ვაჩნაძე დავით

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
 
(ერთი მომხმარებლის 2 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.)
ხაზი 1: ხაზი 1:
 
[[ფაილი:VaCnaZe daviT.jpg|thumb|'''დავით ვაჩნაძე (დათა)''']]
 
[[ფაილი:VaCnaZe daviT.jpg|thumb|'''დავით ვაჩნაძე (დათა)''']]
'''ვაჩნაძე დავით (დათა) ვლადიმერის ძე''' ''(დ. - 4.VIII.1884, სოფ. დიდი ლილო, [[თბილისი]]ს მაზრა - გ. - 23.I.1962, ქ. ესენი)'' - პოლკოვნიკი, [[ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია|ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის]] ერთ-ერთი დამფუძნებელი და ლიდერთაგანი.  
+
'''ვაჩნაძე დავით (დათა) ვლადიმერის ძე''' ''(დ. - 4.VIII.1884, სოფ. დიდი ლილო, [[თბილისი]]ს მაზრა - გ. - 23.I.1962, ქ. ესენი)'' - [[პოლკოვნიკი]], [[ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია|ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის]] ერთ-ერთი დამფუძნებელი და ლიდერთაგანი.  
  
==განათლება==
+
====ბიოგრაფია====
დაწყებითი განათლება ოჯახში მიიღო, 1902 დაამთავრა თბილისის კადეტთა კორპუსი, ხოლო შემდეგ - პეტერბურგის იმპერატორ პავლე I-ის სახელობის სამხედრო სასწავლებელი. პეტერბურგშივე, სამხედრო-საინჟინრო სასწავლებელში დამატებით შეისწავლა საინჟინრო საგნები და 1904 პოდპორუჩიკის ხარისხით დაინიშნა ვარშავის მესანგრეთა ბატალიონში.  
+
დაწყებითი განათლება ოჯახში მიიღო, 1902 წელს დაამთავრა თბილისის კადეტთა კორპუსი, ხოლო შემდეგ - პეტერბურგის იმპერატორ პავლე I-ის სახელობის სამხედრო სასწავლებელი. პეტერბურგშივე, სამხედრო-საინჟინრო სასწავლებელში დამატებით შეისწავლა საინჟინრო საგნები და 1904 პოდპორუჩიკის ხარისხით დაინიშნა ვარშავის მესანგრეთა [[ბატალიონი|ბატალიონში]].  
  
