კამარა
კამარა – (ბერძ. kamara), არქიტექტურაში გადახურვის ტიპი ან სივრცის (სათავსის) სახურავი, შემოსაზღვრული კედლებით, კოჭებით ან სვეტებით - კონსტრუქცია, რომელიც შექმნილია დახრილი სწორხაზოვანი ან მრუდწირული ზედაპირებით კამარა საშუალებას იძლევა გადაიხუროს მნიშვნელოვანი სივრცე დამატებითი შუა საყრდენების გარეშე. ძირითადად გამოიყენება გეგმით წრიული, მრავალკუთხა ან ელიფსური ფორმის შენობებში. კამარაზე, როგორც წესი, მოქმედებს დატვირთვა საკუთარი წონისა და ატმოსფერული ზემოქმედებისაგან. ის ძირითადად კუმშვაზე მუშაობს, რომლის შედეგად აღძრული კუმშვის ძალვები უშუალოდ საყრდენებს გადაეცემა. ზოგიერთი ტიპის კამარა აღიძვრება დამატებითი - ჰორიზონტალური ძალები (განმბჯენი), რომელიც გადაეცემა რგოლურ შემკრავს ან კამარის ტანში ჩადებულ არმატურას.
კონსტრუქციული ფორმის მიხედვით კამარა არის: შემაღლებული - (ƒ/ℓ) ≤ 1/2 (სადაც ƒ არის კამარის აწევის ისარი, ℓ - კამარის მალი); დაწეული - (ƒ/ℓ) = 1/4 -1/2; ბრტყელი - (ƒ/ℓ) < 1/4. კამაროვანი გადახურვები საუკუნეების განმავლობაში გამოიყენებოდა რელიგიურ და საზოგადოებრივ შენობებში. განსაკუთრებით დიდი გასაქანი მიეცა მას საკრალურ არქიტექტურაში, რომელიც ერთმანეთს უთავსებდა შენობის თავისუფალ შიდა მოცულობასა და სილამაზეს. კამაროვანი გადახურვების ბრწყინვალე მაგალითია სტალინური არქიტექტურის შედევრი - მოსკოვის მეტროპოლიტენის სადგურები, რომელთა შორისაც გამოირჩევა სადგური „მაიაკოვსკის მოედანი“. კამარის სახეობაზე დამოკიდებულებით მას შეიძლება ჰქონდეს შემდეგი ელემენტები: საკეტი (ქვის საკეტი, კამარის გასაღები), სარკე, ღარი, ქვერკალი, კამარის უბე, აფრა, საყრდენი კამარა, კამარის მალი, ქუსლი, აწევის ისარი, ლიუნეტი, ნერვიურა და სხვ.;
2. კამარა — ნაგებობის ან მოწყობილობის ამაღლებული ზედა ნაწილი (მაგ., ხიდის, შენობის, ღუმელის და სხვ,). კამარა შეიძლება იყოს სხვადასხვა დანიშნულების, მასალის, კონსტრუქციის და ფორმის. არსებობს კამარის სახეები: აკუსტიკური, აფროვანი, აღმავალი, ბადისებრი, გუმბათის, დამრეცი, ელიფსური, მახვილწახნაგა, მონოლითური, რკინა-ბეტონისის, სამწახნაგა, ტალღოვანი, ქვის, ქოლგისებრი, შემაღლებული, ცილინდრული, წიბოვანი, ხის, ხრახნული, ჯვარედინი და სხვ.
იხილე აგრეთვე
- აფროვანი კამარა
- ბრტყელი კამარა
- მარაოსებრი კამარა
- სარკისებრი კამარა
- კასრული კამარა
- გოთური კამარა
- სოლისებრი კამარა
- კოლოფა კამარა
- ჯვროვანი კამარა
- მრგვალი კამარა
- ცრუ კამარა
- მცოცავი კამარა
- შეკრული კამარა
- ისრული კამარა
- კამარა ტალღისებრი
- ცილინდრული კამარა
- ცილინდრული სწორხაზოვანი კამარა
- წიბოვანი კამარა
- ჯვრისებრი კამარა
