რეცეპციული მეტყველების განვითარების აშლილობა
მეტყველების აშლილობა, რეცეპციული - (F80.2), (language disorder, receptive), სპეციფიკური აშლილობა, როდესაც ბავშვის მიერ სალაპარაკო ენის გაგება (წვდომა) მის გონებრივ ასაკს ჩამორჩება. ფაქტიურად ყველა შემთხვევაში მნიშვნელოვნად დარღვეულია ექსპრესიული მეტყველებაც ასევე დარღვეულია ბგერა-სიტყვის შეუღლების დაუფლების შესაძლებლობა.
ამ აშლილობის დროს მეტყველების გაგების უნარი, ბავშვის განვითარების ასაკთან შედარებით, ნორმაზე დაბალია. თითქმის ყველა შემთხვევაში გაძნელებულია ექსპრესიული მეტყველებაც (ეს ფაქტი აღიარებულია DSM-IV კლასიფიკაციით, რომელშიც მოცემულია არა ცალკე რეცეპციული აშლილობა, როგორც ICD-10-ში, არამედ რეცეპციულექსპრესიული აშლილობა).
რეცეპციული მეტყველების განვითარების ნორმაც ვარიაბელურია, თუმცა ორი წლის ასაკისთვის არავერბალური მინიშნებების გარეშე ნაცნობი დასახელებების ან მარტივი ინსტრუქციების გაგების პრობლემები მნიშვნელოვან დარღვევაზე მიუთითებს. ამ დიაგნოზში არ შედის რეცეპციული მეტყველების ისეთი დარღვევები, რომლებიც გამოწვეულია სიყრუით, დასწავლის დარღვევებით (გონებრივი ჩამორჩენილობით) ან ზოგადი განვითარების აშლილობებით. რეცეპციული მეტყველების აშლილობის დროს ხშირია მასთან ასოცირებული სოციალური და ქცევის პრობლემები.
სარჩევი |
გავრცელება
გავრცელების სიხშირე დამოკიდებულია დიაგნოსტიკურ კრიტერიუმებზე. ამერიკის ფსიქიატრიული ასოციაციის (American Psychiatric Association, 1994a) მონაცემებით, რეცეპციულ-ექსპრესიული აშლილობა სკოლამდელი ასაკის 3%-მდე ბავშვს აღენიშნება.
პროგნოზი
პროგნოზი არაკეთილსაიმედოა. 75%-ს ეს პრობლემები მოგვიანებით ასაკშიც რჩება. გაცილებით მძიმე პროგნოზი გვაქვს მეტყველების მწვავე დარღვევების ან თანმხლები ქცევის აშლილობების შემთხვევაში.
მკურნალობა
მკურნალობა ითვალისწინებს სპეციალურ სწავლებას. ფსიქიატრი ისეთივე როლს თამაშობს, როგორსაც ექსპრესიული მეტყველების დარღვევებისას. (ოქსფორდის მოკლე სახელმძღვანელო ფსიქიატრიაში)