==განვლილი ცხოვრების მთავარი ეტაპები==
+
1905 წელს ეხმარებოდა თავისუფლებისათვის მებრძოლ პოლონელ მეამბოხეებს, იფარავდა მათ [[რუსეთი]]ს [[ჯარი|ჯარის]] თავდასხმისაგან. იმავე წლიდან სამხედო სამსახური განაგრძო თბილისში, მონაწილეობდა „კავკასიის ოფიცერთა სარევოლუციო კავშირის“ დაარსებაში, ასევე, კავკასიის [[მესანგრე|მესანგრეთა]] [[ბატალიონი|ბატალიონების]] [[აჯანყება]]ში, რისთვისაც 1907 წელს სამსახურიდან დაითხოვეს და ადმინისტრაციული წესით ღუნიბის ციხეში გაგზავნეს. [[საქართველო]]ში დაბრუნებული, ერთი წელი პოლიციის მეთვალყურეობის ქვეშ იმყოფებოდა. 1909 წლიდან დაიწყო პუბლიცისტური საქმიანობა, წერდა „დ. კახელის“, „ეკალის“ ფსევდონიმებით, უმთავრესად ეკონომიკურ საკითხებზე. აქტიურად იყო ჩართული ქართული სასოფლო-სამეურნეო საზოგადოების საკოოპერაციო საქმიანობაში (დააფუძნა რამდენიმე კოოპერატივი და ამხანაგობა). 1912წელს  თანამოაზრეებთან ერთად, დააარსა ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულების ჟურნალი „კლდე“. 1914 წელს, მონაწილეობა მიიღო ქართული [[რაზმი (სამხედრო)|რაზმი]]ს („დრუჟინა“) დაკომპლექტებაში და რაზმთან ერთად მოხალისე ოფიცრად გაემგზავრა სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში ქართველი მუსლიმებისა და მათი სოფლების დასაცავად. შედიოდა [[ევროპა]]ში აღმოცენებული საქართველოს განთავისუფლების კომიტეტის თბილისის ფილიალში და უზრუნველყოფდა გერმანული [[წყალქვეშა ნავი|წყალქვეშა ნავებით]] საქართველოში შემოტანილი [[იარაღი (იურიდიული)|იარაღის]] მიღება-დაბინავებას. სამშობლოს წინაშე გაწეული დამსახურებისათვის განთავისუფლების კომიტეტმა დააჯილდოვა [[თამარ მეფის ორდენი]]თ. 1915 მონაწილეობდა ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულების გაზეთის „საქართველოს“ დაარსებაში. 1916 წლიდან სათავეში ედგა თბილისის საკრებულოსთან არსებულ საადგილმამულო კომისიას.
1905 ეხმარებოდა თავისუფლებისათვის მებრძოლ პოლონელ მეამბოხეებს, იფარავდა მათ [[რუსეთი]]ს ჯარის თავდასხმისაგან. იმავე წლიდან სამხედო სამსახრური განაგრძო თბილისში, მონაწილეობდა „კავკასიის ოფიცერთა სარევოლუციო კავშირის“ დაარსებაში, ასევე, კავკასიის მესანგრეთა ბატალიონების [[აჯანყება]]ში, რისთვისაც 1907 სამსახურიდან დაითხოვეს და ადმინისტრაციული წესით ღუნიბის ციხეში გაგზავნეს. [[საქართველო]]ში დაბრუნებული, ერთი წელი პოლიციის მეთვალყურეობის ქვეშ იმყოფებოდა. 1909 წლიდან დაიწყო პუბლიცისტური საქმიანობა, წერდა „დ. კახელის“, „ეკალის“ ფსევდონიმებით, უმთავრესად ეკონომიკურ საკითხებზე. აქტიურად იყო ჩართული ქართული სასოფლო-სამეურნეო საზოგადოების საკოოპერაციო საქმიანობაში (დააფუძნა რამდენიმე კოოპერატივი და ამხანაგობა). 1912 თანამოაზრეებთან ერთად, დააარსა ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულების ჟურნალი „კლდე“. 1914, მონაწილეობა მიიღო ქართული [[რაზმი (სამხედრო)|რაზმი]]ს („დრუჟინა“) დაკომპლექტებაში და რაზმთან ერთად მოხალისე ოფიცრად გაემგზავრა სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში ქართველი მუსლიმებისა და მათი სოფლების დასაცავად. შედიოდა [[ევროპა]]ში აღმოცენებული საქართველოს განთავისუფლების კომიტეტის თბილისის ფილიალში და უზრუნველყოფდა გერმანული წყალქვეშა ნავებით საქართველოში შემოტანილი იარაღის მიღება-დაბინავებას. სამშობლოს წინაშე გაწეული დამსახურებისათვის განთავისუფლების კომიტეტმა დააჯილდოვა [[თამარ მეფის ორდენი]]თ. 1915 მონაწილეობდა ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულების გაზეთის „საქართველოს“ დაარსებაში. 1916 წლიდან სათავეში ედგა თბილისის საკრებულოსთან არსებულ საადგილმამულო კომისიას.
+
  
