთი წყრთა – სიგანე, ერთი წყრთა სიმაღლე, მისგანვე იყო ნაკეთები მისი რქები. (გამოსვლათა 37, 25)
