ასაფიევი ბორის

17:28, 1 მაისი 2017-ის ვერსია

ბორის ასაფიევი

ასაფიევი ბორის ვლადიმერის ძე - (ლიტერატურული ფსევდონიმი იგორ გლებოვი) (17. VII. 1884, პეტერბურგი, – 27. I. 1949, მოსკოვი), რუსი მუსიკისმცოდნე და კომპოზიტორი. სსრკ სახალხო არტისტი (1946), აკადემიკოსი (1943), სსრკ სახელმწიფო პრემიების ლაურეატი (1943, 1948).

1908 დაამთავრა პეტერბურგის უნივერსიტეტის ისტ-ფილოლოგიის ფაკულტეტი, 1910 – კონსერვატორია (ა. ლიადოვის კლასი). 1925-იდან ლენინგრადის კონსერვატორიის პროფესორია. 1948 აირჩიეს სსრკ კომპ. კავშირის თავმჯდომარედ. ასაფიევი თანამედროვე რუსული მუსიკის მცოდნეობის ფუძემდებელია. ასაფიევის სამეცნიერო მემკვიდრეობაში ცენტრალურია ინტონაციის თეორია, რასაც ფუძემდებლური მნიშვნელობა ენიჭება მუსიკალური ხელოვნების სპეციფიკის გაგებისათვის. ასაფიევმა მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა მუსიკის ისტორიაში, თეორიასა და ესთეტიკაში. მუსიკას განიხილავდა როგორც სულიერი ცხოვრების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან შემადგენელ ნაწილს, უკავშირებდა მას ზოგადკულტურულ, სოციალურ მოვლენებს.

ასაფიევი ავტორია კლასიკური შრომებისა რუსული მუსიკის შესახებ, მონოგრაფიებისა და წერილებისა, რომლებიც მიძღნილია მ. გლინკას, მ. მუსორგსკის, პ. ჩაიკოვსკის, ი. სტრავინსკის, ე. გრიგის, დ. შოსტაკოვიჩის, ა. ხაჩატურიანის, ა. ბერგის, პ. ჰინდემითის, ე. კშენეკისადმი.

ასაფიევი იყო ახალგაზრდა ს. პროკოფიევის შემოქმედების პროპაგანდისტი, დაინტერესებული იყო ქართული ხალხური მუსიკის კულტურის საკითხებით, ზ. ფალიაშვილისა და სხვ.

შემოქმედებით. ასაფიევის საკომპოზიციო შემოქმედებაში გამოირჩევა ბალეტები: „პარიზის ცეცხლი“ (1932), „ბახჩისარაის შადრევანი“ (1934. თბილისში დაიდგა 1939). ავტორია ოპერების, 4 სიმფონიისა და სხვ.

წყარო

მუსიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი / [შემდგ.: ანზორ თამარაშვილი; მთ. რედ.: გულბათ ტორაძე]. [ახალციხე: თბილ. უნ-ტის მესხეთის ფილიალის გამ-ბა], 2005 (ა.ო. "პროგრესი")