1917 წლის მარტში ქმედითი მონაწილეობა მიიღო საქართველოს ეკლესიის [[ავტოკეფალია|ავტოკეფალიის]] აღდგენაში, მისი ორგანიზებით შესაძლებელი გახდა კათალიკოს-პატრიარქისათვის თბილისში რეზიდენციის განთავისუფლება, რომელიც რუს მიტროპოლიტს ეკავა. 1917 წლის მაისში ეროვნულ-დემოკრატთა ჯგუფთან ერთად დაესწრო გაერთიანებულ მთიელთა კავშირის პირველ ყრილობას კავკავში. ედპ-ს დამფუძნებელ ყრილობაზე დავით ვაჩნაძე პარტიის მთავარი კომიტეტში, ხოლო 1917 წლის ნოემბერში პრეზიდიუმის წევრად და პარტიის თავმჯდომარის მოადგილედ აირჩიეს. ედპ-ის სიით იყო [[საქართველოს ეროვნული ინტერპარტიული საბჭო|საქართველოს ინტერპარტიული საბჭო]]ს წევრი, ასევე, საქართველოს პირველი [[საქართველოს ეროვნული ყრილობა|ეროვნული ყრილობის]] მონაწილე, სადაც აირჩიეს [[საქართველოს ეროვნული საბჭო|ეროვნული საბჭო]]ს შემადგენლობაში, იყო საბჭოს სამხედრო სექციის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი. 1918 წლის მაისში, ეროვნული საბჭოს აღმასკომის დავალებით, დარაზმა და დასავლეთ საქართველოში შემოჭრილი ოსმალეთის ჯარების შესაკავებლად გაგზავნა გერმანელი ტყვეები. 1918 წლის ივნისში, [[საქართველოს მთავრობა 1918-1921|საქართველოს მთავრობის]] წარდგენით, დაინიშნა გერმანიის საიმპერატორო სამხედრო-დიპლომატიურ მისიაში საქართველოს რესპუბლიკის რწმუნებულად. მონაწილეობდა საქართველოს რეგულარული ჯარის ორგანიზაციის პროექტის შედგენაში. ღვაწლი მიუძღვის გერმანული სამხედრო კონტინგენტის გაცილებასა და საქართველოს საზღვრებიდან მათ უსაფრთხოდ გასვლაში. 1918 წლის დეკემბერში, [[პოლკოვნიკი]]ს ჩინით, მონაწილეობდა სომხეთთან ომში. 1918 წლის სექტემბერში გადავიდა დამოუკიდებელ ნაციონალ-დემოკრატთა ფრაქციაში და იყო მის საფუძველზე შექმნილი ეროვნული (იგივე მიწის მესაკუთრეთა ეროვნული) პარტიის ერთ-ერთი დამფუძნებელი და ლიდერი. 1921 წლის იანვარში, როდესაც ედპ და მისგან გამოყოფილი ორგანიზაციები გაერთიანდნენ, დავით ვაჩნაძე გაერთიანებული დემოკრატიული პარტიის მთავარი კომიტეტის შემადგენლობაში აირჩიეს. რუსეთის [[წითელი არმია|წითელი არმიის]] შემოჭრისას, მტრისათვის წინააღმდეგობის გასაწევად, 1921-ის თებერვალში შეადგინა მოხალისეთა 400 კაციანი რაზმი. საქართველოს გასაბჭოებისას დავით ვაჩნაძე უცხოეთში არ გახიზნულა და ჩაება წინააღმდეგობის მოძრაობაში. შედიოდა ედპ-ს არალეგალური ცკ-ის შემადგენლობაში, ასევე პარტიის სამხედრო ცენტრში. აქტიურად იყო დაკავშირებული [[ქაქუცა ჩოლოყაშვილი]]ს პარტიზანულ რაზმთან.  
+
1917 წლის მარტში ქმედითი მონაწილეობა მიიღო [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენა|საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენა]]ში, მისი ორგანიზებით შესაძლებელი გახდა [[კათოლიკოს-პატრიარქი|კათალიკოს-პატრიარქისათვის]] თბილისში რეზიდენციის განთავისუფლება, რომელიც რუს [[მიტროპოლიტი|მიტროპოლიტს]] ეკავა. 1917 წლის მაისში ეროვნულ-დემოკრატთა ჯგუფთან ერთად დაესწრო გაერთიანებულ მთიელთა კავშირის პირველ ყრილობას კავკავში. [[ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია|ედპ]]-ს დამფუძნებელ ყრილობაზე დავით ვაჩნაძე პარტიის მთავარი კომიტეტში, ხოლო 1917 წლის ნოემბერში პრეზიდიუმის წევრად და პარტიის თავმჯდომარის მოადგილედ აირჩიეს. ედპ-ის სიით იყო [[საქართველოს ეროვნული ინტერპარტიული საბჭო|საქართველოს ინტერპარტიული საბჭო]]ს წევრი, ასევე, საქართველოს პირველი [[საქართველოს ეროვნული ყრილობა|ეროვნული ყრილობის]] მონაწილე, სადაც აირჩიეს [[საქართველოს ეროვნული საბჭო|ეროვნული საბჭო]]ს შემადგენლობაში, იყო საბჭოს სამხედრო სექციის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი. 1918 წლის მაისში, ეროვნული საბჭოს აღმასკომის დავალებით, დარაზმა და დასავლეთ საქართველოში შემოჭრილი [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის]] ჯარების შესაკავებლად გაგზავნა გერმანელი ტყვეები. 1918 წლის ივნისში, [[საქართველოს მთავრობა 1918-1921|საქართველოს მთავრობის]] წარდგენით, დაინიშნა [[გერმანია|გერმანიის]] საიმპერატორო სამხედრო-დიპლომატიურ მისიაში საქართველოს რესპუბლიკის რწმუნებულად. მონაწილეობდა საქართველოს რეგულარული ჯარის ორგანიზაციის პროექტის შედგენაში. ღვაწლი მიუძღვის გერმანული სამხედრო კონტინგენტის გაცილებასა და საქართველოს საზღვრებიდან მათ უსაფრთხოდ გასვლაში. 1918 წლის დეკემბერში, [[პოლკოვნიკი]]ს ჩინით, მონაწილეობდა [[სომხეთ-საქართველოს ომი|სომხეთთან ომში]]. 1918 წლის სექტემბერში გადავიდა დამოუკიდებელ ნაციონალ-დემოკრატთა ფრაქციაში და იყო მის საფუძველზე შექმნილი ეროვნული (იგივე მიწის მესაკუთრეთა ეროვნული) პარტიის ერთ-ერთი დამფუძნებელი და ლიდერი. 1921 წლის იანვარში, როდესაც ედპ და მისგან გამოყოფილი ორგანიზაციები გაერთიანდნენ, დავით ვაჩნაძე გაერთიანებული დემოკრატიული პარტიის მთავარი კომიტეტის შემადგენლობაში აირჩიეს. რუსეთის [[წითელი არმია|წითელი არმიის]] შემოჭრისას, მტრისათვის წინააღმდეგობის გასაწევად, 1921-ის თებერვალში შეადგინა მოხალისეთა 400 კაციანი რაზმი. საქართველოს გასაბჭოებისას დავით ვაჩნაძე უცხოეთში არ გახიზნულა და ჩაება წინააღმდეგობის მოძრაობაში. შედიოდა ედპ-ს არალეგალური ცკ-ის შემადგენლობაში, ასევე პარტიის სამხედრო ცენტრში. აქტიურად იყო დაკავშირებული [[ქაქუცა ჩოლოყაშვილი]]ს პარტიზანულ რაზმთან.  
  
