ბაზარი
ბაზარი - სავაჭრო ცენტრი, სავაჭრო სახლი, ქულბაქი, რომელიც საუკუნეების განმავლობაში წარმოადგენდა მოსახლეობის ფართო მასებისთვის სხვადასხვა სახის საქონლისა და სურსათ-სანოვაგის, გაცვლა-გამოცვლისა და ყიდვა-გაყიდვის უმთავრეს ცენტრს.
საქართველოს დაბა-ქალაქებში უძველესი დროიდან არსებობდა ბაზრები და შესაბამისად, მათთანაა დაკავშირებული ვაჭრობა-ხელოსნობის აღმავლობა. სტრაბონი იცნობს იბერიის ბაზრებს და ზოგადად მაღალი შეხედულებისაა მათზე. საქართველოს ქალაქების ცენტრალური ბაზრების გარდა, საეკლესიო დღეობებსა და დღესასწაულებზე, სხვადასხვა კუთხეში იმართებოდა ბაზრობები, რომელთაგან ზოგიერთი საკმაოდ მასშტაბური ხასიათის იყო.
ბაზარი ძველ საბერძნეთში
ბაზარი ძველ საბერძნეთში არა მარტო სავაჭრო გარიგებების ადგილი, არამედ საზოგადოებრივი ცხოვრების ცენტრიც იყო. ბაზრის მოედანი ანტიკური ქალაქის ცენტრში მდებარეობდა. ჰომეროსის ეპოქის ღია, დაუგეგმავად გაშენებულ ბერძნულ აგორაზე რელიგიური კულტმსახურება, სახალხო კრებები და სასამართლო იმართებოდა. ძვ. წ. V საუკუნიდან ბაზარი თანდათანობით (პირველად მცირე აზიის ქალაქებში) პროპილეებიანი კოლონადით გარშემორტყმული სიმეტრიული მოედანი გახდა.
მთავარი ქუჩების გადაკვეთაზე მდებარე რომაული ფორუმიც, ელინისტური ქალაქების საბაზრო მოედნების მსგავსად, ტაძრებით, საზოგადოებრივი დანიშნულების ნაგებობებით, შადრევნებით, ორატორების ტრიბუნებით, ქანდაკებებითა და პორტიკებით შემკული მოედანი იყო. ადრიდანვე (ამას ჯერ კიდევ არისტოტელე მოითხოვდა) ცდილობდნენ სახალხო კრებების ჩატარებისა და პროდუქტების გასაყიდი საბაზრო მოედნები (ე.წ. რომაული მაკელუმი) ერთმანეთისაგან გაემიჯნათ.
არქეოლოგიური გათხრებისას ბევრი ბაზრის კვალი იქნა აღმოჩენილი ათენში, მილეტში, რომსა და პომპეიში.
წყარო
- ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი;
- დემოკრატიული ტენდენციები: ანტიკური სამყარო და საქართველო
