ამძუარჯინი

ამძუარჯინ-ი (ოს. Æмдзуарджын) – ვ. აბაევი Æм-дзуар-джын-ში გამოყოფს წინსართს (æм-), სუფიქსს (-джын) და ძირეულ სიტყვას дзуар (ჯვარს); ტერმინს კი შიფრავს, როგორც „თანამეჯვარეს“.

1. მაყრიონის ერთ-ერთი მონაწილე, კუხილხაცაგის (ხელისმომკიდის) დამხმარე, რომელიც პატარძალს მარცხენა მხარეს უდგას. ხელისმომკიდესთან შედარებით ამძუარჯინი საქორწილო რიტუალის მთელ პროცესში პასიურად გამოიყურეება და ამ მხრივ აღმოსავლეთ საქართველოს მთიელების მეჯვარეს მოგვაგონებს. ამძუარჯინი, ხელისმომკიდესთან ერთად, პატარძლის უახლოესი ნათესავი ხდება.
2. ასე ეწოდებოდათ სოფელს და სოფლის მკვიდრთ, რომელთაც საერთო სალოცავები ჰქონდათ და თაყვანს სცემდნენ ერთიდაიმავე ღვთაებებს. ამძუარჯინთა მოვალეობაში შედიოდა ძუართა (ღვთაებათა) სახელობის დღესასწაულების ერთობლივი ორგანიზება და ჩატარება. ისინი პირველები მიდიოდნენ ერთმანეთთან ჭირშიც და ლხინშიც, მონაწილეობდენენ ნადში (ზიუ) და ა. შ. ამ თვალსაზრისით ამჯუარჯინს შეესატყვისება ქართული (სვანური) ტერმინი – ლასკარი.

ლიტერატურა

• Абаев В. И. Историко-этимологический словарь осетинского языка. Т. I. М.-Л., 1959;
• Дзадзиев А. Б., Дзуцев Х. В., Караев С. М. Этнография и мифология осетин. Владикавказ, 1994;
• Чибиров Л. А. Народный земледельческий калкндарь осетин. Цхинвали, 1976;
• Уарзиати В. Праздничный мир осетин. Владикавказ, 1995.

წყარო

კავკასიის ხალხთა მითები და რიტუალები