 
1922 წლის თებერვალში დააპატიმრეს, მაგრამ მძიმე ავადმყოფობის გამო მცირე ხანში ციხიდან გაათავისუფლეს. 1924 წლის თებერვალში ედპ-ის არალეგალური ცკ-ის დავალებით, საიდუმლოდ გაემგზავრა კონსტანტინოპოლში, [[თურქეთი]]დან დახმარების მიღების მიზნით. [[1924 წლის აგვისტოს აჯანყება|1924 წლის აგვისტოს აჯანყების]]  სისხლში ჩახშობის შემდეგ სამშობლოში დაბრუნება ვეღარ შეძლო და [[ემიგრაცია]]ში დარჩა. 1924-1926 წლებში მონაწილეობდა სტამბოლში შექმნილ „კავკასიის განმათავისუფლებელი კომიტეტის“ საქმიანობაში. 1927 წლიდან ცხოვრობდა [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]], [[იტალია]]ში, [[გერმანია]]ში. იყო ედპ-ის საზღვარგარეთული ბიუროს წევრი, თანამშრომლობდა ემიგრანტულ პრესაში, მონაწილეობდა საფრანგეთის ქართული სათვისტომოს კულტურულ საქმიანობაში. კითხულობდა მოხსენებებსა და ლექციებს. იყო რამდენიმე ემიგრანტული ორგანიზაციის წევრი („კავკასიის კონფედერაცია“, „ყოფილ ქართველ მხედართა დარაზმულობა“, „ქართული სამეცნიერო წრე“ და სხვ.). [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს დროს ჩართული იყო გერმანელთა მიერ ქართული ეროვნული კომიტეტის შესაქმნელად წარმოებულ საქმიანობაში. [[ომი]]ს დასრულების შემდეგ ცხოვრობდა მიუნხენში. საქართველოში ჰყავდა მეუღლე - თამარ ციციშვილი და ქალიშვილი - ირინე. ემიგრაციაში ხელმეორედ დაქორწინდა გერმანელ მართა კილმანზე. დაკრძალულია გერმანიის ქალაქ ესენში. დავით ვაჩნაძის კალამს ეკუთვნის 4 წიგნი და მრავალი სტატია. იგი აგრეთვე ავტორია, „მოგონებათა რვეულების“ და მემუარული ნაშრომისა „ვინ ვიყავი, სად ვიყავი და რა გავაკეთე?“.
 
