სამხედრო ბაზა
სამხედრო ბაზა - სპეციალურად მოწყობილი რაიონი (ადგილმდებარეობის მონაკვეთი), რომელსაც სამხედრო თვალსაზრისით ხელსაყრელი განლაგება აქვს და მოსახერხებელია შეიარაღებული ძალების სხვადასხვა სახეობის შენაერთების და ნაწილების (ძალებისა და საშუალებების) განლაგებისთვის, საბრძოლო და ყოველდღიური საქმიანობისთვის.
სამხედრო ბაზები იქმნება საკუთარი ქვეყნის ტერიტორიაზე, ხოლო მთელ რიგ შემთხვევებში, განსაკუთრებული მიზნების შესაბამისად, სხვა სახელმწიფოების ტერიტორიაზეც. სამხედრო ბაზები შეიძლება იყოს საავიაციო, სამხედრო-საზღვაო, სარაკეტო და ზოგადი დანიშნულების.
სარჩევი |
ზოგადი დანიშნულების სამხედრო ბაზა
ტერიტორიის რაიონი, სადაც განლაგებულია სხვადასხვა სახეობის შეიარაღებული ძალების ჯარები (ძალები და საშუალებები). სახმელეთო ჯარების სამხედრო ბაზებს აქვთ მოწყობილი სასწავლო ველები, პოლიგონები, ტანკოდრომები, სასროლეთები, საწყობები, ყაზარმები, სახელოსნოები, ელსადგურები, თბოსადგურები და სხვა ნაგებობები.
სახმელეთო ჯარების სამხედრო ბაზების ტიპის მიხედვით იქმნება საზღვაო ქვეითი ჯარის სამხედრო ბაზები. ზოგადი დანიშნულების ზოგიერთ სამხედრო ბაზაში არ იგეგმება ჯარების დიდი კონტინგენტების განლაგება; აქ განალაგებენ მხოლოდ შეიარაღების, მატერიალური საშუალებების მარაგს და მორიგე ძალებს. ზოგჯერ ზოგადი დანიშნულების სამხედრო ბაზებს უწოდებენ ისეთ ობიექტებს, როგორიც არის სარაკეტო თავდასხმის შესახებ ადრეული შეტყობინების სისტემები, საჰაერო და კოსმოსური სივრცის კონტროლის სახმელეთო სადგურები, კავშირგაბმულობის ობიექტები, სადაზვერვო ცენტრები, ბირთვული იარაღის საწყობები და ა.შ.
საავიაციო ბაზა
ყველა ტიპის თვითმფრინავების განლაგების და მომსახურებისათვის მოწყობილი ტერიტორიის მნიშვნელოვარი მონაკვეთი. მოიცავს სამხედრო-საჰაერო ძალების (საჰაერო თავდაცვის, სახმელეთო ჯარების ავიაციის და საზღვაო ავიაციის) და საჰაერო თავდაცვის შენაერთებსა და ნაწილებს, ერთ ან რამდენიმე აეროდრომს, სატრანსპორტო საშუალებებს, კავშირგაბმულობის სისტემას, საწყობებს, ქარხნებს და სარემონტო სახელოსნოებს.
საავიაციო ბაზები არის მოქმედი და სარეზერვო (სათადარიგო), მუდმივი და დროებითი. ზოგიერთი ქვეყნის, მაგალითად, აშშ-ის სამხედრო ბაზები ხშირად განლაგებულია სამხედრო-საზღვაო და სარაკეტო ბაზებთან ერთად.
სამხედრო-საზღვაო ბაზა
1. სანაპიროს და მიმდებარე ზღვის მონაკვეთის მოწყობილი რაიონი (ზონა), რომელიც უზრუნველყოფს ფლოტის ძალების ბაზირებას, მათ ყოველდღიურ და საბრძოლო საქმიანობას.
