არდირჟი

არდირჟი (ვაინ. Ардырж) – მეზობელი გვარების მფლობელობაში არსებული მიწების გამყოფი სპეციალური ქვები, რომლებსაც ვაინახები საზღვრის გაყოლებაზე ერთმანეთისაგან ყოველი ნახევარი ან ერთი ვერსის დაშორებით ალაგებდნენ. როცა ამ ქვებით საზღვრის მონიშვნა უნდოდათ, სამლოცველოდან გამოჰქონდათ ე. წ. ნიჭი, მოწმედ ამა თუ იმ ღვთაებას უხმობდნენ და საზღვარის მთელ პერიმეტრზე ნიჭს შემოატარებდნენ, თან იტყოდნენ: „ვინც ამ ქვებს ხელს ახლებს, დე, წყეული იყოს; დე, უბედურება იყოს მისი და მისი შთამომავლების თანამგზავრი“. ის პირი, რომელიც არდირჟს დებდა, იფიცებდა: „ვფიცავ მაღალ ღმერთს და წუს, რომ მე ამ ქვებს ჩემს მიწაზე ვალაგებ და არა სხვისაზე“. ქვების გადაადგილება გვართა შორის სერიოზულ კონფლიქტს იწვევდა და ზოგჯერ სისხლისღვრითაც მთავრდებოდა.

ლიტერატურა

• Ахриев Ч. Избранное. Сост. А. Мальсагов. Назрань, 2000;
• Далгат Б. К. Первобытная религия чеченцев и ингушей. М., 2004;
• Танкиев А. Х. Духовные башни ингушского народа. Сборник статей и материалов о народной культуре. Саратов, 1997.

წყარო

კავკასიის ხალხთა მითები და რიტუალები