1922 წლის თებერვალში დააპატიმრეს, მაგრამ მძიმე ავადმყოფობის გამო მცირე ხანში ციხიდან გაათავისუფლეს. 1924 წლის თებერვალში ედპ-ის არალეგალური ცკ-ის დავალებით, საიდუმლოდ გაემგზავრა კონსტანტინოპოლში, [[თურქეთი]]დან დახმარების მიღების მიზნით. [[1924 წლის აგვისტოს აჯანყება|1924 წლის აგვისტოს აჯანყების]]  სისხლში ჩახშობის შემდეგ სამშობლოში დაბრუნება ვეღარ შეძლო და [[ემიგრაცია]]ში დარჩა. 1924-1926 წლებში მონაწილეობდა სტამბოლში შექმნილ „კავკასიის განმათავისუფლებელი კომიტეტის“ საქმიანობაში. 1927 წლიდან ცხოვრობდა [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]], [[იტალია]]ში, [[გერმანია]]ში. იყო ედპ-ის საზღვარგარეთული ბიუროს წევრი, თანამშრომლობდა ემიგრანტულ პრესაში, მონაწილეობდა საფრანგეთის ქართული სათვისტომოს კულტურულ საქმიანობაში. კითხულობდა მოხსენებებსა და ლექციებს. იყო რამდენიმე ემიგრანტული ორგანიზაციის წევრი („კავკასიის კონფედერაცია“, „ყოფილ ქართველ მხედართა დარაზმულობა“, „ქართული სამეცნიერო წრე“ და სხვ.). [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს დროს ჩართული იყო გერმანელთა მიერ ქართული ეროვნული კომიტეტის შესაქმნელად წარმოებულ საქმიანობაში. [[ომი]]ს დასრულების შემდეგ ცხოვრობდა მიუნხენში. საქართველოში ჰყავდა მეუღლე - თამარ ციციშვილი და ქალიშვილი - ირინე. ემიგრაციაში ხელმეორედ დაქორწინდა გერმანელ მართა კილმანზე. დაკრძალულია გერმანიის ქალაქ ესენში. დავით ვაჩნაძის კალამს ეკუთვნის 4 წიგნი და მრავალი სტატია. იგი აგრეთვე ავტორია, „მოგონებათა რვეულების“ და მემუარული ნაშრომისა „ვინ ვიყავი, სად ვიყავი და რა გავაკეთე?“.
ხაზი 18: ხაზი 17:
  
