ბერეჟიანი სიმონ

სიმონ ბერეჟიანი

ბერეჟიანი (თაყაიშვილი) სიმონ (სიმონიკა) - (1897 - 1942) - ქართული პოლიტიკური ემიგრაციის მოღვაწე, პოეტი, მწერალი, პუბლიცისტი და მხატვარი-კარიკატურისტი.

ბიოგრაფია

დაიბადა ქუთაისში, ერმილე თაყაიშვილის მრავალშვილიან ოჯახში. გაზარდა უშვილო დეიდამ, მამობილმა მას თავისი სახელი და გვარი მისცა. მოგვიანებით, როცა თავისი წარმოშობის შესახებ შეიტყო, გვარის გამოცვლა საჭიროდ აღარ ჩათვალა. 1917 წელს დაამთავრა თბილისის ქართული სათავადაზნაურო გიმნაზია.

1918-1920 წლებში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ეროვნული არმიის ოფიცერი და მონაწილეობა მიიღო ყველა მნიშვნელოვან ბრძოლაში, რომელთა გადატანა მოუხდა პირველ ქართულ რესპუბლიკას. 1920 წელს უმაღლესი განათლების მისაღებად გაიგზავნა გერმანიაში. სამი წლის მანძილზე სწავლობდა ბერლინის ჰუმბოლდტის სახელობის უნივერსიტეტში. საქართველოს ანექსიის გამო, სამუდამოდ დარჩა ემიგრაციაში.

1923 წელს ჩავიდა პარიზში, სადაც ჩაება ქართული ემიგრაციის საზოგადოებრივ, კულტურულ და პოლიტიკურ ცხოვრებაში. 1924 წელს აქტიურად მონაწილეობდა ეროვნული პოლიტიკური ორგანიზაციის, „თეთრი გიორგის“ დაარსებაში. 1926 წელს დაარსდა აღნიშნული ორგანიზაციის გაზეთი „თეთრი გიორგი“. პარიზში გადასვლისთანავე შეუდგა ლიტერატურულ და პუბლიცისტურ მოღვაწეობას. მისი ლექსები და პუბლიცისტური წერილები „სიმონ ბერგერის“ ფსევდონიმით სისტემატურად ქვეყნდებოდა ხსენებულ გაზეთში და ჟურნალში „ქართლოსი“ (რომელიც ასევე პარიზში გამოდიოდა). რამდენიმე წერილი გამოაქვეყნა ჟურ. „კავკასიონში“. 1941 წელს ჩავიდა გერმანიაში და „სიმონ ბერგერის“ სახელით ჩაირიცხა ვერმახტის ქართულ ლეგიონში, რომელსაც ვერმახტის ქართველი გენერალი შალვა მაღლაკელიძე მეთაურობდა.

მისი პუბლიცისტური წერილებიდან და ფელეტონებიდან აღსანიშნავია: „ილია ჭავჭავაძე“ (გაზ. „თეთრი გიორგი“, №9, 1927), „მოხსენება შოთა რუსთაველზე“ („თეთრი გიორგი“, №38, 1931), „ემიგრანტის დღიურიდან“ („თეთრი გიორგი“, 1927), „ჭირსა შიგან გამაგრება“ („თეთრი გიორგი“, №98, 1936), „ქართული კონცერტი პარიზში“ (ჟ. „ქართლოსი“, №16-18, 1939) და ა.შ. „თეთრი გიორგის“ და „ქართლოსის“ ფურცლებზე ქვეყნდებოდა მისი კარიკატურები, რომელთა დიდი ნაწილი პოლიტიკურ თემებზეა შექმნილი. ქართული პოლიტიკური კარიკატურის ერთ-ერთ საუკეთესო ოსტატად ითვლება. 1942 წელს აუცილებელი გახდა მისი სამხედრო ლაზარეთში მოთავსება. მოგვიანებით მიუნხენის რადიომ გადასცა ცნობა, რომ ის შტუტგარტში, ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში გარდაიცვალა. მისი საფლავი დაკარგულად ითვლება. 1943, ვიქტორ ნოზაძის რედაქციით და მარკოზ ტუღუშის ვრცელი წინასიტყვაობით, ბერლინში გამოიცა მისი ლექსების კრებული.

გაგა ლომიძე

ლიტერატურა

• რ. ნიშნიანიძე, სიმონ ბერეჟიანი, XX საუკუნის ქართული ლიტერატურის ისტორიიდან,თბ., 2000;
• მ. ტუღუში, ს. ბერეჟიანი, ნაწერები,ბერ., 1943;
• გ. შარაძე, უცხოეთის ცის ქვეშ, წ. III, თბ., 1993;
• რ. დაუშვილი, სიმონიკო ბერეჟიანის შარჟები, ჟურ. „ომეგა”, 2003, №4;
• მ. ქავთარაძე, სიმონ ბერეჟიანის ხსოვნისათვის, ჟურნ. „კავკასიონი“, პარ., 1978, №19.

წყარო

საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი

იხილე აგრეთვე

• სიმონ ბერეჟიანი
• სიმონიკა ბერეჟიანი