კახეთის აჯანყება 1659
Labashidze (განხილვა | წვლილი) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''კახეთის აჯანყება 1659''' - კახეთის მოსახლეობის [[ბრძოლა]] სეფიანთა ირანის წინააღმდეგ. [[აჯანყება|აჯანყების]] საბაბი გახდა ირანის მმართველთა | + | '''კახეთის აჯანყება 1659''' - კახეთის მოსახლეობის [[ბრძოლა]] [[სეფიანთა სახელმწიფო|სეფიანთა ირანის]] წინააღმდეგ. [[აჯანყება|აჯანყების]] საბაბი გახდა [[ირანი|ირანის]] მმართველთა გადაწყვეტილება მათ მიერ დაპყრობილ კახეთში თურქმანული ტომების ჩასახლების შესახებ, რაც გამოიწვევდა ამ კუთხიდან [[ქართველები|ქართველთა]] განდევნას და ტერიტორიის საბოლოო ჩამოცილებას [[საქართველო|საქართველოდან]]. |
| − | გადაწყვეტილება მათ მიერ დაპყრობილ კახეთში თურქმანული ტომების ჩასახლების შესახებ, რაც გამოიწვევდა ამ კუთხიდან ქართველთა განდევნას და ტერიტორიის საბოლოო ჩამოცილებას [[საქართველო|საქართველოდან]]. | + | |
| − | აჯანყებას მეთაურობდნენ თავადი [[ბიძინა ჩოლოყაშვილი]], ზაალ [[არაგვის ერისთავი]], შალვა და ელიზბარ [[ქსნის ერისთავი|ქსნის ერისთავები]]. აჯანყებაში აქტიური მონაწილეობა მიიღეს აგრეთვე თუშებმა და ფშავ-ხევსურებმა ზეზვა გაფრინდაულის, გოგოლაურისა და ნადირა ხოშარაულის წინამძღოლობით. სწრაფი და ენერგიული მოქმედებებით [[ | + | აჯანყებას მეთაურობდნენ თავადი [[ბიძინა ჩოლოყაშვილი]], ზაალ [[არაგვის ერისთავი]], შალვა და ელიზბარ [[ქსნის ერისთავი|ქსნის ერისთავები]]. აჯანყებაში აქტიური მონაწილეობა მიიღეს აგრეთვე თუშებმა და ფშავ-ხევსურებმა ზეზვა გაფრინდაულის, გოგოლაურისა და ნადირა ხოშარაულის წინამძღოლობით. სწრაფი და ენერგიული მოქმედებებით ქართველებმა აიღეს [[ყიზილბაშები|ყიზილბაშთა]] საყრდენი პუნქტები – ბახტრიონისა და ალავერდის ციხეები და ჩამოსახლებული თურქმანები ზოგი დახოცეს, სხვები კი ქვეყნიდან გააძევეს. |
| − | შაჰი იძულებული გახდა ხელი აეღო კახეთის „გათათრების“ გეგმაზე, თუმცა ქართველთა გათიშვისა და დაქსაქსვის გზით მოახერხა ჯანყების | + | შაჰი იძულებული გახდა ხელი აეღო კახეთის „გათათრების“ გეგმაზე, თუმცა ქართველთა გათიშვისა და დაქსაქსვის გზით მოახერხა ჯანყების შეჩერება. |
| − | შეჩერება. | + | |
ამრიგად, 1659 წელს აჯანყეაჯანყების შედეგად კახეთის მოსახლეობა გადაურჩა ფიზიკურ გადაშენებას, მაგრამ ირანელთა ბატონობის უღელი საბოლოოდ ვერ მოიცილა. | ამრიგად, 1659 წელს აჯანყეაჯანყების შედეგად კახეთის მოსახლეობა გადაურჩა ფიზიკურ გადაშენებას, მაგრამ ირანელთა ბატონობის უღელი საბოლოოდ ვერ მოიცილა. | ||