 
==ლიტერატურა==
 
==ლიტერატურა==
ქართველები უცხოეთში: წ. I, (რ. დაუშვილი, გ. კალანდაძე, რ. კობახიძე, გ. ჯაფარიძე, თ. ტარტარაშვილი), თბ., 2012;  
+
* ქართველები უცხოეთში: წ. I, (რ. დაუშვილი, გ. კალანდაძე, რ. კობახიძე, გ. ჯაფარიძე, თ. ტარტარაშვილი), თბ., 2012;  
ნ. ჯავახიშვილი, თავად ვაჩნაძეთა საგვარეულოს ისტორიისათვის, კრებული „სამეცნიერო პარადიგმები”, თბ. - ქუთ., 2009;  
+
* ნ. ჯავახიშვილი, თავად ვაჩნაძეთა საგვარეულოს ისტორიისათვის, კრებული „სამეცნიერო პარადიგმები”, თბ. - ქუთ., 2009;  
ო. ჯანელიძე, ნარკვევები საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ისტორიიდან, თბ., 2002.
+
* ო. ჯანელიძე, ნარკვევები საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ისტორიიდან, თბ., 2002.
  
 
==იხილე აგრეთვე==
 
==იხილე აგრეთვე==
[http://www.nplg.gov.ge/emigrants/ka/00000220/ ქართველები უცხოეთში]
+
*[http://www.nplg.gov.ge/emigrants/ka/00000220/ ქართველები უცხოეთში]
 +
*[https://civiledu.wordpress.com/2019/05/14/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97-%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%AB%E1%83%94-%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%9C/ ვაჩნაძე დავით]
  
 
==წყარო==
 
==წყარო==
 
[[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი]]
 
[[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი]]
  
 +
[[კატეგორია:ქართველი პოლიტიკოსები]]
 
[[კატეგორია:საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრები]]
 
[[კატეგორია:საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრები]]
 
[[კატეგორია:ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის წევრები]]  
 
[[კატეგორია:ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის წევრები]]  
 
[[კატეგორია:ინტერპარტიული საბჭოს წევრები]]
 
[[კატეგორია:ინტერპარტიული საბჭოს წევრები]]
[[კატეგორია:ქართველი ემიგრანტები]]
 
 
[[კატეგორია:ვაჩნაძეები]]
 
[[კატეგორია:ვაჩნაძეები]]

მიმდინარე ცვლილება 16:40, 14 მაისი 2019 მდგომარეობით

დავით ვაჩნაძე (დათა)

ვაჩნაძე დავით (დათა) ვლადიმერის ძე (დ. - 4.VIII.1884, სოფ. დიდი ლილო, თბილისის მაზრა - გ. - 23.I.1962, ქ. ესენი) - პოლკოვნიკი, ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ერთ-ერთი დამფუძნებელი და ლიდერთაგანი.

სარჩევი

[რედაქტირება] ბიოგრაფია

დაწყებითი განათლება ოჯახში მიიღო, 1902 წელს დაამთავრა თბილისის კადეტთა კორპუსი, ხოლო შემდეგ - პეტერბურგის იმპერატორ პავლე I-ის სახელობის სამხედრო სასწავლებელი. პეტერბურგშივე, სამხედრო-საინჟინრო სასწავლებელში დამატებით შეისწავლა საინჟინრო საგნები და 1904 პოდპორუჩიკის ხარისხით დაინიშნა ვარშავის მესანგრეთა ბატალიონში.