სამხედრო-საზღვაო ბაზა მოიცავს ობიექტების კომპლექსს, რომელთაგან ძირითადია:
- მართვის ორგანოები და პუნქტები;
- ღუზაზე დგომის რაიონები;
- სათბობ-სატვირთო ტერმინალი;
- სამხედრო-საზღვაო ძალების და სამხედრო-საჰაერო ძალების საწვავის საწყობები;
- საბრძოლო მასალების საწყობები;
- კავშირგაბმულობის და რადიოდაზვერვის სადგურები;
- ენერგომომარაგების და წყალმომარაგების სისტემები;
- განმაგნიტების სადგურები;
- მატერიალურ-ტექნიკური მომარაგების საწყობები;
- მეტეოსადგურები;
- სატელევიზიო ცენტრი და ავტომატური სატელეფონო სადგური;
- დაცვის და თავდაცვის ძალები და საშუალებები;
- გემთშემკეთებელი და გემთსაშენი საწარმოები;
- სახომალდო შეიარაღების და სამხედრო ტექნიკის სხვადასხვა შემკეთებელი სახელოსნოები;
- ნავიგაციის საშუალებები;
- საცხოვრებელი კომპლექსები;
- საზღვაო პოლიგონები;
- სასწავლო ველები და პირადი შემადგენლობის მომზადების ცენტრები;
2. სამხედრო-საზღვაო ძალების სხვადასხვა გვარეობის ოპერატიულ-ტაქტიკური ტერიტორიული გაერთიანება, რომელიც განკუთვნილია თავის საოპერაციო ზონაში ხელშემწყობი ოპერატიული რეჟიმის შესაქმნელად, ფლოტის ძალების გაშლის და ბაზირების პუნქტებში მათი დაბრუნების, ბრძოლისუნარიანობის აღდგენის უზრუნველსაყოფად, აგრეთვე ფლოტის ძალების ნაოსნობის დაცვისა და ბაზირების ორგანიზებისათვის.
სამხედრო-საზღვაო ბაზის შემადგენლობაში შეიძლება შედიოდეს ნავსაწინააღმდეგო და ნაღმსატრალავი ხომალდების, წყლის რაიონის დაცვის ხომალდების ბრიგადები (დივიზიონები), სანაპირო და სპეციალური ჯარების ნაწილები, აგრეთვე ლოგისტიკის ნაწილები და დაწესებულებები; მოწყობილობის დანიშნულებისა და შემადგენლობის კვალობაზე განასხვავებენ მთავარ, სამანევრო (მობილურ), საოპერაციო, მეწინავე და ლოგისტიკის სამხედრო-საზღვაო ბაზებს. მთავარი სამხედრო-საზღვაო ბაზა არის მუდმივი სამხედრო-საზღვაო ბაზა, რომელზეც ბაზირებულია ფლოტის ძირითადი ძალები და სადაც, როგორც წესი, იმყოფება ფლოტის შტაბი.
სარაკეტო ბაზა
ადგილმდებარეობის უბანი, რომელიც სპეციალურად არის მოწყობილი გარკვეული რაოდენობის გამშვები დანადგარების რაკეტებთან ერთად განლაგებისა და მათი გაშვების საბრძოლო მზადყოფნის უზრუნველყოფისათვის.
სარაკეტო ბაზის ძირითადი ელემენტებია:
- სარაკეტო გამშვები დანადგარები რაკეტებთან ერთად;
- რაკეტების გაშვების მართვის ცენტრები (პუნქტები);
- კავშირგაბმულობის კვანძები;
- მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფის და რემონტის ცენტრები, აეროდრომები, საცხოვრებელი კომპლექსები, საკაბელო ქსელი, დაცვისა და თავდაცვის
ძალები, მისასვლელი გზები, საგზაო ქსელი და ა.შ.
სარაკეტო ბაზებში, როგორც წესი, ბაზირებულია სარაკეტო შენაერთები, სპეციალური ჯარებისა და ლოგისტიკის ნაწილები და ქვედანაყოფები რაკეტების, სათბობის, ქობინებისა და საჭირო მატერიალურ-ტექნიკური საშუალებების მარაგით.
სარაკეტო ბაზები არის აშშ-ის, ინგლისის, რუსეთის, საფრანგეთის, ჩინეთის და სხვა ქვეყნების ტერიტორიაზე.