| − | რაც შეეხება 1659 წელს აჯანყების მეთაურებს, ზაალ არაგვის ერისთავი ქართლის მეფე ვახტანგ V-მ მოაკვლევინა (1660), ხოლო შალვა და ელიზბარ ერისთავები და ბიძინა ჩოლოყაშვილი 1662 წელს შაჰს ეახლნენ და პატიება ითხოვეს (ამჟამად არიან წმინდანებად აღიარეს). შაჰმა ისინი 1659 წელს კახეთში გაჟლეტილი თურქმანების თანატომელებს გადასცა, რომლებმაც ტყვეები საშინელი სისატკით დახოცეს. | + | რაც შეეხება 1659 წელს აჯანყების მეთაურებს, ზაალ [[არაგვის ერისთავი]] ქართლის მეფე ვახტანგ V-მ მოაკვლევინა (1660), ხოლო შალვა და ელიზბარ ერისთავები და [[ბიძინა ჩოლოყაშვილი]] 1662 წელს შაჰს ეახლნენ და პატიება ითხოვეს (ამჟამად არიან წმინდანებად აღიარეს). შაჰმა ისინი 1659 წელს კახეთში გაჟლეტილი თურქმანების თანატომელებს გადასცა, რომლებმაც ტყვეები საშინელი სისატკით დახოცეს. |
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| − | ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი | + | [[ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] |
[[კატეგორია:საქართველოს ისტორია]] | [[კატეგორია:საქართველოს ისტორია]] | ||
[[კატეგორია:აჯანყებები]] | [[კატეგორია:აჯანყებები]] | ||
[[კატეგორია:აჯანყებები კახეთში]] | [[კატეგორია:აჯანყებები კახეთში]] | ||
| − | [[კატეგორია: | + | [[კატეგორია:აჯანყებები საქართველოში]] |
| − | + | ||
15:33, 20 მარტი 2018-ის ვერსია
კახეთის აჯანყება 1659 - კახეთის მოსახლეობის ბრძოლა სეფიანთა ირანის წინააღმდეგ. აჯანყების საბაბი გახდა ირანის მმართველთა გადაწყვეტილება მათ მიერ დაპყრობილ კახეთში თურქმანული ტომების ჩასახლების შესახებ, რაც გამოიწვევდა ამ კუთხიდან ქართველთა განდევნას და ტერიტორიის საბოლოო ჩამოცილებას საქართველოდან.
აჯანყებას მეთაურობდნენ თავადი ბიძინა ჩოლოყაშვილი, ზაალ არაგვის ერისთავი, შალვა და ელიზბარ ქსნის ერისთავები. აჯანყებაში აქტიური მონაწილეობა მიიღეს აგრეთვე თუშებმა და ფშავ-ხევსურებმა ზეზვა გაფრინდაულის, გოგოლაურისა და ნადირა ხოშარაულის წინამძღოლობით. სწრაფი და ენერგიული მოქმედებებით ქართველებმა აიღეს ყიზილბაშთა საყრდენი პუნქტები – ბახტრიონისა და ალავერდის ციხეები და ჩამოსახლებული თურქმანები ზოგი დახოცეს, სხვები კი ქვეყნიდან გააძევეს.
შაჰი იძულებული გახდა ხელი აეღო კახეთის „გათათრების“ გეგმაზე, თუმცა ქართველთა გათიშვისა და დაქსაქსვის გზით მოახერხა ჯანყების შეჩერება.
ამრიგად, 1659 წელს აჯანყეაჯანყების შედეგად კახეთის მოსახლეობა გადაურჩა ფიზიკურ გადაშენებას, მაგრამ ირანელთა ბატონობის უღელი საბოლოოდ ვერ მოიცილა.
რაც შეეხება 1659 წელს აჯანყების მეთაურებს, ზაალ არაგვის ერისთავი ქართლის მეფე ვახტანგ V-მ მოაკვლევინა (1660), ხოლო შალვა და ელიზბარ ერისთავები და ბიძინა ჩოლოყაშვილი 1662 წელს შაჰს ეახლნენ და პატიება ითხოვეს (ამჟამად არიან წმინდანებად აღიარეს). შაჰმა ისინი 1659 წელს კახეთში გაჟლეტილი თურქმანების თანატომელებს გადასცა, რომლებმაც ტყვეები საშინელი სისატკით დახოცეს.
