განგება
განგება - (ეტიმ. ლათ. providentia სიტყვასიტყვით „განჭვრეტა“, „წინდახედულობა“) ხილულ და უხილავ სამყაროზე განუწყვეტელი მოქმედება ღვთის ყოვლადსახიერი, ყოვლადბრძენი და ყოვლის შემძლე ნებისა, რომელიც ყოველივეს წარმართავს სიკეთის, სამართლიანობისა და მარადიული ცხოვრებისაკენ.
ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინი, რომელიც აღნიშნავს ღმრთის კეთილგანწყობილ ქმედებას, რომლითაც იგი ისტორიასა და ბუნებრივ მოვლენებს წარმართავს და ყველა ქმნილებას საკუთარი საბოლოო მიზნისაკენ უძღვება. სახარებაში იესო მოუწოდებს თავის მოწაფეებს, მტკიცედ ირწმუნონ მამა ღმრთის განგება, რომელიც ასაზრდოებს ცის ფრინველებსა და ველის შროშანებს (მათ. 6:25-34; ლუკ. 12:22-31). ცხადია, ღმრთის განგება არ აუქმებს ადამიანის ქმედებას, მეტიც, ადამიანი მოხმობილია ღმრთის ქმედებასთან თავისუფალი თანამშრომლობისაკენ. ამავე დროს, განგება არ სპობს ფიზიკურსა თუ ზნეობრივ ბოროტებას, თუმცა სარწმუნოება ადამიანს აძლევს იმის უეჭველობას, რომ ღმერთი არ დაუშვებდა ბოროტების არსებობას, იმავე ბოროტებიდან სიკეთე რომ არ მომდინარეობდეს, იმ გზებითა და ხერხებით, რომლებიც მხოლოდ მარადიულ სიცოცხლეში გახდება ცნობილი (შდრ. CCC, 302, შმდ.).
განგება წმიდა აუგუსტინუსის თქმით,- არის წესრიგი, რომლითაც ყველაფერი კეთდება როგორც ამას ღმერთი ინებებს. ღმერთის განგება არის ყველა მოვლენის მიზეზი. თუ განგება როგორ მოქმედებს, ამას ჩვენი გონება ვერ მისწვდება, მაგრამ არსებობს მიზეზი მოქმედი და ყოვლად ძლიერი, რომელიც მოვლენებს აწესრიგებს და რომლის გარეშე ისინი ვერ იქნებოდნენ, რამეთუ უმიზეზოდ არაფერი არ არსებობსო.
ნემესიო ემესელის თქმით, - „განგება არის ღმრთეებრი მზრუნველობა... განგება არის ღმრთის ნებელობა... გამგე არის ღმერთი, ხოლო მისი ნებელობა – განგება“ , გრიგოლ ღვთისმეტყველის სიტყვებია: ღმერთის განკარგულებით ხდება ყველაფერი. „ვეფისტყაოსანში განგება არის ღმერთის ნება, თვითონ ღმერთი და მის ხელშია ყოველივე, - მის გარეშე არაფერი არა ხდება; მის გადაწყვეტილებას ვერავინ გადალახავს.
წყარო
- ბარბაქაძე ლია. ჯიბის ცნობარი მართლმორწმუნე ქრისტიანისათვის; თბილისი, 2013 წ.
- პეტროზილო, პიერო. ქრისტიანობის ლექსიკონი/პიერო პეტროზილო;
- ლიტერატურული ძიებანი №26 - თბ., შოთა რუსთაველის სახელობის ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტი, 2005
