აფრა (არქიტექტურა)

აფრა

აფრა, პანდანტივი – (ფრანგ. pendentif), სფერულ ზედაპირში ამოკვეთილი სამკუთხა მოხაზულობის კონსტრუქცია, რომლის საშუალებითაც გუმბათის წრიული საფუძველი გადასახურავი სადგომის კვადრატს უკავშირდება. აფრა, როგორც კონსტრუქციული და მხატვრული სისტემა, პირველად გამოიყენეს ბიზანტიელმა ხუროთმოძღვრებმა VI საუკუნეში (აია-სოფიას ტაძარი კონსტანტინოპოლში). საქართველოში ჩნდება VIII-IX საუკუნეებში და ცვლის მანამდე გავრცელებულ ტრომპებს. საბოლოოდ კი X საუკუნიდან მკვიდრდება.

წყარო

• ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი
• სამშენებლო ენციკლოპედიური ლექსიკონი