განმუხრუჭება (სამედიცნო ტერმინი)
განმუხრუჭება - (disinhibition), ინდივიდის გათავისუფლება მისი ქცევის შემაკავებელი შინაგანი მუხრუჭებისაგან. განმუხრუჭება შეიძლება განვითარდეს ორგანიზმში ფსიქოაქტიური სამკურნალწამლო საშუალებების შეყვანის შედეგად.
XIX საუკუნეში გავრცელებული იყო მოსაზრება იმის თაობაზე, რომ ფსიქოაქტიური ნივთიერებები, განსაკუთრებით ალკოჰოლი, თავისი ფარმაკოლოგიური მოქმედებით „თავის ტვინის უმაღლეს ნერვულ ცენტრებში“ ლოკალიზებული დამამუხრუჭებელი მექანიზმების გათიშვას ახდენს. განმუხრუჭების ეფექტისათვის დამახასიათებელი ქცევის აღწერისათვის შეიძლება ნებისმიერი ზედსართავის გამოყენება („მავნედან“ – „ექსპრესიულამდე“). ტერმინი „განმუხრუჭების თეორია“ გამოიყენება აგრეთვე ნეიროფიზიოლოგებისა და ნეიროფარმაკოლოგების მიერ ნეირონების ან ნეირონული ჯაჭვის შემაკავებელი მოქმედების მოხსნის აღსანიშნავად, განსხვავებით ნეირონის ან ნეირონთა სისტემის პირდაპირი სტიმულირებისა. მაგალითად, ოპიოიდური სამკურნალწამლო საშუალებები თრგუნავს დოფამინერგული ნეირონების აქტივობას, რომლებიც ნორმაში დამთრგუნველად მოქმედებს ჰიპოფიზის უჯრედების მიერ პროლაქტინის სეკრეციაზე. ამგვარად, ოპიოიდები პროლაქტინის სეკრეციის „განმუხრუჭებას“ ახდენს და შედეგად სისხლის შრატში პროლაქტინის შემცველობის მატებას იწვევს.
