ტიკი (ჭურჭელი)

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
ტიკი

ტიკი - ტყავისაგან დამზადებული სითხის მოსაკავებელი ჭურჭელი. განსაკუთრებით გამოიყენებოდა ღვინის გადასატანად.

სატიკედ გამოიყენებდნენ თხის ტყავს. ნედლ ტყავს კარგად გაასუფთავებდნენ, გამოიყვანდნენ შაბსა და მარილში და აშრობდნენ ორი კვირის განმავლობაში. ტიკს უკანა ტანში უკეთდებოდა მრგვალი „ხარატული“, რითაც მჭიდროდ იხურებოდა ტყავის ეს ნაწილი, შემდეგ მარცხენა წინა ფეხზე უკეთდებოდა ე.წ. „მასრა“ - ღვინის ჩამოსასხმელი, დანარჩენი სამი ფეხი კი შიგნიდან მაგარი თოკით ან კანაფით შეიკვრებოდა. ტიკში ღვინო ისხმებოდა კისრის მხრიდან, რომელიც იკვრებოდა ტიკზევე დამაგრებული ტყავის მაგარი თასმით. ტიკისათვის აუცილებელს წარმოადგენდა მოკუპვრა. კუპრი იხარშებოდა თუჯის ქვაბში და ცუდი გემოს გასანეიტრალებლად ხარშვისას მასში ურევდნენ მიხაკ-დარიჩინს, ილს, ყვითელ ყვავილს, შემდეგ გადმოაბრუნებდნენ და შიგა მხარეს კარგად გაჟღინთავდნენ ცხელი კუპრით. გაშრობის შემდეგ კვლავ გადააბრუნებდნენ, გაკუპრულ მხარეს შიგნით მოაქცევდნენ, გაბერავდნენ და შეინახავდნენ. როგორც წესი ცარიელი ტიკი ყოველთვის გაბერილ მდგომარეობაში უნდა იყოს, რადგან დაკეცილ-დაფუშული ტიკი მალე ფუჭდება. გამშრალ ტიკს დასალბობად გარედან უსვამდნენ ცხვრის დუმას.

ტიკი უაღრესად მოსახერხებელი ჭურჭელია ღვინისა და არყის გადატანისათვის და იმ პირობებშიც კი როცა მეტალისა და მინის ჭურჭელმა ფართოდ იწყო დამკვიდრება ყოფაში, მას თავისი ფუნქცია არ დაუკარგავს - განსაკუთრებით მწყემსებისათვის.


წყარო

ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები