დიდი თეატრი
დიდი თეატრი - მოსკოვის ოპერისა და ბალეტის სახელმწიფო აკადემიური თეატრი.
მისი შექმნა დაკავშირებულია რუსული ეროვნული კულტურის აყვავებასთან (XVIII ს.), მან დიდი როლი ითამაშა ეროვნული მუსიკალურ-სცენური საშემსრულებლო სკოლის ჩამოყალიბებაში. აქ პირველად დაიდგა რუსი კლასიკოსი კომპოზიტორების მრავალი ოპერა და ბალეტი.
თეატრის მუდმივი დასი 1776 ჩამოყალიბდა, სპექტაკლები იდგმებოდა გრაფ. რ. ვორონცოვის სახლში. 1780 თეატრი გადავიდა ახალ შენობაში. 1821-24 აიგო თეატრის ახალი შენობა-მონუმენტური ნაგებობა. ახლად აგებულმა თეატრმა მიიღო დიდი თეატრის სახელწოდება. თეატრი გაიხსნა 1825 წელს. 1853 წელს თეატრი დაიწვა. 1856 გახსნილი თეატრის შენობა საგრძნობლად იყო გადაკეთებული. მომდევნო პერიოდშიც (დღემდე) თეატრმა არაერთგზის განიცადა რეკონსტრუქცია. სხვადასხვა დროს დიდ თეატრში გამოდიოდნენ და გამოდიან გამოჩენილი რუსი მომღერლების, დირიჟორების, მოცეკვავეების და ა. შ. მრავალრიცხოვანი თაობები, რომელთაც მსოფლიო აღიარება მოუპოვეს რუსულ მუსიკალურ საშემსრულებლო ხელოვნებას.
დიდი თეატრის სცენაზე სხვადასხვა დროს დაიდგა ქართველი კომპოზიტორების ნაწარმოებები: ზ. ფალიაშვილის ოპერა „აბესალომ და ეთერი“ (1939-41 და 1946), ა. ბალანჩივაძის ბალეტი „სიცოცხლის ფურცლები“ (1961), ო. თაქთაქიშვილის ოპერა „მთვარის მოტაცება“ (1977). დიდ თეატრში სხვადასხვა წლებში მოღვაწეობდნენ ქართველი მომღერლები: დ. ანდღულაძე, ზ. ანჯაფარიძე, დ. ბადრიძე, დ. გამრეკელი, დ. მჭედლიძე, ბ. კრავეიშვილი, მ. ქასრაშვილი, ზ. სოტკილავა, ბ. მაისურამე და სხვ. მოცეკვავეები: ე. ჩიკვაიძე, ნ. ანანიაშვილი, ნ. ცისკარიძე; რეჟისორები: ტ. შარაშიძე, მ. კვალიაშვილი; დირიჟორი ო. დიმიტრიადი; მხატვრები: ს. ვირსალაძე, ი. სუმბათაშვილი; საბალეტო დადგმები განახორციელეს ვ. ჭაბუკიანმა, დ. ჯავრიშვილმა.
