ბავშვობის ასაკში განვითარებული შფოთვითი აშლილობები
ბავშვობის ასაკში განვითარებული შფოთვითი აშლილობები - არ არსებობს მკვეთრი ზღვარი ნორმალურ შფოთვასა და ბავშვებში შფოთვის აშლილობებს შორის. ICD-10-ში შფოთვითი აშლილობა ბავშვებში ემოციურ აშლილობადაა კლასიფიცირებული, რომელიც სპეციფიკურად ბავშვთა ასაკში იწყება (იხ. ცხრილი). DSM-IV კლასიფიკაციაში ეს კატეგორია შესული არაა და, ორი გამონაკლისის გარდა, ბავშვთა შფოთვითი აშლილობები მოზრდილთა შფოთვითი აშლილობების მსგავსადაა მოცემული. გამონაკლისია განშორების შფოთვითი აშლილობა და რეაქტიული მიჯაჭვულობის აშლილობა. ICD-10-ში, ასევე, არის დიაგნოზი - სიბლინგთა კონკურენცია. DSM-IV-ში ეს დიაგნოზი მოცემული არაა. კონკრეტულ შემთხვევაში, ბავშვის მდგომარეობას შეიძლება ICD-10-სა და DSM-IV-ში ჩამოთვლილი რამდენიმე დიაგნოზი შეესაბამებოდეს, მაგ., ფობიკური აშლილობა და განშორების შფოთვითი აშლილობა.
ბავშვობის ასაკში განვითარებული შფოთვითი აშლილობები
| ემოციური აშლილობები ბავშვებში F93 | ||
| განშორების შფოთვითი აშლილობა | ბავშვებში განშორების შფოთვითი აშლილობა | |
| ფობიკურ-შფოთვითი აშლილობა* | ბავშვთა ფობიკურ-შფოთვითი აშლილობა | |
| სოციალური ფობია | სოციალურ-შფოთვითი აშლილობა ბავშვთა ასაკში | |
| სიბლინგების ურთიერთობის პრობლემები** | სიბლინგების მეტოქეობა | |
| პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა* | პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა | |
| ობსესიურ-კომპულსური აშლილობა* | ობსესიურ-კომპულსური აშლილობა |
- ბავშვთა ასაკში განვითარებული ამ აშლილობებისთვის არ არსებობს დამოუკიდებელი კატეგორიები და გამოიყენება მოზრდილთა კატეგორიები.
- შესულია კატეგორიაში - „სხვა მდგომარეობები, რომლებიც კლინიკურ ყურადღებას საჭიროებენ“
გავრცელების სიხშირე
ბავშვთა ასაკის შფოთვითი აშლილობების გავრცელების სიხშირე არ არის სათანადოდ შესწავლილი, ვინაიდან კვლევებში ძირითადად, უფრო ფართო კრიტერიუმები გამოიყენება, რომლებიც ემოციურ აშლილობებსაც მოიცავენ ან კითხვები შფოთვითი სიმპტომებისა და არა შფოთვითი სინდრომის გამოსავლენადაა დასმული. უაიტის კუნძულზე ჩატარებულ კვლევაში ემოციური აშლილობების სიხშირე გოგონებსა და ბიჭებში 2.5% იყო (Rutter et al., 1970a). ლონდონში ეს მონაცემები 2-ჯერაა გაზრილი (Rutter et al.,1975a). ლონდონშიც და უაიტის კუნძულზეც ქცევითი აშლილობების სიხშირე ემოციურ აშლილობებზე 2-ჯერ მეტი იყო. ზოგადი პოპულაციის შედარებით თანამედროვე კვლევამ 7-11 წლის ასაკის ბავშვებში შფოთვითი აშლილობების 6-9% გამოავლინა, რომლის ნახევარს განშორების შფოთვითი აშლილობები წარმოადგენს (Anderson et al.,)
შფოთვა სხვადასხვა ასაკში
ბავშვებისთვის შფოთვა დამახასიათებელია. ასაკთან ერთად, შფოთვის ხასიათი იცვლება. ჩვილობაში ბავშვი უცხოს მიმართ შიშის სტადიას გადის; სკოლის ასაკში ხშირია განშორების შფოთვა და ცხოველების, ჯადოსნური ქმნილებებისა და სიბნელის შიში. მოზარდობაში შიში იცვლება სოციალურ სიტუაციებთან და პიროვნულ ადეკვატურობასთან დაკავშირებული შფოთვით. ბავშვთა ასაკში განვითარებული შფოთვითი აშლილობები იმეორებს განვითარების ამ თანმიმდევრობას, მაგრამ გამოვლენილი ნიშნები უფრო მწვავე და გახანგრძლივებულია. ფობიკური და განშორების შფოთვითი აშლილობები, ჩვეულებრივ, ადრეული ბავშვობის ასაკში იწყება, ხოლო სოციალური შფოთვითი აშლილობა მოზარდობის ასაკში ვითარდება