1905 წელს ეხმარებოდა თავისუფლებისათვის მებრძოლ პოლონელ მეამბოხეებს, იფარავდა მათ რუსეთის ჯარის თავდასხმისაგან. იმავე წლიდან სამხედო სამსახური განაგრძო თბილისში, მონაწილეობდა „კავკასიის ოფიცერთა სარევოლუციო კავშირის“ დაარსებაში, ასევე, კავკასიის მესანგრეთა ბატალიონების აჯანყებაში, რისთვისაც 1907 წელს სამსახურიდან დაითხოვეს და ადმინისტრაციული წესით ღუნიბის ციხეში გაგზავნეს. საქართველოში დაბრუნებული, ერთი წელი პოლიციის მეთვალყურეობის ქვეშ იმყოფებოდა. 1909 წლიდან დაიწყო პუბლიცისტური საქმიანობა, წერდა „დ. კახელის“, „ეკალის“ ფსევდონიმებით, უმთავრესად ეკონომიკურ საკითხებზე. აქტიურად იყო ჩართული ქართული სასოფლო-სამეურნეო საზოგადოების საკოოპერაციო საქმიანობაში (დააფუძნა რამდენიმე კოოპერატივი და ამხანაგობა). 1912წელს თანამოაზრეებთან ერთად, დააარსა ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულების ჟურნალი „კლდე“. 1914 წელს, მონაწილეობა მიიღო ქართული რაზმის („დრუჟინა“) დაკომპლექტებაში და რაზმთან ერთად მოხალისე ოფიცრად გაემგზავრა სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში ქართველი მუსლიმებისა და მათი სოფლების დასაცავად. შედიოდა ევროპაში აღმოცენებული საქართველოს განთავისუფლების კომიტეტის თბილისის ფილიალში და უზრუნველყოფდა გერმანული წყალქვეშა ნავებით საქართველოში შემოტანილი იარაღის მიღება-დაბინავებას. სამშობლოს წინაშე გაწეული დამსახურებისათვის განთავისუფლების კომიტეტმა დააჯილდოვა თამარ მეფის ორდენით. 1915 მონაწილეობდა ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულების გაზეთის „საქართველოს“ დაარსებაში. 1916 წლიდან სათავეში ედგა თბილისის საკრებულოსთან არსებულ საადგილმამულო კომისიას.

1917 წლის მარტში ქმედითი მონაწილეობა მიიღო საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენაში, მისი ორგანიზებით შესაძლებელი გახდა კათალიკოს-პატრიარქისათვის თბილისში რეზიდენციის განთავისუფლება, რომელიც რუს მიტროპოლიტს ეკავა. 1917 წლის მაისში ეროვნულ-დემოკრატთა ჯგუფთან ერთად დაესწრო გაერთიანებულ მთიელთა კავშირის პირველ ყრილობას კავკავში. ედპ-ს დამფუძნებელ ყრილობაზე დავით ვაჩნაძე პარტიის მთავარი კომიტეტში, ხოლო 1917 წლის ნოემბერში პრეზიდიუმის წევრად და პარტიის თავმჯდომარის მოადგილედ აირჩიეს. ედპ-ის სიით იყო საქართველოს ინტერპარტიული საბჭოს წევრი, ასევე, საქართველოს პირველი ეროვნული ყრილობის მონაწილე, სადაც აირჩიეს ეროვნული საბჭოს შემადგენლობაში, იყო საბჭოს სამხედრო სექციის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი. 1918 წლის მაისში, ეროვნული საბჭოს აღმასკომის დავალებით, დარაზმა და დასავლეთ საქართველოში შემოჭრილი ოსმალეთის ჯარების შესაკავებლად გაგზავნა გერმანელი ტყვეები. 1918 წლის ივნისში, საქართველოს მთავრობის წარდგენით, დაინიშნა გერმანიის საიმპერატორო სამხედრო-დიპლომატიურ მისიაში საქართველოს რესპუბლიკის რწმუნებულად. მონაწილეობდა საქართველოს რეგულარული ჯარის ორგანიზაციის პროექტის შედგენაში. ღვაწლი მიუძღვის გერმანული სამხედრო კონტინგენტის გაცილებასა და საქართველოს საზღვრებიდან მათ უსაფრთხოდ გასვლაში. 1918 წლის დეკემბერში, პოლკოვნიკის ჩინით, მონაწილეობდა სომხეთთან ომში. 1918 წლის სექტემბერში გადავიდა დამოუკიდებელ ნაციონალ-დემოკრატთა ფრაქციაში და იყო მის საფუძველზე შექმნილი ეროვნული (იგივე მიწის მესაკუთრეთა ეროვნული) პარტიის ერთ-ერთი დამფუძნებელი და ლიდერი. 1921 წლის იანვარში, როდესაც ედპ და მისგან გამოყოფილი ორგანიზაციები გაერთიანდნენ, დავით ვაჩნაძე გაერთიანებული დემოკრატიული პარტიის მთავარი კომიტეტის შემადგენლობაში აირჩიეს. რუსეთის წითელი არმიის შემოჭრისას, მტრისათვის წინააღმდეგობის გასაწევად, 1921-ის თებერვალში შეადგინა მოხალისეთა 400 კაციანი რაზმი. საქართველოს გასაბჭოებისას დავით ვაჩნაძე უცხოეთში არ გახიზნულა და ჩაება წინააღმდეგობის მოძრაობაში. შედიოდა ედპ-ს არალეგალური ცკ-ის შემადგენლობაში, ასევე პარტიის სამხედრო ცენტრში. აქტიურად იყო დაკავშირებული ქაქუცა ჩოლოყაშვილის პარტიზანულ რაზმთან.

1922 წლის თებერვალში დააპატიმრეს, მაგრამ მძიმე ავადმყოფობის გამო მცირე ხანში ციხიდან გაათავისუფლეს. 1924 წლის თებერვალში ედპ-ის არალეგალური ცკ-ის დავალებით, საიდუმლოდ გაემგზავრა კონსტანტინოპოლში, თურქეთიდან დახმარების მიღების მიზნით. 1924 წლის აგვისტოს აჯანყების სისხლში ჩახშობის შემდეგ სამშობლოში დაბრუნება ვეღარ შეძლო და ემიგრაციაში დარჩა. 1924-1926 წლებში მონაწილეობდა სტამბოლში შექმნილ „კავკასიის განმათავისუფლებელი კომიტეტის“ საქმიანობაში. 1927 წლიდან ცხოვრობდა საფრანგეთში, იტალიაში, გერმანიაში. იყო ედპ-ის საზღვარგარეთული ბიუროს წევრი, თანამშრომლობდა ემიგრანტულ პრესაში, მონაწილეობდა საფრანგეთის ქართული სათვისტომოს კულტურულ საქმიანობაში. კითხულობდა მოხსენებებსა და ლექციებს. იყო რამდენიმე ემიგრანტული ორგანიზაციის წევრი („კავკასიის კონფედერაცია“, „ყოფილ ქართველ მხედართა დარაზმულობა“, „ქართული სამეცნიერო წრე“ და სხვ.). მეორე მსოფლიო ომის დროს ჩართული იყო გერმანელთა მიერ ქართული ეროვნული კომიტეტის შესაქმნელად წარმოებულ საქმიანობაში. ომის დასრულების შემდეგ ცხოვრობდა მიუნხენში. საქართველოში ჰყავდა მეუღლე - თამარ ციციშვილი და ქალიშვილი - ირინე. ემიგრაციაში ხელმეორედ დაქორწინდა გერმანელ მართა კილმანზე. დაკრძალულია გერმანიის ქალაქ ესენში. დავით ვაჩნაძის კალამს ეკუთვნის 4 წიგნი და მრავალი სტატია. იგი აგრეთვე ავტორია, „მოგონებათა რვეულების“ და მემუარული ნაშრომისა „ვინ ვიყავი, სად ვიყავი და რა გავაკეთე?“.

ოთარ ჯანელიძე

[რედაქტირება] თხზულებები

დ. ვაჩნაძე, ქართული ეროვნული ძირები და რუსული ბოლშევიზმი, მიუნხენი, 195?.

[რედაქტირება] ლიტერატურა

  • ქართველები უცხოეთში: წ. I, (რ. დაუშვილი, გ. კალანდაძე, რ. კობახიძე, გ. ჯაფარიძე, თ. ტარტარაშვილი), თბ., 2012;
  • ნ. ჯავახიშვილი, თავად ვაჩნაძეთა საგვარეულოს ისტორიისათვის, კრებული „სამეცნიერო პარადიგმები”, თბ. - ქუთ., 2009;
  • ო. ჯანელიძე, ნარკვევები საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ისტორიიდან, თბ., 2002.

[რედაქტირება] იხილე აგრეთვე

[რედაქტირება] წყარო

საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები